گرمایش زمین ادامه دارد اینبار با همراهی کرونا
تابستان نزدیک است و با همه گیر شدن ویروس کرونا موضوع تغییرات آب و هوایی دوباره در مرکز توجه قرار گرفته است. بالا رفتن دمای هوا چگونه می تواند فشارهای ناشی از گسترش بیماری کووید ۱۹ را تشدید کند؟ کارشناسان چه می گویند؟
گرمای مطبوع، آسمان صاف و درختان پرشکوفه؛ بهار در اروپا آغاز شده است. اما همزمان بارش کم باران در بهار امسال سبب نگرانی شدید باغداران و کشاورزان شده است. آیا خشکسالی جدیدی در راه است؟ آیا در شرایط گسترش بحران اقتصادی ناشی از کرونا، گرمای هوا نیز می‌تواند ضربه دیگری به تولیدات کشاورزی بزند؟
به دلیل گسترش بیماری کووید ۱۹ به ویژه در آلمان، فرانسه و بریتانیا ورود کارگران فصلی به این کشورها با مشکلات زیادی توام شده است. هزاران کارگر فصلی هر ساله به ویژه از رومانی و بلغارستان برای جمع آوری محصولات به این کشورها سفر می کنند. با بسته شدن مرزها در اروپا و بروز نگرانی برای سرایت بیماری ورود و خروج این کارگران با مشکلات بزرگی مواجه شده است که می‌تواند بر تولیدات کشاورزی در اروپا تاثیر زیادی بگذارد.
تغییرات آب و هوایی و افزایش گرما نیز می‌تواند در تابستان امسال مشکلات بیشتری را به وجود آورد، مشکلاتی که در آتش سوزی های بزرگ جنگل ها در استرالیا و برزیل شاهد آن بوده و هستیم.
گرمایش زمین ادامه دارد
آندریاس بکر، کارشناس سرویس هواشناسی آلمان (DWD) در فرانکفورت در این باره می گوید: «ژانویه امسال خیلی گرم بود. هیچ نشانی از کاهش روند گرمایش زمین به چشم نمی‌خورد.» علاوه بر این ، ماه‌های اول سال جاری میلادی بارش باران به نسبت سال های پیش در آلمان بسیار کمتر بوده است. عمق رودخانه راین، بزرگترین رودخانه آلمان، در نزدیکی بن از شش متر به دو متر رسیده است. این میزان بسیار پایین‌تر از میانگین عمق آب راین در بازه‌های زمانی مشابه است که به طور معمول به ۵ ۳ متر می‌رسد.
به علاوه بارش کم باران در چند ماه گذشته باعث کاهش رطوبت خاک شده است. در تابستان سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ دمای هوای اروپا با بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد رکورد گرما را در این منطقه شکست. به گفته بکر گیاهان برای رشد عادی به رطوبت خاک در عمق ۲۰ تا ۵۰ سانتیمتری نیاز دارند و برای رشد درختان رطوبت خاک در عمق دو متر ضروری است اما با کمبود بارش امسال «کسری رطوبت» در خاک وجود دارد. بارش باران در آلمان ۵۰ تا ۷۵ درصد از مقدار معمول در این فصل سال افت کرده است. برای هواشناسان این میزان رسیدن به «مرز خشکسالی» محسوب می شود.
خشکسالی به ویژه در اروپای شرقی
آندریاس مارکس از دفتر پژوهش‌های آب و هوایی آلمان در لایپزیگ در این باره می‌گوید که در سه سال گذشته در کل منطقه شمالی آلمان، در بخش‌های بزرگی از لهستان، اوکراین، بلاروس، روسیه و رومانی به طور محسوسی از میزان بارش باران کاسته شده است.
این کارشناس می‌گوید: «در همین زمان ، درجه گرمای هوا به طور غیرمعمول افزایش داشته است.» مشکل اصلی زمستان‌های کم برف در اروپا و یا به طور کلی کم بارش در این قاره است. مارکس می‌گوید: «وقتی زمین یخ زده باشد ، فرقی نمی‌کند که باران می‌بارد یا برف می بارد.»
به گفته مارکس سه هفته بدون باران هنوز یک چرخه عادی در اروپا است. آن چه غیر معمول است بی‌ثباتی فزاینده جریان تغییرات دمای هوا در سال‌های اخیر است که معلول توده هوایی جت استریم است که در ارتفاع بیش از ده کیلومتر در اطراف نیمکره شمالی جریان دارد. این جریان هوای قوی مارپیچی معمولا به طور مداوم تغییر می‌کند ، که منجر به تغییر شرایط آب و هوایی در زمین می‌شود.
مارکس می‌گوید: «تغییرات اقلیمی باعث شده میزان افزایش دمای قطب شمال به نسبت میزان افزایش گرما در خط استوا بیشتر شود و جت استریم به شکل قوی‌تری به سمت شمال و جنوب حرکت کند.» به گفته این کارشناس در نتیجه این امر می‌تواند در طی دوره های طولانی شرایط آب و هوایی بسیار ثابتی را در یک منطقه ایجاد کند، شرایطی که منجر به خشکسالی سال ۲۰۱۸ در آلمان و همزمان باعث بارش شدید باران در نقاط دیگر شد.
تابستان ۲۰۲۰ تابستان گرم و خشکی خواهد بود
هواشناسان به طور معمول تمایلی به پاسخ دادن به این پرسش که تابستان چگونه خواهد بود ندارند ، زیرا پیش‌بینی‌های آن ها برای یک یا دو هفته آینده است. به گفته بکر و مارکس، دو کارشناس شرایط اقلیمی، در اروپا به دلیل وجود ارتفاعات و کوه‌ها، دریاها و اقیانوس اطلس کمتر می‌توان پیش‌بینی دقیقی ارائه کرد اما به عنوان مثال در استرالیا که از هر طرف با آب احاطه شده این پیش‌بینی دقیق‌تر است.
اما هر دو این کارشناسان بر این عقیده‌اند که تابستان امسال نیز گرم‌تر از حد معمول خواهد بود. به گفته مرکز هواشناسی آلمان درجه حرارت در تابستان در این کشور می‌تواند به طور متوسط نیم تا یک درجه بالاتر از میانگین معمول باشد. این دو هواشناس آلمانی علاوه بر این پیش‌بینی می‌کنند که تابستان امسال تابستان خشکی خواهد بود.
گرما می‌تواند باعث تشدید مشکلات ناشی از کرونا شود
آن گونه که کارشناسان می‌گویند، اروپایی‌ها علاوه بر ادامه محدودیت‌های ناشی از گسترش ویروس کرونا احتمالا تابستان امسال باید گرمای هوای بیشتری را نیز تحمل کنند. حتی در شرایط آب و هوایی عادی ، محدودیت های گسترش بیماری کووید ۱۹ برای افراد مسن با اضطراب زیادی توام است و پوشیدن ماسک های محافظ در گرما نیز برای آنان دشوارتر است.
از این گذشته ، آتش‌سوزیهای جنگلی ناشی از خشکسالی می تواند منجر به ایجاد دود سنگین شود. این یک فشار مضاعف بر ریه‌های مبتلایان به ویروس کرونا خواهد بود. ولی در کشورهای اروپایی به دلیل شرایط آب و هوایی و نزدیکی به اقیانوس اطلس آتش‌سوزی در جنگل‌ها به شدت و قدرت آتش‌سوزیها در استرالیا نخواهد بود.
