الگوی جدید اردکانیان برای تعیین مدیران فراخوان شایستهسالاری میآورد؟
پس از گذشت مدت کوتاهی از زمان ورود رضا اردکانیان به عنوان وزیر نیرو به ساختمان شیشهای این وزارتخانه، اکنون سخن از لزوم و امکان تغییر چیدمان افراد در سمتهای مختلف با شعار همیشگی در همه دولتها یعنی «شایستهسالاری»، به گوش میرسد.
به گزارش خبرنگار نیروی «انرژی امروز»، میتوان گفت رضا اردکانیان، وزیر نیروی دولت دوازدهم، برخاسته از بدنه این وزارتخانه و بزرگشده نیرو است، مراحل رشد و ترقی را در همین بخش شروع کرده و از همین خانه، به سازمان ملل راه یافت؛ اردکانیان به جدیت در کار و تدبیر معروف است اما به همان اندازه، شهرت افت شدید کارآمدی وزارت نیرو نیز به گوش میرسد، ناکارآمدیای که برخاسته از سیاستگذاریهای اشتباه بوده تا شایستگی کارکنان.
پرواضح است که در هر مجموعهای افراد شایسته از سطح کم تا بسیار، وجود دارد اما کشف این شایستگیها به مدیریت درستی نیاز دارد که وزارت نیرو اولین گام را در فراخوان دید!
وزارت نیرو طی اعلامیهای، از تلاش برای انتخاب فردی شایسته در سمت مدیرکل روابط عمومی این وزارتخانه خبر داده است. فراخوانی که هم تعجب برانگیز بود و هم نقد بسیاری را به راحتی به سوی خود جذب میکند.
بر اساس تجربه روز دنیا، فراخوان برای جذب نیرو حتی در پستهای مدیریتی ارشد، اقدام عجیبی نیست اما نیاز به الزاماتی دارد که امید است در کشور ما با توجه به سیستم بروکراسی سازمانها به ویژه بخش دولتی، این اقدام تبدیل به ضدارزش نشود.
در کارهای مدیریتی دانش و تجربه بسیار حائز اهمیت است و وقتی برای انتخاب مدیری اقدام میشود انتظار میرود شرایط برای حضور افراد باتجربه با قدرت مدیریت خوب وجود داشته باشد که بعید به نظر میرسد این شرایط در مسیری که وزارت نیرو برای جذب اولین مدیر جدید پس از ورود اردکانیان انتخاب کرده، به درستی به مقصد برسد. ضمن اینکه در دورههای گذشته مدیران روابط عمومی این وزارتخانه که از خارج از بدنه جذب شده بودند، تجربه موفقی برای وزارت نیرو به یادگار نگذاشتند و در سالهای اخیر دوره درخشانی در روابط عمومی این وزارتخانه رقم نخورده است.
گرچه اعلام فراخوان برای جذب نیرو در دنیا روشی شناخته شده است اما به همان میزان نیز طی مسیر اشتباه برای رسیدن به اهداف مشخص شده در ایران نیز معروف است مانند اهداف کوتاه مدت و میانمدتی که سالها ناتمام به یادگار ماندند که این مساله نشان از الگوبرداری ناقص سیستم اداری ایران دارد.
وزیر نیرو: بهترین نیروها را به کار میگیریم
چندی پیش نیز قرهخانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در مجلس به وزیر نیرو توصیه کرده بود که با توجه به علاقه شدید معاونت آب این وزارتخانه به طرحهای انتقال آب، اخذ تصمیمات غیرکارشناسی ودر پی آن نارضایتی اجتماعی و نابودی گونههای گیاهی و زمینهای زراعی، یک سری به معاونت آب بزند.
اردکانیان در گفتگوی اختصاصی با «انرژی امروز»، درمورد جابهجایی در رده مدیران ارشد وزارتخانه، گفت: ما در تمام بخشهای وزارت نیرو سعی میکنیم بهترین نیروها را به کار گیریم.
با این حساب میتوان در انتظار بازنگری وزیر نیرو در انتخاب نیروی انسانی در سمتهای مدیریتی و معاونت بود اما این انتظار هم میرود که وزیر نیرو در صورت تلاش برای جذب نیرو به روشهای غیرمعمولتر در ایران به زیرساختهای لازم، شرایط و بروکراسی سارمانهای دولتی نیز توجه کند تا شایسته سالاری مانند گذشتهها در حد شعار و حرف کلیشهای، باقی نماند.
