تحریم نفتی کردستان تا چه حد جدی است؟

یک تحلیلگر سیاست خارجی تصریح کرد: بعید است روس ها و شرکت‌هایی مانند روس‌نفت با حجم بالای قراردادها با اقلیم کردستان طی تنش‌های پس از همه‌پرسی تغییری در توافقاتشان ایجاد کنند. این موضوع درباره اسرائیل و حمایتش از آنجا صادق خواهد بود.

قاسم محبعلی در گفتگو با خبرنگار سیاسی «انرژی امروز» با اشاره به همه پرسی اقلیم کردستان و قراردادهای نفتی روسیه و اسرائیل با این منطقه گفت: کردستان به صورت عملی از سال 1991 از عراق جداشده است و دولت مرکزی دیگر سلطه‌ای بر آن ندارد چنانچه ارتش مستقل، اقتصاد مستقل و روابط خارجی نسبتا مستقلی از بغداد است.

وی در ادامه افزود: کردستان فقط اسمی و رسمی جزیی از عراق بود وگرنه عملا روابطش جدای از عراق و با همه کشورها از جمله ایران، روسیه، امریکا، ترکیه بوده است.

مشکل اساسی اقلیم کردستان مستقل محاط بودنش در خشکی خواهد بود

مدیرکل پیشین خاورمیانه‌ای وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه «این استقلال به سرعت با پایان همه پرسی اتفاق نمی‌افتد»، تصریح کرد: شناسایی این منطقه به عنوان یک کشور به سرعت و دربازه زمانی اندک چندان محتمل نیست و به نظر می‌رسد که زمان زیادی برای دستیابی کردها به این خواسته شان لازم است.

وی در ادامه افزود: مشکل اساسی کردستان این است که منطقه ای محاط در خشکی است بنابراین هر گونه مبادله خارجی اعم از زمینی و هوایی نیازمند آن است که با همسایگانش به توافقی دست یابد. به عبارتی باید یا ایران یا ترکیه یا سوریه و یا عراق مجوز عبور داشته باشد. در مبادلات اقتصادی با کشورهای غیر همسایه زمانی امکان داد و ستد وجود دارد که رضایت همسایگان وجود داشته باشد.

سیاست رسمی و غیررسمی در روزهای پس از همه‌پرسی

این دیپلمات کشورمان با بیان اینکه هر کشوری در سطح بین الملل هم سیاست اعلامی و هم سیاست عملی دارد، تصریح کرد: معمولا کشورها بین سیاست رسمی و غیررسمیشان تفاوت هایی وجود دارد. چنانچه روسیه هم در این زمینه مستثنا نیست. به عبارتی همه این کشورها کردستان را به عنوان یک واقعیت عملی پذیرفته اند اما چون برخلاف تعهدات بین المللی است و هنوز سازمان ملل یا جامعه بین المللی چنین تفکیک یا انفصالی را نپذیرفته است طبیعتا کشورها رسما اعلام موضع در این زمینه نمی‌کنند.

وی در ادامه افزود: البته روسیه هم وقتی سازمان ملل در قبال این موضوع بیانیه داد، همراه بود و به‌عنوان عضو دائم آن با همه‌پرسی مخالفت کرد. باید توجه داشته همه کشورها از جمله روسیه، آمریکا، اروپا و شاید هم ترکیه دو سیاست همزمان دارند. ممکن است بنا بر سیاستشان رسما مخالفت کنند؛ اما بنابر واقعیت به مرور با مسائل کنار بیایند.

محبعلی با بیان اینکه کردستان مستقل یک واقعیت است، تصریح کرد: کردستان مستقل هنوز متولد نشده است اما برای آینده در حال تامل و تفکر است.

کردها تجار رسمی خوبی هستند

وی درباره قراردادهای بزرگ روس‌نفت و اقلیم کردستان در خرید و فروش نفت تصریح کرد: تحریم ممکن است یک تحریم رسمی باشد؛ اما در عمل شاید تفاوت هایی داشته باشد. در ایران کولبران مجوز رسمی ندارند اما مقدار بسیاری کالا به صورت غیررسمی وارد ایران می شود و به‌عنوان بازار بانه خرید و فروش می‌شود، مگر در این زمینه توافقی وجود دارد؟

وی در ادامه افزود: یا در زمان تحریم عراق، نفت این کشور از طریق ایران یا سایر کشورها خارج می‌شود. بنابراین، آنچه در عمل اتفاق می‌افتد با شرایط رسمی متفاوت است.

