روایت آماری- نموداری از تاثیر توفان آمریکا بر نفت و بنزین
در چند روز گذشته توفان هاروی ایالت تگزاس، قلب نفتی ایالات متحده، را درنوردید. علاوه بر خسارتهای اجتماعی و اقتصادی فراوانی که این توفان برجای گذاشت، خسارت به تاسیسات نفتی تگزاس، داستان دیگری است. هرچند شاید ابعاد توفانی چون هاروی برای یک ایرانی قابل تصور نباشد، اما تصاویر تلویزیونی و آمار و ارقام خبرگزاریها بسیار حیرتانگیز هستند. درواقع آنچه که بر تگزاس گذشته است یک توفان نبود، یک hurricane بود که در فارسی کلمه معادلی برای آن وجود ندارد چون در ایران چنین پدیدهای رخ نمیدهد.
به گزارش «انرژی امروز» دیکشنری کمبریج در توضیح واژه hurricane مینویسد: بادی شدید با حرکتی پیچشی که به ویژه در غرب اقیانوس اطلس روی میدهد. دیکشنری ماریام وبستر نیز در تعریف hurricane میگوید: یک گردباد با بادهایی با سرعت بیش از 119 کیلومتر در ساعت در غرب اقیانوس اطلس، که با باران، تندر و رعد و برق همراه است. در دیکشنریهای دیگر هم کموبیش چنین تعریفی خواهیم دید.
بنابراین، هاروی یک توفان نبود یک hurricane بود اما در این گزارش ما به اجبار به آن عنوان توفان خواهیم داد.
داستان هاروی و تگزاس داستان حیرتانگیزی است. در حالی که همزمان با تگزاس و توفندگی هاروی، در جنوب شرق آسیا، کشورهای هند، نپال و بنگلادش نیز باران و توفانهای موسمی را تجربه کردند که برعکس هاروی که فقط چند ده نفر قربانی گرفت، در این سه کشور طبق آخرین آماری که تا این لحظه منتشر شده است نزدیک به 2000 نفر کشته شده و چیزی حدود 40 میلیون نفر تحت تاثیر این توفانها خسارت دیده و یا به طور کلی خانه خود را از دست دادهاند.
اما طنز ماجرا در این است که هاروی تمام این جنوب شرق آسیایی را پشت نقابی به اسم نفت و تگزاسِ نفتی پنهان کرد. آنچه که در تگزاس خبرساز بود خسارت به تاسیسات نفتی بود که در حال حاضر خبرسازترین موضوع در دنیاست.
داستان تکراریِ توفان، نفت، ایالات متحده
داستان توفانها و صنایع نفت و گاز ایالات متحده هم داستانی تکراری است. این صنایع بایستی در مقابل توفانها مقاوم باشند و همیشه برنامههایی برای مقابله با این بلایای طبیعی در چنته داشته باشند. این بخشی از تعهدات این صنایع است.
توفانیهایی با نامهای جالبی مثل گستاو و آیک در 2008، کارینا و ریتا در 2005 و سندی در 2012 و این آخری هاروی در 2017 همگی لرزه بر اندام تمامی صنایع خواهد انداخت اما صنایع نفت و گاز جایگاه ویژهای در این عرصه دارند. به طوری که در انجمن نفت آمریکا API، برنامههای ویژهای برای صنایع نفتی، برای آمادگی قبل از توفان و مدیریت تاسیسات بعد از توفان درنظر گرفته است.
در سال 2012، توفان سندی، تاثیر بسیار مخربی بر صنایع نفت و گاز ایالات متحده داشت. سندی از شمال شرق ایالات متحده به غرب حرکت میکرد. این توفان، نیوجرسی، نیویورک و لانگ آیلند را دربر گرفت. تاسیسات سوخترسانی چون ترمینالهای نفتی، خطوط لوله، تاسیسات ذخیرهسازی و تانکرهای نفت و نیز زیرساختهای شبکه انتقال و توزیع برق این تاسیسات را در هم کوبید.
شش پالایشگاه ساحلی در این توفان از کار افتادند، خطوط لوله از بین رفت و 24 ترمینال نفت و گاز تحت تاثیر قرار گرفتند و بیش از 8 میلیون نفر در 21 ایالت کشور بیبرق ماندند.
در سال 2008 هم توفان گوستاو سیستم انتقال نفت و گاز را از کار انداخت و توفان آیک، باعث شد بخش اعظمی از تولید، فرآوری و زیرساختهای خطوط لوله در گالفکاست ایالات متحده از بین برود و برق 3.5 میلیون نفر قطع شود.
