رهبران زن در رویارویی با بحران کرونا موفق تر بودند
پس از شیوع عالمگیر ویروس کرونا و تبدیل اپیدمی به یک بحران جهانی، عملکرد کشورهایی که زنان رهبری آن‌ها را بر عهده دارند، نشانگر موفقیت دست‌کم نسبی آن‌ها در مواجهه با بزرگ‌ترین بحران سلامت صد سال گذشته است.
بسیاری از رسانه‌های فرانسوی و انگلیسی زبان در روزهای اخیر با بررسی عملکرد رهبران تایوان، آلمان، نیوزیلند، ایسلند، فنلاند، دانمارک و نروژاین پرسش را مطرح کرده که چرا این کشورها کارنامه قابل قبولی در رویاریی با بحران داشتند؟ آیا رویکرد رهبران زن، فاکتوری از توانایی دولت‌ها و نهادهای ملی برای مبارزه با این بیماری و چالش‌های بی‌شمار ناشی از آن بوده اند؟
آلمان؛ هشدار فوری، تست گسترده و شمار تعجب برانگیز قربانیان
آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان یکی از نخستین رهبرانی بود که صادقانه مشکل را با طبقه حاکم و شهروندان در میان گذاشت: «احتمالا هفتاد درصد جمعیت به ویروس مبتلا می‌شوند… مساله را جدی بگیرید.»
این سخنان همان زمانی ایراد شد که بسیاری از رهبران، وعده باگشت به شرایط عادی از «شنبه هفته آینده» در ایران یا پایان اپیدمی در ماه آوریل در ایالات متحده آمریکا را می‌دادند. همان روزها، امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه با آگاهی از خالی بودن ذخایر استراتژیک ماسک در کشورش گفت: «هیچ مشکلی برای تامین ماسک بیمارستان‌ها نداریم.»
آلمان فورا تست گرفتن افراد مشکوک به بیماری را دم در بیمارستان‌ها آغاز کرد. شمار مبتلایان شناسایی شده در این کشور روز به روز بیشتر می‌شد اما با اجرای سیاست تهاجمی تست گرفتن از مردم و شناسایی حلقه ارتباطی مبتلایان و قرنطینه آن‌ها، شمار قربانیان نسبت به دیگر کشورهای اروپایی و غیراروپایی بسیار کمتر بود. شمار پایین قربانیان در آلمان آنچنان تعجب، و شاید رشک برانگیز بود که ادوارد فیلیپ، نخست وزیر فرانسه در جلسه استماع مجلس این کشور و در پاسخ به انتقادهای نمایندگان درباره اختلاف بالای شمار مرگ و میر میان دو کشور همسایه گفت: «من نمی‌دانم، شاید آلمانی‌ها مثل ما قربانیان را نمی‌شمارند. باید تحقیق کنم.»
از یاد نباید برد که تست گسترده مردم در آلمان، همان زمانی سازماندهی و اجرا شد که برای مثال در ایران و فرانسه، بسیاری از شهروندان عادی، دولت‌ها را به توزیع به شدت ناعادلانه کیت‌های تشخیص کرونا متهم می‌کردند.
تایوان؛ تنها ۱۰ قربانی
رویکرد آزمایش عمومی، منحصر به آلمان نبود. در قاره آسیا، علاوه بر کره جنوبی، تایوان هم سیاستی مشابه در پیش گرفت. تسای اینگ-وِن، رئیس جمهوری تایوان از همان ماه ژانویه با در پیش‌گرفتن همین رویکرد و ۱۲۴ دستور بهداشتی و تاکید بر استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی، از قرنطینه عمومی و تعطیلی کشور جلوگیری کرد. شبکه سی‌ان‌ان در یک گزارش عملکرد خانم تسای را یکی از بهترین واکنش‌های جهان به بحران کرونا ارزیابی کرد: در تایوان تنها ۶ نفر بر اثر ابتلا به بیماری کووید-۱۹ جان خود را از دست داده اند.
