شانس اندک ایران در مجادله حقوقی با پاکستان
یک کارشناس نفت و انرژی اظهار کرد: وابستگی اقتصادی پاکستان به آمریکا، آشفتگیهای سیاسی این کشور، حمایتهای مالی عربستان و همچنین تمایل پاکستان به دریافت گاز ارزان تر را میتوان از دلایل بدعهدی پاکستانیها در احداث خط لوله صلح نام برد.
سعید معزی در گفتگو با خبرنگار نفت و گاز «انرژی امروز»، درخصوص دلایل ممانعت پاکستان از احداث خط لوله در خاک این کشور و همچنین دلایل بدعهدی پاکستانیها گفت: پاکستان از سویی رقابت سیاسی و نظامی با کشور هند دارد و از سوی دیگر نیز از لحاظ نظامی و اقتصادی وابستگی شدیدی به آمریکا دارد؛ بنابراین میتوان گفت پاکستان فارغ از قوانین بین المللی تحت تأثیر خواستههای آمریکا قرار دارد.
او در ادامه افزود: فرایند تصمیم گیری سیاسی بخصوص در کشورهای جهان سوم بسیار آهسته است؛ بنابراین نمیتوان انتظار داشت که این کشور پس از لغو تحریمها، شروع به کار کند؛ همچنین با توجه به آشفتگیهای سیاسی پاکستان و فشارهایی که همزمان از سوی آمریکا به این کشو وارد میشود، طبیعتاً اولویتهای جدیتری در هیأت حاکمه پاکستان وجود دارد.
پاکستان خواهان گاز ارزانتر است؟
معزی با اشاره به اینکه «پاکستان گاز گرانتری از قطر خریداری میکند»، اظهار کرد: پاکستان حمایتهای مالی نیز از کشورهایی همچون عربستان دریافت میکند؛ بنابراین تا زمانی که این منابع مالی و حمایتهای کشورهای دیگر را در اختیار دارد، ترجیح میدهد که خواستهای این کشورها بخصوص عربستان را اجرایی کند.
این کارشناس نفت و انرژی با تاکید بر اینکه «پاکستان ایران را بازی میدهد با علم به اینکه ایران با وجود سرمایه گذاری و صرف هزینه بسیار برای احداث این خط لوله، به راحتی از آن دست بردار نخواهد بود» گفت: این کشور درصدد است تا گاز ایران را با شرایط بهتر و قیمت ارزانتری تهیه کند؛ مانند مباحثی که در باره خط لوله تاپی مطرح شد.
او در ادامه با اشاره به خط لوله تاپی گفت: اگرچه به لحاظ امنیتی اکنون امکان انتقال گاز از این خط لوله میسر نیست، اما اینها برگه برندههایی است که پاکستان با آن بازی میکند اما عمدهترین دلایل آن عدم ثبات شرایط سیاسی پاکستان و فرایند تصمیم گیری و اجرای تصمیمها در سطح کلان در این کشور است.
چشم امید ایران به بازار چین و هند
معزی در پاسخ به این سؤال که «چرا تاکنون شکایتی از سوی ایران مطرح نشده است؟» گفت: ایران جایگاه خوبی در مجامع حقوق بینالمللی ندارد و در بسیاری از قراردادهای بینالمللی سابقه خوبی نداشته است؛ همچنین بنا به دلایل سیاسی رسیدگی به ایران و احقاق حقوق آن بسیار سختتر خواهد بود نسبت به کشوری که مشکل سیاسی با کشورهای ذینفوذ در مجامع امور بینالمللی ندارد. از سوی دیگر ایران با سرمایهگذاری انجام شده چشم امید به بازار هند و چین دارد تا بتواند از مسیر پاکستان، چین و هند را ترغیب کند تا در ادامه این خط لوله بتوانند از گاز ایران استفاده کنند.
این کارشناس نفت و انرژی با تاکید بر اینکه «یافتن مشتری برای بازار گاز بسیار سختتر از بازار نفت است» افزود: باتوجه به شرایط خاص بازار گاز، مذاکرات طولانیتر و پیچیدهتری را میطلبد؛ بنابراین ایران چشمانداز آینده این کار و انتقال گاز چین و هند را بررسی میکند تا بازار اینها را برای خود به خطر نیندازد، چراکه راه منطقی برای رسیدن به این هدف از مسیر پاکستان است، زیرا انتقال از مسیر افغانستان بنا به دلایل امنیتی میسر نیست، و ترکمنستان نیز علاوه براینکه خود صادرکننده عمده گاز به چین است و رقیب جدی ایران نیز در صادرات گاز است.