پیشنهاد گنجاندن پدیده فرونشست زمين در مباحث کارگروه ملی سازگاری با کم آبی

از آنجایی که کم آبی، برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، خشک شدن این منابع و در نتیجه فرونشست زمین را به همراه دارد، لذا وزارت نیرو هم راستا با پیشنهاد وزارت صمت مبنی بر افزودن موضوعات مرتبط با فرونشست زمين به مباحث مربوط به کارگروه ملی سازگاری با کم آبی، پیش‌نویس پیشنهادی خود را به هیئت دولت ارائه کرده است.

به‌گزارش «انرژی امروز» از پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو(پاون)، در سراسر تاریخ بشر دسترسی مطمئن به آب، یک شرط اولیه و اساسی برای توسعه اجتماعی، اقتصادی و پایداری فرهنگ و تمدن بوده است. به گفته آب شناسان، آب دیگر یک کالای فراوان و فاقد ارزش اقتصادی نیست، بلکه یک کالای بدون جایگزین و با ارزش اقتصادی زیاد در همه زمینه‌های مصرف است.

در جهان امروز عواملی همچون افزایش چشمگیر جمعیت کره زمین، تغییر اقلیم، حرکت به سمت زندگی مدرن و صنعتی و بهره برداری بی‌رویه از منابع محیط زیست برای تأمین نیازهای اقتصادی، تأثیر خاص خود را در رابطه با کمبود منابع آب برجای گذاشته است.

ایران نیز به عنوان کشوری با اقلیم عمدتا گرم، خشک و کم آب از این معضل جهانی در امان نمانده است. رشد فزاینده جمعیت،‌ افزایش مهاجرت از روستا به شهر، به خدمت درآوردن منابع آب سطحی و زیرزمینی در مسیر توسعه و تولید و تغییر اقلیم در کنار مصرف بی‌محابای منابع آبی از سوی مصرف کنندگان خرد و کلان، در نهایت به شکل یک تهدید برای حیات آب و به عبارتی کم آبی نمایان شد.

کم‌آبی را می‌توان به مفهوم نبود آب کافی برای تامین نیازهای موجود تعریف کرد که بر دو نوع کمبود آب و کمیابی آبی قابل دسته بندی است. درحالی‌که کمبود آب، مقطعی بوده و با رفع بحران کم‌آبی مرتفع می شود، ولی کمیابی آب به‌صورت مزمن است و زمانی رخ می‌دهد که در یک حوضه آبریز، میزان مصارف از میزان منابع موجود تجاوز می‌نماید، در این حالت، چاره‌ای غیر از افزایش ظرفیت تامین و یا کاهش مصارف وجود ندارد.

بنابراین در مواجه با شرایط کمیابی آبی، مفهوم سازگاری می‌تواند تنها راه حل ممکن برای همزیستی و عبور از این بحران باشد. به همین منظور اعضای هیئت دولت ایران در اسفند سال ۱۳۹۶ ضمن موافقت با پیشنهاد وزارت نیرو، تشکیل کارگروه ملی سازگاری با کم آبی به مسئولیت وزیر نیرو و عضویت وزیران جهادکشاورزی، کشور و صنعت، معدن و تجارت و رؤسای سازمان‌های حفاظت محیط زیست، هواشناسی و برنامه و بودجه کشور را از تصویب گذراندند.

هدف از تشکیل این کارگروه، هماهنگی، انسجام و پیگیری در برنامه‌های سازگاری با کم آبی در سطح کشور و متعادل سازی منابع و مصارف آب با اتخاذ تصمیمات مناسب است.

از آنجایی که کم آبی، برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی را به همراه دارد، پدیده خطرناک دیگری به نام فرونشست زمین رقم خواهد خورد زیرا با خشک شدن تدریجی سفره‌های آب زیرزمینی خاک اطراف این سفره‌ها سست شده و فرو می‌نشیند، تهدیدی که بی‌توجهی به آن، عواقب جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت.

موضوعی که وزارت صنعت معدن و تجارت (سازمان زمين شناسی و اكتشافات معدنی كشور) را بر آن داشت تا پیشنهاد اصلاح تصویب‌نامه مربوط به کارگروه ملی سازگاری با کم آبی و افزودن مباحث مرتبط با فرونشست زمين به وظايف كارگروه مزبور را ارائه دهد.

درحال حاضر وزارت نیرو با اعلام اینکه این پیشنهاد مورد موافقت كميته تخصصی ذيل كارگروه ملی سازگاری با كم آبی قرار گرفته، متن پیشنهادی مربوط به اصلاح تصويب‌نامه موضوع تشكيل كارگروه ملی سازگاری با كم آبي را به هیئت دولت ارائه کرده است.

این گزارش می‌افزاید، این متن پیشنهادی مراحل بررسی خود را در کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست هیئت دولت طی می‌کند.