شگفتی‌سازی اوپک در 30 نوامبر
فقط چند روز باقی مانده تا وزرای نفتی اوپک و همتایان غیر اوپکی شان برای بحث و مذاکره درباره سرنوشت توافق اخیر برای کاهش تولید نفت در وین پای میز مذاکره بنشینند؛ با اینحال هنوز هم برخی از آنها درباره غافلگیرساختن سایرین در روز شروع مذاکره سخن میگویند.
طبق اظهارات نماینده کویت در اوپک نوال الفزایا، هر یک از وزرا گزینه های متفاوتی از جمله تمدید توافق و یا افزایش سطح کاهش فراتر از میزان کنونی مدنظر دارند، اما منبع دیگری نیز به عرب نیوز اعلام کرده که وزیر انرژی عربستان، خالید الفالیح نیز درنظر دارد در روز نخست نشست، سورپرایز دیگری برای حاضرین داشته باشد.
علاوه بر تکاپوی وزرا، مقامات اوپک نیز این روزها سرشان حسابی شلوغ است و در حال برگزاری نشست های تخصصی با کارشناسان فنی حوزه نفت شیل به منظور آشنایی بهتر با این حیطه و چگونگی ایجاد تعامل بهینه بین تولیدکنندگان شیل و اوپک میباشند. یکی از نام های آشنا و مشهوری که در این نشست ها حضور دارد، اندی هال، معامله گر مشهور نفت و نخستین کسی است که پیش بینی کرد در اوایل دهه 2000 قیمت نفت رکورد بالای 100 دلار را خواهد شکست. اما این روزها، خود هال نیز به دلیل موقعیت نامشخص تولیدکنندگان شیل در رقابت های بازار نفت، در پیش بینی شرایط ناموفق بوده تا حدی که مجبور شد صندوق تامین سرمایه معاملات نفتی خود را موقتا تعطیل نماید.
به همین دلیل است که به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران حوزه انرژی، با وجود توافق اکثریت اعضا بر تمدید توافق کاهش تولید، نتیجه نشست پیش رو تقریبا غافلگیرکننده بوده و همچنان، مدت این تمدید در هاله ای از ابهام قرار دارد که تا روز 30 نوامبر، هیچ کس از آن باخبر نخواهد شد.
از سوی دیگر، هنوز هیچ منبعی اعلام نکرده که کارتل نفتی این تصمیم را چه زمان اعلام خواهد کرد؟ آیا در سه ماهه نخست سال بعد به اطلاع همگان خواهد رسید یا در همان روز نشست اعضا از آن مطلع خواهند شد؟
از یک سو، سعودیها به شدت در تلاش هستند تا تمدید توافق تا اواخر 2018 ادامه یافته و خبر موافقت آن در همان 30 نوامبر اعلام شود. از سوی دیگر، کمپین روسیه وجود دارد که کویت به عنوان عضوی از آن اعلام نموده توافق بایستی در سه ماهه نخست سال آینده خاتمه یابد. دیدگاه مشترک سران دو کشور در نظرات مقامات رسمی شان کاملا مشهود است.
با این حال به نظر میرسد بسیاری از اعضا از جمله ایران و امارات متحده عربی موافق دیدگاه عربستان و تمدید توافق تا اواخر 2018 باشند. اما تمدید کاهش تولید، تنها نتیجه غافلگیرکننده ای نیست که اوپک و وزیرنفت عربستان در ذهنشان میپرورانند، یکی از اولویت های اصلی آنها افزودن کشورهای بیشتر به توافق کاهش تولید است.
تحلیلگران پیش بینی نموده اند سه دلیل احتمالی در پس پرده وجود دارد: نخست، افزودن تولیدکنندگان بیشتر به توافق، به بازار اثبات خواهد نمود که این راهکار توسط دیگران نیز حمایت میشود. دوم، پیوستن اعضای بیشتر، اهمیت اوپک را خاطرنشان ساخته و از سوی دیگر، دیگران را متوجه میسازد هنگامی که بحث دیپلماسی نفت به میان می آید، عربستان از اهرم نفوذ بسیار قوی برخوردار است. دلیل سوم و از همه مهمتر اینکه، اگر کشورهای بیشتری به این توافق افزوده شوند، به این معناست که تولیدکنندگان کنونی میتوانند در هنگام افزایش تقاضا، تولید خود را افزایش داده و چشم انداز عرضه کشورهای غیراوپک دیگر چندان نگران کننده نخواهد بود.
با پیوستن اعضای بیشتر، هدف کاهش 1.8 میلیون بشکه در روز میتواند بین تعداد کشورهای بیشتری توزیع شده و برخی موانع از سر راه تولیدکنندگانی همچون عربستان که طی امسال برای جبران عدم پایبندی برخی کشورها، مجبور شد تولیدش را بیش از تعهدش به اوپک کاهش دهد، برداشته خواهد شد.
اما آنچه که عربستان یا اعضای اوپک باید به درستی بپذیرند این حقیقت است که دیگر فضایی برای غافلگیری وجود ندارد. تحت هر شرایط، تمدید توافق یک ضرورت است و اگر این توافق در 30 نوامبر صورت نپذیرد، و یا اوپک استراتژی خروج از توافق را درپیش بگیرد، سورپرایز واقعی به وقوع پیوسته و نتیجه آن، چیزی است که همگان میدانیم: قیمت پایین نفت و نوسان شدید بازار.
اگر اوپک نگران شرایط بازار است و میخواهد همگان را غافلگیر کند، بایستی با اقداماتی عملگرایانه این غافلگیری صورت گیرد نه فعالیت های حاشیه ای از جمله افزودن تولیدکنندگان کوچک. در غیر اینصورت، بعد از نشست، آنچه که انتظار همگان را می کشد قیمت پایین نفت است که هر کشور عضو اوپک، از آن بیمناک است.
