تیرگی آب جزو طبیعیترین آثار ناشی از زلزله است
استاد بخش آب دانشگاه رازی کرمانشاه گفت: تیرگی و گل آلود شدن آب حتی در فواصل دور از مرکز زلزله اولین و طبیعیترین آثار ناشی از زلزله است.
به گزارش «انرژی امروز» از وزارت نیرو، حسین بنکداری، با بیان اینکه طی چند روز گذشته استان کرمانشاه زلزلههایی با قدرت 7.4 ریشتر و بیش از 500 پس لرزه را تجربه کرده است، شرایط آبخوانهای استان بهطور قطع تغییراتی را داشته است، اظهار کرد: اصلیترین منبع تأمین آب شرب در استان کرمانشاه آبهای زیر زمینی بوده و لذا توجه بسیار ویژه و فوری به وضعیت آبهای زیرزمینی ضمن آگاهی از منابع آبی جدید و مبارزه با بحران آب در بلندمدت و بعد از وقـوع زمـین لـرزه بسیار ضروری است.
وی ادامه داد: امواج لرزه ای معمولاً دو اثر اصلی شامل نوسانات کوتاه مدت، و تغییرات دائمی بر روی سطح آبهای زیرزمینی دارند: تیرگی و گل آلود شدن آب حتی در فواصل دور از مرکز زلزله اولین و طبیعیترین آثار ناشی از زلزله است. استاد بخش آب دانشگاه با بیان اینکه امواج لرزه ای موجب انبساط و انقباض آبخوانها میشوند، گفت: این تغییرات به صورت لحظه ای در چاهها موجب بالا و پایین رفتن سطح آب میشود. تغییرات دائمی احتمالی در آبخوان عموماً در نزدیکی کانون زلزله رخ داده و بیش از 100 کیلومتر از کانون زلزله این تغییرات ناچیز است. وی ادامه داد: اصلیترین تأثیر زلزله تغییرات جدی در فشار آب منفذی خاک بوده که میتواند منجر به پایین رفتن سطح آب چاهها، خشکیدن پارهای از چشمهها و قناتها و یا حتی جاری شدن آب از نقاطی شود که قبلا خشک بوده است. بهعنوان مثال زلزله بم موجب افت شدید سطح آب زیر زمینی، تغییر در آبدهی قنوات و چاههای مجاور گسل و حتی تغییر شیب هیدرولیکی و در نتیجه تغییر جهت جریان در نواحی مجاور گسل زلزلزه زا شد. بنکداری تصریح کرد: البته در مواردی هم زلزله موجب بالا آمدن سطح ایستابی به دلیل پدیده روانگرایی شده و حتی بالا آمدن وسپس افت سطح ایستابی در برخی زلزلهها گزارش شده است. این عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه با بیان اینکه محدوده آبخوانهای نزدیک به کانون زلزله دارای احتمال بیشتری جهت تغییر شکل ناشی از تغییر شکل گسل هستند، ادامه داد: با این حال، امواج لرزه ای قادر به ایجاد تغییرات سطح آب زیرزمینی به شیوههای دیگر بوده و این تغییرات میتواند در آبخوانهای فعال و یا غیر فعال بروز نمایند. وی با اشاره به اینکه تغییرات دائمی ناشی از فشار میتواند تا چند ماه بهطول انجامد تا شرایط تعادل استاتیکی جدید تأمین شود، افزود: نیاز آب شرب استان کرمانشاه سالانه بیش از 100 میلیون متر مکعب بوده که بخش عمده ای از آن بهوسیله منابع آب زیرزمینی از طریق چاه، چشمه، قنات و سرآب تأمین میشود. از آنجا که تنها منبع تأمین نیاز آب شرب شهرهای سرپل و قصر شیرین و برخی دیگر ازشهر های استان سرآب آبگرم است، اقدام عاجل در خصوص بررسی شرایط آبخوانهای استان پس از زلزله امری ضروری است.