جزییات مذاکره تامین FLNG ایران و نروژ قرارداد کی بسته می‌شود؟
درحالیکه وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران دو هفته پیش از امضای قرارداد تامین اولین شناور فرآوری و انتقال گاز مایع (FLNG) ایران «در چند روز آینده» خبر داده بودند؛ خبر تازه‌ای درباره امضای این قرارداد منتشر نشده است.
به گزارش «انرژی امروز»، تاسیسات FLNG که می‌تواند گام جدی ایران برای ورود به بازار صادرات گاز به صورت LNG محسوب شود؛ توسط تولیدکنندگان اصلی گاز جهان از جمله استرالیا و قطر به شکل گسترده ای طی دو تا سه دهه اخیر مورد استفاده قرار گرفته است.
با این حال، ایران به علت مصرف بالای گاز داخلی و نیز استفاده از آن برای تامین خوراک نیروگاه‌ها و پتروشیمی‌ها و نیز عقب‌ماندگی در بهره‌برداری از منابع گازی خود به‌ویژه میدان مشترک پارس‌جنوبی نتوانسته بود سهمی از بازار صادرات گاز به دست آورد و طبعا در حوزه LNG هم به‌جز کارهایی پراکنده و بی‌سرانجام کاری صورت نگرفته است.
در این شرایط، انتشار خبر خرید نخستین واحد FLNG آن هم از سوی شخص بیژن زنگنه و متعاقب آن، سفر وی به کره جنوبی و مذاکرات جدی برای صادرات و تامین تجهیزات LNG نشان داد دولت دوازدهم دراین‌باره برنامه‌های جدی را در ذهن می‌پرورد.
اما این خبرها صرفا از سوی مقامات ایرانی بیان نشده است. آنطور که هفته‌نامه بین‌المللی «آپ‌استریم» گزارش داده؛ نروژی‌ها در حال آماده‌سازی خود برای یک سرمایه‌گذاری مشترک برای تامین تاسیسات تولید گاز فلر در خلیج فارس هستند.
بنابراین گزارش، شرکت نروژی Helma Ventage برای یک قرارداد سرمایه‌گذاری مشترک 600 میلیون دلاری با ایران آماده می‌شود تا تاسیسات شناور گاز طبیعی مایع را برای مایع‌سازی و صادرات گاز از فلرهای میادین جزیره خارک تامین کند. قرارداد بین هملا و ایران نهایی شده؛ اما هنوز امضا نشده است.
اگر این پروژه به مرحله اجرایی برسد، ایران برای اولین بار خواهد توانست کشتی FLNG تحویل بگیرد. براساس این قرارداد، روزانه 200 میلیون فوت مکعب گاز میادین فراساحلی در شمال خلیج فارس، 500 هزار تن در سال LNG و 200 هزار TPA گاز نفت مایع تولید خواهد کرد.
در تهران، علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، گفته است که هملا انجام این پروژه را برعهده گرفته است. البته مقامات ایرانی و گرهارد لودویگزن، مدیر هملا، گفته‌اند که این قرارداد باید نهایی شود. منابعی آگاه از هر دو طرف ابراز امیدواری کرده‌اند که این قرارداد در طی هفته‌های آتی امضا شود.
هملا در حال برنامه‌ریزی برای اجرای این پروژه با سرمایه‌گذاری مشترک 50 به 50 با شرکت پتروشیمی خارک است. هملا در حال آماده‌سازی مقدمات آن است و توافق برای ادامه 15 ساله این پروژه حاصل شده است. منابع مالی این طرح هم از طریق منابع مالی آلمانی و دیگر کشورهای اروپایی تامین خواهد شد.
مذاکره بر سر این پروژه بین ایران و هملا از زمانی آغاز شد که دو کشور سال گذشته یادداشت تفاهم همکاری با یکدیگر امضا کردند. ایران یکی از بزرگ‌ترین تولید کنندگان گازهای فلر هست و از دو دهه پیش به دنبال بهره‌برداری از این گازهای فلر در منطقه خارک بوده است و قرار بود که بانک جهانی سرمایه لازم برای این کار را تامین نماید؛ اما این بانک تحت فشار آمریکا از این پروژه عقب کشید.
امسال ایران توانست فرمول جدید قراردادهای نفتی برای شرکت‌های خارجی تعریف کند که باعث می‌شود این قراردادها برای شرکت‌های خارجی بیشتر از قراردادهای قبلی بیع متقابل جذابیت داشته باشند. جزئیات این واحد FLNG هنوز مشخص نیست؛ اما احتمالا تاسیسات مایع‌سازی را هم در خود داشته باشد.
توسعه LNG با همکاری نروژ و آلمان
شرکت پتروشیمی خارک در نیم قرن گذشته توسط شرکت ملی نفت ایران به‌عنوان شریک آموکوی ایالات متحده تاسیس شد و متخصص در تولید پروپان و دیگر گازهای فلر در میادین فراساحلی است. سال گذشته، هملا یک یادداشت تفاهم با شرکت تاپیکو برای سرمایه‌گذاری مشترک امضا کرد. جزئیات این یادداشت تفاهم اعلام نشده اما تاپیکو یک واحد سرمایه‌گذاری سازمان تامین اجتماعی است.
این تاسیسات FLNG اولین قدم‌های ایران برای مایع‌سازی گاز برای صادرات خواهد بود. شرکت ملی نفت ایران، سه طرح بزرگ برای LNG داشت که ظرفیت هرکدام به 10 میلیون tpa می‌رسد. این مذاکرات با شرکت‌هایی چون توتال و شل انجام شده بود؛ اما تمامی آنها به دلیل تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران از رده خارج شد.
مقامات ایران می‌گویند که با تکمیل پروژه فعلی، LNG ایران با کمک تکنولوژی آلمانی لینده و استات اویل نروژ پیشرفت خواهد کرد. ایران برنامه‌هایی هم برای LNG بندر تنبک دارد.
این درحالی است که بریتیش پترولیوم در شصت و دومین گزارش سالانه خود با نام «مرور آماری انرژی جهان در سال ۲۰۱۳»، ایران را با ۳۳.۶ تریلیون مترمکعب ذخایر گازی در رتبه نخست کشورهای دارنده ذخایر گازی جهان قرار داد. بریتیش پترولیوم برآورد ذخایر گازی روسیه را از ۴۴.۶ تریلیون مترمکعب در سال قبل از آن به ۳۲.۹ تریلیون مترمکعب کاهش داد. همچنین، ذخایر گازی اثبات شده جهانی تا پایان سال ۲۰۱۲ را ۱۸۷.۳ تریلیون مترمکعب برآورد کرد.