این توفان 20 درصد ظرفیت پالایشی ایالات متحده را از کار انداخت. اداره اجرای مقررات ایمنی و محیط زیست تخمین میزند که 2127 مورد از 3800 مورد سکوی تولید نفت و گاز در خلیج مکزیک تحت تاثیر شرایط این دو توفان ایک و گوستاو قرار گرفتند. 60 سکو هم تخریب شد. این تعداد سکوهای نفتی روزانه 13657 بشکه نفت و 96.5 میلیون فوت مکعب گاز طبیعی یا به عبارت دیگری 1.05 درصد نفت و 1.3 درصد گاز طبیعی روزانه خلیج مکزیک را تولید میکردند.
اما شاید یکی از توفانهای بزرگی که تا قبل از هاروی در خاطر مردم آمریکا باقی مانده بود، توفان کاترینا و به دنبال آن توفان ریتا در سال 2005 بودند. آنطور که وزارت انرژی ایالات متحده گفته است، 29 درصد ظرفیت پالایشی پالایشگاههای ایالات متحده تحت تاثیر این دو توفان از بین رفتند. 22 هزار مایل از 33 هزار مایل خطوط لوله و 3050 مورد از 4000 سکوی نفت و گاز در گالف تحت تاثیر این توفان قرا گرفتند. به طور کلی 115 سکو تخریب شد و 52 سکوی دیگر نیز آسیب دیدند.
توفان هاروی
اخیرا برخی کارشناسان بر این اعتقادند که بایستی توفان هاروی را به عنوان یکی از پرهزینهترین توفانهای تاریخ ایالات متحده ذکر کرد اما برخی دیگر میگویند هاروی به اندازه توفان کاترینا هزینه نداشته است.
توفان کاترینا باعث از هم گسیختگی میدان نفتی ایگلفورد شد. توفان هاروی در تگزاس و به میزان کمی در لوئیزیانا، به دلیل از کار انداختن پالایشگاهها تاثیر مستقیمی بر قیمت بنزین داشت. در حال حاضر هم پیشبینی میشود که در کوتاه مدت قیمت بنزین 5 تا 25 سنت افزایش یابد.
در این میان، با خاموشی پالایشگاهها و کاهش تقاضای نفت، احتمال دارد طی هفتههای آتی یا حتی ماههای بعد قیمت نفت هم کاهش یابد و این بستگی به میزان خسارتی دارد که به پالایشگاهها وارد آمده است. هرچند برخی کارشناسان میگویند که تاثیر دراز مدت این توفان بر قیمت نفت ممکن است مثبت باشد که بستگی به هزینههایی دارد که به شرکتهای نفت و گاز فعال در این مناطق وارد آمده است.
روز جمعه، 86 سکو از 737 سکوی فعال نفت و گاز در محدوده خلیج مکزیک به دلیل توفان هاروی تخلیه شدند. در توفان کاترینا 75 درصد این سکوها تخلیه شده بودند. معلوم نیست چه موقع تمام این کارکنان بتوانند بر سر کارهای خود حاضر شوند و از طرفی باید دید این سکوها قرار است تا چه مدتی به دلیل توفان غیرفعال باقی بمانند. بنابراین تا تمام خسارتها معلوم نشود نمیتوان گفت که چوب خط میزان تولید نفت ایالات متحده در این سال تحت تاثیر میلیونها یا شاید هم دهها میلیون بشکهای است که احتمالا تولید نخواهد شد.
عملیاتهای ایگلفورد قطع شدهاند
هاروی باعث شده است تا عملیاتهای یکی از مهمترین میادین نفت و گاز ایالات متحده قطع شود. تشکیلات شیل میدان نفتی ایگل فورد از سال 2010 رشد داشته است و توانسته است در بخش نفت و گاز ایالات متحده جایگاه ویژهای بیابد.
ایگ فورد حدود 1.6 میلیون بشکه نفت و 7 میلیارد فوت مکعب گاز در روز تولید میکرد. در حالی که تولید نفت خلیج مکزیک در حال حاضر 1.7 میلیون بشکه نفت است و میزان تولید گاز این منطقه هم به اندازه نصف تولید گاز ایگلفورد است.
درحال حاضر مشخص نیست تاثیرات کوتاه مدت و دراز مدت هاروی بر میدان چقدر خواهد بود اما فعلا در کوتاه مدت تاثیرات مشخص شدهاند. چند شرکت از جمله کوکونوفلیپس COP، بایتکس BTE، چساپیک CHK و استات اویل STO برخی عملیاتهای خود از جمله دکلهای حفاری را به حالت تعلیق درآوردهاند. در این میان عملیاتهای پایین دستی نفت میدان ایگل فورد هم دچار مشکل شدهاند.
اگر قرار باشد در دراز مدت پالایشگاهها به حالت خاموش باقی بمانند احتمالا سرمایهگذاران با مشکلات بیشماری دست و پنجه نرم خواهند کرد.