جنگل‌کاری برای بهبود شرایط زیست‌محیطی پیرامون دریاچه خشکشده آرال
خشک‌شدن دریاچه آرال یکی از بدترین فجایع زیست‌محیطیِ سال‌های اخیر است که حاصل فعالیت انسانی بوده است.
به گزارش «انرژی امروز» از یورو نیوز، دریاچه آرال، به‌خاطر شیوه غلط آبیاری در شوروی سابق و نیز تغییرات آب‌وهوایی، تنها ظرف چند دهه خشک شد، و متأسفانه این امر تأثیر منفی زیادی بر آب‌وهوا، تمامی جنبه‌های حیات در منطقه داشته است. ازبکستان با همکاری شماری از دیگر کشورها می‌کوشد حیات را در منطقه آسیب‌دیده پیرامون این دریاچه احیا کند.
طرح عظیم دولتی که در سال ۲۰۱۸ به این منظور آغاز شده شامل جنگل‌کاری در دل دریاچه خشکشده آرال است. تاکنون در ۱ میلیون و ۷۳۰ هزار هکتار از زمین‌های این منطقه، درختانی مقاوم نسبت به نمک و خشکی کاشته شده‌اند. هدف این طرح بهبود محیط زیست منطقه است.
باد سالانه ۱۰۰ میلیون تن غبار و املاح سمی را از کف خشک آرال به هوا می‌فرستد. سیاه‌تاغ درخت اصلی این طرح است، و نقش یک سپر طبیعی را دارد. ریشه درختان انسجام خاک را حفظ می‌کند، یعنی ماسه و نمک موجود را در سطح نگه می‌دارد. جذب دی‌اکسید کربن و تولید اکسیژن هم تأثیر مفید دیگری است که درختان دارند.
زینوی نویتسکی، سرپرست اجرایی این طرح درباره این درخت می‌گوید: «سیاه‌تاغ نقش مانع فیزیکی را ایفا می‌کند، و هر درخت یک تن غبار نمکی سمی را روی زمین نگه می‌دارد. اگر این درخت نبود تمامی این غبار مسموم وارد هوا می‌شد و تا دوردست‌ها می‌رفت.»
دریاچه آرال که زمانی چهارمین دریاچه بزرگ جهان بود ماهی‌های بسیار متنوعی داشت، اما تنها در نیم قرن فقط ده درصد از آب دریاچه باقی مانده و غلظت نمک آن چنان زیاد است که هیچ ماهی‌ای در آن باقی نمانده.
یکی از پروژه‌هایی که هدفش احیای حیات منطقه است «باغ من در آرال» نام دارد. هر کس به کمک اینترنت می‌تواند درختی برای کاشت در یکی از واحه‌های سبزشده در این منطقه بخرد. هدف این طرح که از پشتیبانی چند سازمان بین‌المللی برخوردار است کاشت ۱ میلیون درخت است.
صندوق سازمان ملل برای پیشتیبانی از آرال، در سال ۲۰۱۸ و به همت ازبکستان راه‌اندازی شد. این صندوق تا امروز ۱۶ میلیون دلار کمک جذب کرده، که عمدتا از سوی ازبکستان و اتحادیه اروپا بوده. هدف این صندوق ایجاد یکی‌کردن تلاش‌های بین‌المللی و درپیش‌گرفتن راهبردی واحد درباره مسئله زیست‌محیطی منطقه آرال است.
با کمک ۱/۶ میلیون دلاری سازمان «یوسد» سه ایستگاه هواشناسی در مویناک برپا خواهد شد. «یوسد» می‌کوشد به یاری پژوهشگران بین‌المللی و حمایت دولت ازبکستان فناوری‌های تازه‌ای را در این منطقه به کار بگیرد.
میکائلا مردیت، نماینده این سازمان در ازبکستان می‌گوید: «اطلاعاتِ این ایستگاه‌های هواشناسی علاوه بر کمک به کشاورزان در تولید محصولات کشاورزی، به پژوهشگران و دولت‌ها نیز امکان می‌دهد تا با چالش‌های زیست‌محیطی آرال بهتر برخورد کنند.»
راه‌کارهایی که برای احیای زیست‌بوم آرال در پیش گرفته شده، بی‌تردید برای حل مشکلات مشابه در جهان مفید خواهد بود.
