کمبود ظرفیت پالایش نفت در دنیا چگونه پر خواهد شد؟

طوفان‌ها ضعف‌های پالایشگاه‌های نفت دنیا را به رخ می‌کشند.

به گزارش «انرژی امروز» زمین‌گیر شدن پالایشگاه‌های نفت ایالات متحده در اثر طوفان‌ هاروی در ماه گذشته و چالش‌های پیش روی خریداران محصولات نفتی برای پر کردن شکاف‌های تامین نفت همگی بیانگر نبود ظرفیت ذخیره پالایشی در دنیا بود.

نزدیک به یک چهارم ظرفیت پالایشی ایالات متحده در طی طوفان‌های این ماه تعطیل شد و قیمت بنزین به بیش از دو دلار در هر گالن رسید. هنوز هم بسیاری از پالایشگاه‌ها در تلاش برای بازگشت به کارکرد عادی خود هستند و این مشوقی برای دیگر پالایشگاه‌ها هست تا گپ بین عرضه و تقاضا را در دنیا پر کنند.

بر همین اساس رویترز به نقل از رییس بخش اقتصاد پالایشی شرکت نفت بی‌پی نوشته است که انتظار می‌رفت ظرفیت پالایشی دنیا در بالاترین سطح خود به کار خود ادامه دهد که برابر با 85.5 درصد است یعنی بالاترین میزان در عصر مدرن.

داریو اسکافاردی، مدیر عامل پالایشگاه ساراس ایتالیا می‌گوید «در واقع ظرفیت ذخیره‌ای وجود ندارد. ظرفیت پالایشی به اندازه رشد مصرف جهانی رشد ندارد».

زمانی که پالایشگاهی تحت تعمیر است یا با قطعی پیش‌بینی نشده مواجه شده است برای برآورد تقاضا این ظرفیت پالایشی ذخیره به کار خواهد آمد. اما ذخایر بیش از حد برای پالایشگاه‌ها هزینه‌بر است.

شرکت مشاوره انرژی JBC می‌گوید که پالایشگاه‌ها می‌توانند روزانه 83 میلیون بشکه نفت را تا پایان سال 2017 فرآوری نمایند. در سال 2016 شرکت بریتیش پترولیوم اطلاعاتی منتشر کرد که نشان می‌داد این فرآوری به 80.6 میلیون بشکه می‌رسد.

شرکت مشاوره انرژی FGE هم تخمین زده است که ظرفیت پالایشی ذخیره در دنیا بر اساس تعداد رسمی اعلام شده به 14 میلیون بشکه در روز می‌رسد که البته در ابتدای این دهه این میزان به 18 میلیون بشکه در روز می‌رسید.

اما اعداد اسمی می‌تواند گمراه کننده باشند و رویترز تاکید کرده است که این اعداد بر اساس ظرفیت پالایشی این پالایشگاه‌ها به هنگام ساخت و یا راه‌اندازی مجدد هستند. بسیاری از این پالایشگاه‌ها به دلیل کمبود سرمایه‌گذاری‌ها قادر نیستند به این ظرفیت پالایشی برسند. بنابراین ظرفیت ذخیره واقعی می‌تواند بخشی از این عدد 14 میلیون باشد.

به عنوان مثال، چهار پالایشگاه ونزوئلا با کمترین ظرفیت امسال خود کار کردند. در مکزیک، برزیل و نیجریه هم برخی پالایشگاه‌ها با کمبود سرمایه مواجه بودند. همزمان تقاضا برای نفت و محصولات نفتی در حال افزایش است و دلیل این افزایش هم چین و هند و دیگر کشورهای در حال توسعه هستند.

عصر نقره

 استیو اسویر رییس بخش پالایشی FGE می‌گوید «آنچه ما داریم رشد خوب تقاضاست در حالی که لیست بلندبالایی از پروژه‌های پالایشی داریم که بسیاری از آنها هنوز راه‌اندازی نشده‌اند».

نقش طوفان هاروی در کمبود ظرفیت ذخیره بسیار مشخص است.

گزارش Energy Aspects می‌گوید «آیا باید فرض کنیم که نرخ بهره‌برداری از پالایشگاه‌های ونزوئلا به ناگهان افزایش خواهد یافت؟ یا باید چشم‌انتظار مخروبه‌های پالایشی نیجریه باشیم تا این کمبود را جبران کنند؟ در حال حاضر هیچ کدام از این‌ها را نداریم».

یک گروه کارشناسی گفته است «تنها کشوری که ظرفیت ذخیره پالایشی آن به درستی مشخص است چین است».

از این رو مورگان استنلی یک «دوران نقره‌ای» درآمد برای پالایشگاه‌ها را تا پایان سال پیش‌بینی کرده است. این بانک می‌گوید «دوره‌های پالایشی همیشه کوتاه بوده اما قابل رویت بودن آن بیش از همیشه است و انتظار می‌رود این نقطه قوت ادامه یابد».

این بانک انتظار دارد که ظرفیت پالایشی نفت در سال 2018 حدود 700 هزار تا 800 هزار افزایش یابد اما ممکن است تقاضا برای محصولات نفتی به 1.4 میلیون بشکه در روز برشد.

مورگان استنلی می‌گوید «احتمالا باید جذب نفت خام در پالایشگاه‌ها تا 1.1 میلیون بشکه افزایش یابد. از این رو بهره‌برداری از ظرفیت پالایشی در دنیا در سال 2018 بالا خواهد رفت».

در گزارش این بانک پیش‌بینی شده است که حاشیه سود پالایشی بی‌پی از 12.8 دلار در هر بشه سال 2017 به 16 دلار در هر بشکه در سال 2020 برسد.

بر همین اساس کشتی‌ها از سال 2020 امکان استفاده از سوختی با سولفور کمتر را خواهند داشت و همین امر به پالایشگاه‌ها امکان خواهد داد تا با عرضه محصولات کم سولفور حاشیه سود خود را بالا ببرند.

یک تحلیل‌گر محصولات نفتی در Energy Aspect در سنگاپور معتقد است «با این تقاضا و این توان پالایشی، دنیا به ظرفیت پالایشی بیشتری نیاز دارد».