نقش پررنگ شرکتهای آسیایی در قراردادهای آینده انرژی ایران
نقش پررنگتر شرکتهای آسیایی، میتواند چشم انداز صنعت انرژی ایران را تغییر دهد. این صنعت قبلا عمدتا در اختیار شرکت های غربی قرار داشت.
به گزارش پایگاه خبری عرب ویکلی، حدود یک سال قبل، توافق هستهای ایران به صورت رسمی اجرایی شد. ایرانیها به این امید برجام را پذیرفتند که صنعت انرژی کشورشان را بازسازی کنند، فرصتی برای بازپس گیری سهم کشورشان از بازارهای نفت پیدا کنند و مجددا به سرمایه و فن آوری خارجی دسترسی پیدا کنند. پس از اجرایی شدن برجام و لغو تحریمها، دولت ایران تلاش دارد توازنی میان حضور شرکتهای غربی و آسیایی برای حضور در قراردادهای نفتی آینده این کشور برقرار کند. کارهای زیادی در این خصوص انجام شده است. آنچه وضعیت را نامشخص ساخته، موضع دونالد ترامپ، رییس جمهور جدید آمریکا در مورد برجام است. ایران به سرعت توانسته تولید نفت خود را افزایش دهد و به نزدیکی سطح قبل از تحریمها برساند. تولید نفت این کشور در ماه اکتبر به 3.7 میلیون بشکه در روز رسید در حالی که این رقم قبل از تحریم ها حدود 4 میلیون بشکه بود. صادرات نفت ایران به بیش از 1.7 میلیون بشکه در روز افزایش یافته و بخش عمدهای از این صادرات، یعنی حدود یک میلیون بشکه در روز به آسیا میرود. شرکت ملی نفت ایران 29 شرکت را از چندین کشور مختلف برای مشارکت در پروژههای بالادستی نفت این کشور تایید کرده است. این شرکتها عمدتا آسیایی و از کشورهای ژاپن، چین، کره جنوبی، اندونزی، مالزی، تایلند و هند هستند.
در این فهرست نام شرکتهای اروپایی توتال، انی و شل نیز دیده میشود. شرکت انگلیسی بی پی نسبت به قراردادهای جدید نفتی ایران ابراز علاقمندی نکرده است. شرکتهای آمریکایی نیز به دلیل تحریمهای دولت آمریکا حق ورود به این قراردادها را ندارند. برای شرکتهای نفتی ژاپنی مشاکرت فعالانه در پروژههای بادستی انرژی ایران منطقی به نظر میرسد، زیرا آنها به صورت سنتی از خریداران عمده نفت خام ایران هستند.
چینیها نیز بزرگترین وارد کننده نفت از ایران هستند و روزانه بیش از 600 هزار بشکه نفت از تهران خریداری می کنند. شرکتهای نفتی آسیایی در دوران تحریمها، پول نفت ایران را به ارز ملی خود پرداخت میکردند و ایران از این پولها برای خرید کالاهای مصرفی و سرمایه ای از این کشورها استفاده می کرد. نقش پررنگ تر شرکتهای آسیایی، میتواند چشم انداز صنعت انرژی ایران را تغییر دهد. این صنعت قبلا عمدتا در اختیار شرکتهای غربی قرار داشت. این پدیده ژئوپلتیک انرژی ایران را تغییر خواهد داد. انتظار میرود شرکت های آسیایی سرمایه و تکنولوژی لازم برای پیشرفت و احیای صنعت انرژی ایران را فراهم کنند.
مقامات ایرانی برآورد کردهاند که برای توسعه بخش نفت و گاز این کشور حدود 100 میلیارد دلار سرمایه گذاری لازم است. 2 میدان نخستی که قرار است توسعه یابند، یعنی میدان آزادگان شمالی و میدان یادآوران، در نزدیکی مرز ایران و عراق واقع شده است. مذاکرات برای توسعه فاز دوم این میادین نیز با شرکت ملی نفت چین و شرکت سینوپک در حال انجام است. میزان تولید ای دو میدان 165 هزار بشکه در روز برآورد می شود. از سوی دیگر، شرکتهای آسیایی و به خصوص شرکتهای کره ای، دست بالا را در بخش پایین دستی انرژی ایران دارند. شرکت ملی پالایش و پخش نفت ایران یک قرارداد 1.91 میلیارد دلاری با شرکت دائلیم برای بهازی دومین پالایشگاه بزرگ ایران در اصفهان منعقد کرده است. در 3 موافقتنامه از 5 موافقتنامه پالایشگاهی امضا شده از زمان لغو تحریم ها، با شرکتهای کرهای منعقد شده است.