استفاده ضدمحیط زیستی از صندوق سبز؟!
فعالین محیط زیست نسبت به پی‌آمدهای جدی پروژه‌های برق‌آبی با پشتیبانی سازمان ملل در نپال، تاجیکستان و جزایر سلیمان هشدار دادند.
به گزارش «انرژی امروز» به نقل از گاردین، برنامه‌های مربوط به تخصیص اعتبار 136 میلیون دلاری از اعتبارات سازمان ملل در کشورهایی چون نپال، تاجیکستان و جزایر سلیمان به شدت از سوی فعالین محیط زیست محکوم شده و این سازمان‌ها اعلام کرده‌اند که این پروژه‌ها می‌تواند عواقب بسیار وخیمی بر محیط زیست این مناطق داشته باشد.
صندوق اقلیم سبز سازمان ملل متحد در طی امضای موافقتنامه پاریس پایه‌گذاری شد تا بتواند تا سال 2020 سالانه 100 میلیارد دلار برای کمک به کشورهای فقیر برای اجرای پروژه‌های ابتکاری و تبدیلی تجهیز کند.
هدف از تشکیل این صندوق بهبود و پیشرفت «تغییرات اساسی» برای دسترسی به انرژی‌های پاک و منطبق با اقلیم همراستا با اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد است. البته، استفاده از صندوق اقلیم سبز برای ساخت سدهای بزرگ، اثرات منفی اکولوژیکی این سدها را بر روی اقلیم درنظر نمی‌گیرد.
ائتلاف گروه‌های سبز مدعی است که کمکی که به تاجیک‌ها می‌شود بیشتر صرف تعمیرات و نگهداری سدهای به جا مانده از دوران شوروی سابق خواهد شد در حالی که در جزایر سلیمان این پروژه‌ها باعث از بین رفتن جنگل‌ها و مراتع شده، تنوع زیستی را تهدید خواهد کرد و از سویی باعث انتشار گازهای متانی خواهد شد که در حوزه گازهای گلخانه‌ای بسیار قوی‌تر از گاز CO2 است.
زیرساخت‌های بسیار بزرگ ضامن توسعه نیستند
آندرا رودریگز، نماینده ارشد انجمن آمریکایی دفاع از محیط زیست، می‌گوید این پروژه‌ها «اثرات منفی عظیمی» بر اکوسیستم‌ها و مردم محلی خواهد داشت.
او در مصاحبه‌ای که با گاردین داشته می‌گوید: سدهای بزرگ نمی‌توانند با اقلیم هم‌خوانی داشته باشند چون این سدها با ذخیره‌سازی سیلاب‌ها و افزایش دوره‌های خشکسالی، الگوهای فصلی را تغییر می‌دهند. زیرساخت‌های بسیار بزرگ ضامن توسعه و راه‌حلی برای مشکلات اقلیمی نیستند.
گاردین در ادامه از یک نامه اعتراضی صحبت می‌کند که در آن آمده است در حال حاضر سالانه 19 میلیون قطعه ماهی توسط توربین‌های 126 مگاواتی شوروی سابق در نیروگاه Qairokkum تاجیکستان از بین می‌روند. 98 درصد شبکه برق تاجیکستان وابسته به برق‌آبی است.
در نپال، پروژه 216 مگاواتی Upper Trishuli-1 «هیچ تاثیر تغییر ماهیتی انرژی نخواهد داشت» در حالی که با خطرات و بلایای اقلیمی بسیاری مواجه است و می‌تواند تاثیرات قابل توجهی بر اجتماعات محلی و محیط زیست داشته باشد، اما این اثرات به حد کافی مطالعه نشده است و برنامه کاهش اثرات نیز تنظیم نشده‌اند.
این نامه را 9 گروه متشکل از گروه دوستداران زمین، سازمان Heinrich Boll Stiftung، و مرکز قوانین بین‌المللی محیط زیستی امضا کرده‌اند.
سازمان‌های بین المللی، انجمن‌های سرمایه‌گذاری و دولت‌ها انرژی برق‌آبی را به عنوان یک منبع انرژی‌های تجدیدپذیر در نظر می‌گیرند چون این منبع انرژی به هنگام سرازیر شدن آب به سوی توربین‌های برق، CO2 تولید نمی‌کند.
اما منتقدین بر این باورند که این نوع نگاه بیش از یک میلیارد تن گازهای گلخانه‌ای تولید شده توسط این سدها را در طول سال در نظر نمی‌گیرد و از سویی خساراتی که به منابع جذب کربن وارد می‌شود و آسیب‌هایی که سدهای برق‌آبی بر روی الگوهای بارش دارند و در اثر تغییرات اقلیم این آسیب‌ها تشدید می‌شوند، در این نوع نگاه به سدها به چشم نمی‌آید.
به طور کلی، 9 پروژه به ارزش 854 میلیون دلار در هیات 24 نفره صندوق اقلیم سبز در جلسه‌ای در ساندوی کره جنوبی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
اعضا صندوق نخواستند مصاحبه کنند اما مقامات تائید کردند که جلسه غیررسمی برآن است که در مورد هر پروژه به توافق برسد.
از دیگر پروژه‌هایی که در این جلسه بررسی خواهد شد برنامه 100 میلیون دلاری برای کمک به زنان اتیوپیایی است که از خشکسالی رنج می‌برند، و یک برنامه 55 میلیون دلاری برای پروژه‌های آبیاری و حفاظت از محیط زیست در موروکو است.