این تحلیلگر سیاست خارجی با بیان اینکه «کردها به دلیل فشارهای تاریخی تجار غیررسمی خوبی هستند»، تاکید کرد: وقتی تجارت غیر رسمی وزیر زمینی صورت گیرد طبیعتا دولت عراق از فشارها به اقلیم کردستان سودی نخواهد برد. به عبارتی وقتی مرزها یک طرفه بسته شود نتیجه‌ای به جز اغتشاش در مرزها ایجاد نمی‌شود.

وی با بیان اینکه «مرزهای دورتا دور اقلیم کردستان در ارتباط با کردهای ایران، ترکیه و روسیه است»، تصریح کرد: در صورت استقلال کردستان تجارت غیررسمی به سرعت شکل می‌گیرد.

روس ها توافقاتشان را با اقلیم برهم نمی‌زنند

این دیپلمات کشورمان با بیان اینکه روس‌ها با اعلام استقلال اقلیم کرستان توافقات نفتیش را ادامه می‌دهد، تاکید کرد: روس ها بعید است تغییری در مراوداتشان داشته باشند، حتی شاید از این استقلال حمایت کنند.

وی در ادامه افزود: روس‌ها ترجیج می دهند کشورهای کوچکی در اطرافشان باشد و پیشتر هم شاهد جدایی آذربایجان بودند. حتی دولت قاضی محمد  در مهاباد نیز پس از جنگ جهانی دوم با همت روس‌ها برپا شد. پ.ک.ک هم که گروهی کمونیستی بودند با حمایت روس‌ها فعالیت انجام می‌دادند. چون همین مساله در اکراین و کریمه  اتفاق افتاده ممکن است استقلال کردستان فشار را بر آنها کم کند.

این تحلیلگر سیاست خارجی تصریح کرد: روسها همچون اسرائیلی ها از دیرباز به دنبال تجزیه در بسیاری کشورها حتی در ایران و ترکیه بودند؛ بنابراین بعید است شرکت‌هایی مانند روس‌نفت با حجم بالای قراردادها با اقلیم کردستان طی تنش‌های پس از همه‌پرسی تغییری در توافقاتش ایجاد کرد تا بخواهد فشار را بر این منطقه افزایش دهد.

اسرائیل حمایتش را با حفظ قراردادهایش ادامه می‌دهد

محبعلی درباره قراردادهای نفتی اسرائیل و اقلیم کردستان برای انتقال 17 میلیون بشکه نفت گفت: اسرائیل برای دریافت نفتی که بخش عمده نیازش را تامین می‌کند باید از ترکیه وارد شود. بین کردها و یهودی‌های اسرائیل پیش از تشکیل اسرائیل هم اشتراکاتی وجود داشت که محور آن دشمنی با اعراب بود که ادامه پیدا کرده است. طبیعتا اسرائیل همانطور که برای همه پرسی از کردستان حمایت می‌کند در سایر تنش‌های پیش رو هم حامی کردها باقی می‌ماند.

وی در ادامه افزود: اسرائیل با حفظ و ارتقای قراردادهای نفتیش با کردستان تلاش خواهد کرد فشارها بر این کشور را کاهش دهد. بنابراین این همکاری ادامه می‌یابد.

ما هم بنابر شرایط مرزها بین سیاست رسمی و غیر رسمیمان تفاوت خواهیم داشت

محبعلی درباره وضعیت کشورمان هم تصریح کرد: ما هم طبیعتا ضمن ادامه سیاست رسمی خود علاقمند نخواهیم بود که وضعیت این منطقه ناآرام شود تا قاچاق و مهاجرت ها در این بین افزایش یابد. طی سالهای گذشته ما همواره با به رسمیت شناختن دولت مرکزی عراق با کردها رابطه مستقلی داشتیم که در ادامه نیز به مرور زمان به همین شکل خواهد بود.

وی با بیان اینکه چنین تحریم های قابل اجرایی بسیار دشوار خواهد بود، تصریح کرد: نه در مرزهای ترکیه و نه مرزهای ایران چنین تصمیمی به طور کامل قابل اجرا نیست درباره سوریه و رسولیه هم که نه به درستی دولت مرکزی و نه عراق بر آن حاکمیت دارد. بنابراین اگر کردستان به سمت استقلال برود، کشورهای همسایه هم به سمت پذیرش واقعیت حرکت خواهند کرد.

این تحلیلگر با تاکید بر اینکه ایجاد این استقلال نیازمند توافق اقلیم با همسایگانش است، تصریح کرد: برای حفظ مراودات بین المللی اقلیم کردستان نیازمند رضایت همسایگانش است و مجبور به داد امتیاز به آنهاست.