حمایت اروپا از توافق هستهای سال ۲۰۱۵
بیانیۀ مشترک وزرای خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا درباره بازگشت تحریمهای ایران
وزیران خارجه سه کشور اروپایی امضا کننده برجام، بامداد یکشنبه در واکنش به اعلام رسمی آمریکا مبنی بر بازگرداندن همۀ تحریمهای سازمان ملل علیه ایران، با انتشار بیانیهای مشترک بار دیگر بر موضع کشورهایشان در حمایت از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ میلادی تاکید کردند.
در این بیانیه آمده است: «امروز ۳۰ روز از آغاز تلاش آمریکا برای فعال سازی مکانیسم ماشه میگذرد. مکانیسمی که به اعضای برجام اجازه میدهد تا اقدام به اعمال دوبارۀ تحریمهای چندجانبهای کنند که در سال ۲۰۱۵ میلادی مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱ مصوب شورای امنیت سازمان ملل، لغو شده بودند.»
وزرای خارجه این سه کشور در ادامه مینویسند: «فرانسه، آلمان و بریتانیا خاطرنشان میکنند که آمریکا پس از خروج از توافق هستهای در ۸ مه سال ۲۰۱۸ میلادی، دیگر عضو برجام نیست. در نتیجه اعلام ادعایی تحت پاراگراف ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ که از سوی ایالات متحده آمریکا دریافت شده و در میان اعضای شورای امنیت در گردش است، نمیتواند اثر قانونی داشته باشد. هرگونه تصمیم و عملی بر اساس این رویه و نتیجه احتمالی آن نیز نمیتواند اثر قانونی داشته باشد.»
بیانیه در پایان اعلام میدارد که امضا کنندگان آن همچنان خود را متعهد به اجرای کامل قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل میدانند و بر تلاش بیرقفه خود برای حفط توافق هستهای امضا شده با ایران ادامه میدهند.
واکنش ایران: هرگونه اقدام در راستای اجرای تهدیدات آمریکا با واکنش جدی مواجه خواهد شد
وزارت خارجه ایران به اعلامیه رسمی آمریکا مبنی بر بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه این کشور واکنش نشان داد.
در بیانیهای که بامداد یکشنبه در وبسایت این وزارتخانه منتشر شد، آمده است: «وزیر امور خارجه آمریکا خود نیز میداند که ادعایش در مورد بازگشت تحریمهای شورای امنیت بیاساس، باطل و فاقد هرگونه اثرگذاری قانونی است و لذا به روش مالوف خود اقدام به تهدید و ارعاب کشورها به وضع تحریمهای ملی فرامرزی علیه آنان کرده است که خود بهترین گواه اعتراف آمریکا به شکست در حرکتش در شورای امنیت است.»
بیانیه همچنین با اشاره به رد درخواست دولت آمریکا برای بازگشت تحریمهای ایران پیش از این در ۲۵ اوت از سوی رئیس شورای امنیت اعلام میدارد: «آمریکا امروز در حالی به دروغ مدعی بازگشت قطعنامههای تحریمیشورای امنیت ملل متحد علیه جمهوری اسلامی ایران است که درخواست آمریکا به عنوان یک کشور غیرعضو در برجام برای آغاز روند احیای تحریمها از اساس از سوی شورای امنیت رد شده و این روند هیچگاه آغاز نشده است که امروز به سرانجام رسیده باشد.»
وزارت خارجه ایران در ادامه با اشاره به خروج آمریکا از توافق هستهای ایران در سال ۲۰۱۸ میلادی میافزاید: «امروز اما با گذشت دو سال از آن تاریخ، ایالات متحده که در پیشبرد پروژه امنیتیسازی جمهوری اسلامی ایران تنهاتر از هر زمان دیگری است، سرخورده از ناتوانی در ایجاد اجماع علیه ایران، به قلدری و باجخواهی از جامعه بینالمللی روی آورده و در حالی که تقریبا تمام اعضای شورای امنیت به صراحت رویکرد مضحک ایالات متحده در قبال قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را رد کردهاند، رژیم آمریکا در چارچوب سیاست یکجانبهگرایانه و زورمحور خود کشورهای جهان را به دلیل پایبندی به قوانین بینالمللی به تحریم تهدید میکند.»
این بیانیه سخنان روز گذشتۀ مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا را سخنانی «با مصرف داخلی» خوانده و هشدار میدهد: «چنانچه آمریکا رأسا یا با همکاری معدود دستنشاندههای خود اقدامی در راستای این تهدیدات انجام دهد، با واکنش جدی مواجه خواهد شد و مسئول تمامی عواقب خطرناک آن خواهد بود.»
روسیه به عنوان یکی از امضا کنندگان توافق هستهای سال ۲۰۱۵ میلادی میان ایران و قدرتهای بزرگ همچنین از اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل، روز یکشنبه به اعلامیۀ یکجانبه آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران واکنش نشان داد.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه ضمن محکوم کردن این تصمیم واشنگتن اعلام کرد که این اقدام «فاقد مبنای قانونی» است.
آقای لاوروف همچنین در واکنش به سخنان مایک پمپئو مبنی بر اینکه کشورهایی که این تحریمها را رعایت نکنند، با پیامدهای این کار روبرو خواهند شد گفت: «ابتکارات و اقدامات نامشروع ایالات متحده نمیتواند عواقب قانونی بینالمللی برای دیگر کشورها به همراه داشته باشد.»
مایک پمپو در سخنان شنبه شب خود اعلام کرد علاوه بر بازگشت همه تحریمهای سازمان ملل، تحریم تسلیحاتی ایران نیز بطور دائمی تمدید خواهد شد و سیاست حداکثر فشار آمریکا علیه ایران تا زمانی که تهران «گسترش هرج و مرج، خشونت و خونریزی» را متوقف نکند، ادامه خواهد داشت.
یک روز پیش از این نیز آلمان، فرانسه و بریتانیا، سه امضا کننده اروپایی برجام با ارسال نامهای مشترک خطاب به شورای امنیت سازمان ملل، از تداوم معافیتهای ایران از تحریمهای سازمان ملل حمایت و تاکید کرده بودند که این اقدام آمریکا از نظر قانونی فاقد اثر حقوقی است.