نیوزیلند؛ از اقدام فوری تا کاهش داوطلبانه حقوق دولت
جاسیندا آردرن، نخست وزیر نیوزیلند راه دیگری را در پیش گرفت. وی زمانی که تنها شش مورد ابتلا به ویروس کرونا در این کشور ثبت شد، قرنطینه عمومی اعلام کرد. همان زمان ورود مسافران خارجی به جزیره مطلقا ممنوع اعلام شد. سرعت عمل و قاطعیت دولت تحت رهبری خانم آردرن، نیوزیلند را از طوفان اپیدمی و تبعات آن نجات داد. این کشور تنها ۴ مورد مرگ و میر ناشی از بیماری کووید-۱۹ را ثبت کرده است. در حالی که بسیاری از کشورها برای جلوگیری از فرو رفتن بیشتر در رکود اقتصادی محدودیت‌های اجتماعی را کم می‌کنند، نیوزیلند مدت قرنطینه را تمدید کرده و تمام شهروندانی را که از خارج از کشور باز می‌گردند، به هزینه دولت قرنطینه می‌کند.
نخست وزیر دولت نیوزیلند، در هفته دوم ماه آوریل اعلام کرد حقوق وی دیگر اعضای کابینه برای همبستگی با قربانیان فقیر کرونا و تبعات اقتصادی آن، ۲۰ درصد کاهش پیدا می‌کند.
ایسلند؛ تست مداوم کرونا برای تمام شهروندان
ایسلند، به رهبری کاترین یاکوبسدوتیر تنها کشوری در جهان بود که از تمام شهروندان خود تست کرونا گرفت. نتایج این آزمایش ملی، مدلی برای پژوهشگران شد و به‌ویژه تهدید ناشی از موارد پرشمار ابتلا، بدون کوچکترین علامتی را به جهانیان نشان داد.
این شیوه، تاکنون چندین بار در این کشور شمال اروپا اجرایی شده است. آمارها نشان می‌دهد ایسلند به اندازه پنج برابر کره جنوبی تست کرونا گرفته و همین آزمایش‌ها امکان کنترل کوچکترین موارد ابتلا و قرنطینه بیمار و اطرافیانش را به نهادهای بهداشتی ملی داده است. این کشور، بر خلاف همسایگان در اسکاندیناوی، نیازی به انتخاب میان قرنطینه و ایمنی گله‌ای نداشته و ندارد.
فنلاند؛ جنگ با اخبار جعلی بر پایه تجربه‌های شخصی
سانا مارین، نخست وزیر فنلاند وقتی دسامبر سال گذشته، همان زمانی که ویروس کرونا بی سر و صدا در چین منتشر می‌شد، جوان‌ترین رهبر جهان شد. تنها چند هفته بعد، وقتی که بوی خطر یک اپیدمی جهانی بلند شد، خانم مارین ۳۴ ساله با آگاهی از لزوم اطلاع رسانی صادقانه، در شبکه‌های اجتماعی از شهروندان خواست تا تجربیات زنده خود را از بیماری با دیگران به اشتراک بگذارند. او می‌دانست که در کوران اخبار دروغ، داده‌های واقعی متکی بر تجربه، هشدار بهتری برای ترغیب شهروندان به جدی گرفتن خطر و مراقبت خواهد بود. فنلاند تا شانزدهم آوریل، ۷۵ مورد مرگ ناشی از کووید-۱۹ را ثبت کرده است: بیش از هزار مورد کمتر از همسایه غربی خود، سوئد.
نروٰژ؛ وقتی نخست وزیر فقط به پرسش‌های کودکان پاسخ می‌دهد
ارنا سولبرگ، نخست وزیر نروژ، اولین، و شاید تنها رهبری در جهان باشد که در ابتدای کار به سراغ کودکان رفت و در یک نشست خبری ویژه بدون حضور بزرگسالان، تنها و تنها به پرسش‌ها و نگرانی‌های بچه‌های کم سن و سال جواب داد. نروژ، تا زمان تنظیم این گزارش تنها ۱۵۰ مورد مرگ و میر ناشی از بیماری کووید-۱۹ را داشته است.
می‌توان جمعیت، سطح توسعه، تکنولوژی و عامل دیگری را در موفقیت این دولت‌ها در رویارویی با ویروس کرونا موثر دانست. یک امر اما احتمالا روشن است: شش دولت با رهبران زن، موفقیت درخوری در مبارزه با شیوع اپیدمی کرونا داشته اند؛ بسیار موفق‌تر از کشورهای همسایه.
