چین و سودای نفت سوریه
روابط بین الملل در مقیاس کلان از دیرباز به عوامل متعددی وابسته بوده است، اما در مورد چین و وابستگی آن به خاورمیانه، امنیت انرژی و عرضه بهنگام آن از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشد، به همین دلیل است که سوریه بیش از پیش توجه این کشوررا به خود جلب نموده است.
به گزارش خبرنگار بین الملل انرژی امروز به نقل از موسسه اطلاع رسانی Stratfor، طی ماه های اخیر، چین بارها آمادگی خود برای حمایت های نظامی و اقتصادی و بازسازی زیرساخت های فرسوده ناشی از جنگ را به رژیم اسد اعلام نموده؛ اما برای برخی این گشاده دستی چین تنها یک معنا می تواند داشته باشد: بازپس گیری منافع استراتژیک و سرمایه گذاری های انجام گرفته در حوزه انرژی.
تا سال 2016، اکثر زیرساخت های انرژی مهم و تاثیرگذار سوریه در کنترل شبه نظامیان کرد قرار داشت و چین سرمایه گذاری های انبوهی در این مناطق انجام داده و درنظر داشت از این حربه برای تقویت ارتباط خود هم با شبه نظامیان و هم با رژیم اسد استفاده نماید.
پیش از شروع جنگ سوریه در 2011، شرکت بزرگ دولتی چین، Sinopec، سرمایه گذاری عظیمی در شرق و شمال شرق این کشور انجام داده بود. به گزارش نیویورک تایمز، این نخستین سرمایه گذاری Sinopec دراین کشور بود که از طریق آن توانست مجوز اکتشاف و تولید در سه میدان نفتی Sheikh Mansour، Oudeh و Tishrin را که در شمال شرق سوریه قرار داشتند به دست آورد.
به گزارش موسسه سرمایه گذاری UBS، این منطقه از سوریه بالغ بر 21 میلیارد بشکه نفت و 1 تریلیون گاز طبیعی دربر داشت و کسب مجوز، به چین اجازه برخورداری از چنین موهبت بزرگی را اعطا می کرد که تاکنون در خاورمیانه سابقه نداشت. طبق گزارش رویترز، بزرگ ترین میدان نفتی کردستان عراق، Taq Taq، فقط 356 میلیون بشکه نفت در خود جای داده بود.
اما اکنون این مناطق تحت کنترل شورشیان کرد قرار داشت و پکن به دنبال راهی برای ورود به آنجا بود که تنها از طریق آغاز روابط با دمشق امکانپذیر می گشت، زیرا شورشیان و رژیم سوریه در برخی زمینه های اقتصادی با یکدیگر همکاری داشتند.
در سال 2013، رژیم سوریه تصمیم گرفت برای حفظ نیروگاه های موجود و تامین نیازهای داخلی کشور و تامین برق، با شورشیان مذاکراتی در مورد استفاده از میادین تحت کنترل آنها انجام دهد. زیرا بخش اعظم برق شمال شرق سوریه از نیروگاههای حرارتی تامین می شد که سوخت آنها از گاز تولید شده از میدان Oudeh تامین می گشت.
در عین حال، رژیم سوریه به مقامات کرد اعلام نمود که می بایست ملاحظات قانونی را رعایت کرده و مالکیت میادین نفتی را به شرکت Sinopec واگذار کنند.
در اواخر فوریه 2016، Sinopec 2 گروه از کارشناسان خود را برای ملاقات با مقامات کرد و بررسی وضعیت میادین و تجهیزات و مذاکره در مورد چگونگی ادامه همکاری در آینده به سوریه فرستاد. اما در نخستین ملاقات، تقاضای آنها برای استرداد دارایی ها از طرف مقامات کرد رد شد.
طبق اظهارات کارشناسان Sinopec این سه میدان قبل از جنگ در اختیار آنها قرار داشته و می بایست دوباره به آنها عودت داده می شد. در عین حال Sinopec می توانست نفت تولیدشده را از طریق کردستان عراق و ترکیه به مناطق دیگر صادر نموده، بخش اعظم زیرساخت های حیاتی سوریه را که در اثر جنگ از بین رفته بودند، بازسازی کرده و حتی دولت سوریه و مقامات کرد را در سود حاصل از میادین نفتی سهیم نماید.
در نهایت و طی دومین ملاقات، طرفین تصمیم گرفتند برای ادامه همکاری مشترک اقتصادی و کنترل کردها بر منطقه، ، کارگران میادین نفتی توسط کردها انتخاب شده و دستمزد آنها توسط Sinopec پرداخت شود.
اتخاذ چنین تصمیمی، با استقبال پکن مواجه نشده است. علاوه بر کسب مجوز تولید از سه میدان نفتی شمال شرق سوریه، این شرکت در سال 2011 نیز سهمی 20.3 درصدی از اصلی ترین تولیدکننده نفت سوریه، شرکت نفت Al-Firat را از آن خود کرد.
این میادین، بخشی مهم از استراتژی امنیت انرژی چین را تشکیل می دهند. تلاش های اخیر دولت در برقراری ارتباط با دیگر گروه های سیاسی سوریه به این معناست که چین به دنبال گزینه های مناسب برای حفاظت از منافع خود در این کشور می باشد.
شاید هم از دست دادن بالغ بر 20 میلیارد دلار از دارایی های این کشور درپی انقلاب 2012 لیبی درس مهمی به چین آموخته است که باید با چنگ و دندان برای حفظ سرمایه های خود مبارزه نماید.
