از افزایش 98 درصدی تا کاهش 77 درصدی توزیع مازوت
پانیسا حسن زاده، خبرنگار پالایش و پتروشیمی انرژی امروز
در دولت دهم، مصرف مازوت در نیروگاه‌ها 98 درصد افزایش و در دولت یازدهم 77 درصد کاهش یافت.
به گزارش خبرنگار پالایش و پتروشیمی انرژی امروز، در آخرین سال دولت دهم گازرسانی به نیروگاه ها روند نزولی و صرف مازوت روند صعودی را طی کرد به گونه ای که در 10 ماهه نخست سال 1389 تا زمان مشابه در سال 1392، مصرف مازوت از 6075 به بیش از 12023 میلیون لیتر رسید.
این درحالی است که در سال‌های مذکور، استفاده از ریفورمیت در بنزین توزیعی که به «بنزین پتروشیمی‌ها» شهرت داشت نیز به شدت بر آلودگی هوای کشور افزوده بود. در سال‌هایی که افزایش شدت تحریم، محدودیت‌هایی را ایجاد کرده بود که تبعات زیست محیطی داشت، گازرسانی به نیروگاه‌ها نیز به شکل مطلوب صورت نمی‌گرفت.
در 10 ماهه نخست سال 1389 به میزان 38143 میلیون مترمکعب گاز و 6075 میلیون‌لیتر مازوت (سوختی که تاثیر به‌سزایی در آلودگی هوا دارد) به نیروگاه‌ها عرضه شد؛ عرضه گازوییل نیز در بازه زمانی مورد بحث در سال 1390، 53 درصد افزایش پیدا کرده و از 3979 میلیون‌لیتر به 6084 میلیون‌لیتر رسید.
در سال 1391 همین روند افزایش توزیع مازوت به نیروگاه‌ها ادامه پیدا کرد و با 32.1 درصد رشد، 10971 میلیون‌لیترنفت کوره به نیرگاه‌ها به‌عنوان سوخت برای تولید برق عرضه شد.
در 10 ماه نخست سال 1392 نیز توزیع گاز کاهش داشت و به 31140 میلیون‌مترمکعب رسید؛ توزیع گازوییل حدود 56 درصد افزایش یافت و مصرف مازوت در نیروگاه‌ها نیز حدود هفت درصد افزایش پیدا کرد. در بازه زمانی مورد بحث در سال 1392، وزارت نفت، 8903 میلیون‌مترلیتر گازوییل و 12023 میلیون‌لیتر مازوت به نیروگاه‌ها عرضه کرد.
اما از سال 1393 به بعد پس از تلاش‌های سازمان محیط زیست و همکاری وزارت نفت، به‌تدریج مصرف مازوت در نیروگاه‌ها منع شد و هم‌اکنون جز درموارد خاص و هنگام پیک مصرف، اجازه مصرف مازوت در نیروگاه‌ها داده نمی شود؛ نیروگاه‌ها نیز با توجه به حساسیت به آمده، با اقبال روبرو شده و هزینه نگهداری آنها کاهش پیدا ست.
بدین ترتیب تا نیمه دی‌ماه نخست سال 1393، توزیع گاز 31.4 درصد افزایش، توزیع گازوییل 19.3 درصد و توزیع مازوت 33.1 درصد کاهش یافت. در این مدت 40910 میلیون مترمکعب گاز، 7132 میلیون‌لیتر گازوییل و 7997 میلیون‌لیتر مازوت به نیروگاه‌ها عرضه شد.
در زمان مشابه در سال 1394 نیز گازرسانی به نیروگاه‌ها 16.1 درصد افزایش پیدا کرد و به 47416 میلیون‌مترمکعب رسید؛ توزیع گازوییل نیز 35.3 درصد کاهش یافت و به رقم 4596 میلیون‌لیتر رسید، مصرف مازوت نیز روند نزولی داشت و 5477 میلیون‌لیتر مازوت با 31.1 درصد کاهش نسبت به زمان مشابه در سال قبل، تحویل نیروگاه‌ها داده شد.
از ابتدای سال جاری تا روز هفدهم دی‌ماه نیز با 8.5 درصد افزایش نسبت به زمان مشابه در سال گذشته، 51353 میلیون‌مترمکعب گاز، 3281 میلیون‌لیتر گازوییل با رشد منفی 28.3 درصدی و 2717 میلیون‌لیتر مازوت با رشد منفی 50.1 درصد در نیروگاه‌ها توزیع شد.
تغییرات سوخت‌رسانی در نیروگاه‌ها در چهار سال اخیر
با بررسی شرایط توزیع سوخت در 293 روز نخست سال مشاهده می‌شود که ظرفیت اسمی نیروگاه‌ها در سال 1392، 69851 مگاوات و تولید هم‌زمان شبکه سراسری در زمان پیک 45516 مگاوات بوده است؛ در همان سال توزیع گاز به رقم 31140 میلیون‌مترمکعب و توزیع مازوت به میزان 12023 میلیون‌لیتر رسیده بود و درمجموع 52066 واحد سوخت تحویل نیروگاه‌ها داده شد.
این درحالی است که در 294 روز نخست سال جاری، ظرفیت نیروگاه‌ها به 75916 مگاوات و تولید هم‌زمان شبکه سراسری در زمان پیک به 51432 مگاوات رسید؛ در این بازه زمانی، درمجموع 57351 واحد سوخت شامل 51353 میلیون‌مترمکعب گاز با 65 درصد افزایش و 2717 میلیون‌لیتر مازوت با 77.5 درصد کاهش نسبت به سال 1392، به نیروگاه‌ها توزیع شد.
بنابراین مشاهده می‌شود که در سال‌های اخیر باوجود افزایش ظرفیت اسمی و تولید برق در نیروگاه‌ها، توزیع مازوت کاهش چشمگیری داشته است؛ با این حال رویای وزارت نیرو برای استفاده از گاز در نیروگاه‌ها به عنوان سوخت محقق نشده است؛ امری که هر سال تلاش می‌شود برای سال آتی، قانون شود!
همواره هنگام سرما، آلودگی هوا نیز شدت گرفته است، یادمان باشد که در همین هنگام است که به دلیل افزایش نیاز بخش خانگی به گاز، در نیروگاه‌ها مازوت (سوخت گران‌تر) توزیع می‌شود؛ گاز مازوت آلاینده، میزان دی اکسید سولفور را در هوا به شدت بالا می برد و این موضوع اثر نامطلوبی بر محیط زیست به جای می‌گذارد.
بر این اساس نیروگاه‌های ایران درسال‌های اخیر، با توجه به بهبود فضای کسب و کار، ترمیم روابط بین‌المللی و در پی آن تسریع در اجرای پروژه‌های نفت و گاز، روزهای سپیدتر و سالم‌تری را پشت سر گذاشته‌اند.