آیا شرایط برای حضور همه افراد شایسته برای انتخاب بهترین نیرو، مهیا است؟
دفاع مشاور وزیر از فراخوان
محمد فاضلی، مشاور وزیر نیرو نیز این اقدام وزارتخانه را اولین گام برای جذب نیروهای شایسته دانسته و آن را مثبت ارزیابی کرد، به گفته فاضلی، «وزیر نیرو با این فراخوان نشان داد، داشتن مدیر روابط عمومی و اطلاعرسانی شایسته و متخصص تا چه میزان ضروری است»؛ حال آنکه در نخستین اقدام اردکانیان برای جذب نیرو که انتخاب مشاور بود، هیچ فراخوانی داده نشد! آیا داشتن مشاور شایسته و متخصص، ضروری نبود؟
به گفته فاضلی، «اردکانیان برای تغییر آمده است و تغییر را باید از تغییر قواعد شروع کرد»؛ اما آیا به قواعد و الزامات تغییر قواعد نیز به همان اندازه توجه شده است تا همه سایستگان در قالب مسر انتخاب افراد شایسته قرار گیرند؟
محمد فاضلی، مشاور وزیر نیرو طی یادداشتی نوشت: «من نمیدانم چند بار دیگر این اتفاق در ایران رخ داده و شاید برای اولین بار است؛ نوآورانه و حداقل برای من آرزو بود: آرزوی اینکه فرد شایسته برای یک سمت را با فراخوان و فراهم کردن شرایط برابر برای همه شایستگان انتخاب کنند. رضا اردکانیان، وزیر نیرو ابتدا در برنامه ارائهشده به مجلس خود را متعهد به شایستهگزینی کرده از طریق انتشار شرایط احراز شغل کرد، و سپس در اولین سخنرانیاش در ساختمان وزارت نیرو و دیدار با کارکنان ستاد این وزارتخانه، به صراحت اعلام کرد تلاش میکند مدیران را با فراخوان و انتشار شرایط احراز شغل انتخاب کند».
در ادامه یادداشت مساور وزیر نیرو آمده است: «رضا اردکانیان امروز اولین گام در این مسیر را برداشت. سایت وزارت نیرو «شرح وظایف و شرایط احراز سمت مدیرکل روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت نیرو» را اعلام عمومی کرد. 22 وظیفه مدیر کل روابط عمومی و اطلاعرسانی به همراه 11 شرط احراز این سمت فراخوان عمومی شده است. فرم ورود اطلاعات نیز در سایت وزارت نیرو قرار گرفته است. وزیر نیرو اکنون تعهد خود به یک بند از برنامهاش را نشان داده است. این میتواند گام کوچکی باشد به سوی تغییرات بزرگی که او قصد دارد در نظام حکمرانی و مدیریت و منابع آب و انرژی کشور پدید آورد».
به نوشته فاضلی، وزیر نیرو با فراخوان برای انتخاب مدیر کل روابط عمومی و اطلاعرسانی، نشان داد تا چه اندازه مسأله ارتباطگیری با همه ذینفعان حوزه آب و انرژی را جدی گرفته است. او بیگمان میداند در دورانی که هیچ مسأله پیچیدهای را نمیتواند بدون مشارکت همه ذینفعان و اطلاعرسانی دقیق به آنها تعدیل و حل کرد، داشتن مدیر روابط عمومی و اطلاعرسانی شایسته و متخصص تا چه میزان ضروری است.
مشاور وزیر نیرو تاکید کرد: «گزینش نیرو از طریق فراخوان، پیام مهم رضا اردکانیان است: او برای تغییر آمده است. تغییر را باید از تغییر قواعد شروع کرد؛ تغییر قاعده انتخاب مدیران اولین گام است. راه طولانی و دشواری پیش روی اوست، اما همان گونه که یک مقاله و مصاحبه وزیر نیرو پیش از کسب رأی اعتماد، و برنامه پیشنهادی او به مجلس پیش از این نشان داده بود، رضا اردکانیان نشان داده رو به سوی تغییرات بزرگ دارد».