از سرقت نفتی چه می‌دانید؟
ارزش تولید نفت خام در سال حدود 1.7تریلیون دلار است. حالا اگر سوخت‌های پایین‌دستی و دیگر خدمات را نیز به آن اضافه کنید، نفت را به منزله یک ماشین پول‌سازی خواهید دید. در این فرایند پول‌سازی هم شرکت‌ها و هم دولت‌ها، درآمد خوبی به دست می‌آورند. اکثر شرکت‌های بزرگ دنیا در مسیر نفت حرکت می‌کنند و اغلب در صنعت دیگری فعالیت نمی‌کنند. بسیاری از دولت‌ها نیز تنها به لطف نفت سر پا هستند. تنها مشکل این است که در این صنعت، هر کسی به دنبال سهم خودش است و نمی‌خواهد آن را با دیگری شریک شود.
به گزارش خبرنگار بین‌الملل «انرژی امروز»، تحلیل‌گر اویل پرایس نوشت: «بازار سیاه نفت این روزها داغ است. دزدی سوخت به یک معضل جهانی تبدیل شده‌است و همه باید برای مبارزه با آن تلاش کنند.»
صنعت نفت ماشین پول‌سازی است که بسیاری از دولت‌های جهان را به ثروت رسانده و باعث درآمدزایی کلان بسیاری از شرکت‌ها شده‌است.
اما مشکل بزرگی در صنعت نفت وجود دارد؛ سالانه 133میلیارد دلار از نفت به صورت غیرقانونی ربوده می‌شود. این در حالی است که سرمایه نفتی غول بزرگی مثل BP (بریتیش پترولیوم) حدود 111میلیارد دلار است. بزرگی این رقم در مقایسه با برخی اعداد دیگر بیشتر معلوم می‌شود: کل اقتصادی کویت، 110میلیارد دلار ارزش دارد.
بخش زیادی از مشکل، ناشی از فساد در دستگاه‌های دولتی است. سرقت هیدروکربنی به یک امر رایج تبدیل شده‌است. در کشورهایی مانند نیجریه و مکزیک، دزدی از خط لوله به یک امر رایج تبدیل شده‌است. البته مشکل همانطور که گفته شد ریشه در فسادی سیستماتیک دارد.
سرقت هیدروکربنی روی بخش‌های مختلف تاثیر منفی می‌گذارد. بخش بالادستی یعنی اکتشاف و تولید نخستین بخشی است که آسیب می‌بیند. بخش‌های پایین‌دستی و میان‌دستی نیز از آسیب در امان نیستند. در اکثر کشورها، سیاستمداران و نیروهای پلیس نیز در این سرقت‌ها دست دارند.
اما نفتی که به سرقت می‌رود معمولا در چه مسیری مورد استفاده قرار می‌گیرد؟ بررسی‌ها نشان می‌اهد نخستین مورد برای جرایم سازمان‌دهی شده است. بخشی دیگر صرف کارکنان صنعت نفت می‌شود. تروریسم نیز در این بین بی‌بهره نمی‌ماند. سیاستمداران از یک طرف و جوامع محروم از طرف دیگر، جزو بخش‌هایی هستند که از نفت دزدیده شده، سود می‌برند. اما در نهایت همه این‌ها به دولتی مربوط می‌شود که وضعیت را اداره می‌کند.
برخی از این دزدی‌ها از طریق نظام بانکی و به صورت غیرقانونی صورت می‌گیرد. در نیجریه اغلب به همین شیوه، نفت به سرقت می‌رود. خطوط لوله یکی دیگر از راه‌ها برای سرقت نفت به شمار می‌روند. برخی نیز به صورت کشتی به کشتی این کار را انجام می‌دهند و عده‌ای هم این سرقت را به صورت مسلحانه و به شیوه دزدهای دریایی انجام می‌دهند. قاچاق و مقامات دولتی فاسد نیز از دیگر روش‌های سرقت نفت است.
سرقت نفت در همه نقاط دنیا انجام می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد بیش از 20درصد نفتی که به یونان فروخته می‌شود، نفت دزدی است. این مسئله به اتحادیه اروپا نیز لطمه وارد کرده‌است. شرکت نفت پمکس در مکزیک، سالانه حدود 1میلیارد و 300میلیون دلار به خاطر همین سرقت‌ها، پول از دست می‌دهد. در الجزایر 1.5میلیارد لیتر گاز در سال 2013 قاچاق شده‌است. در نیجریه برآوردها نشان می‌دهد که از سال 1960 تا کنون، حدود 400میلیارد دلار از درآمدهای نفتی به سرقت رفته‌است.
بخش دیگری از آسیب‌های سرقت نفت به صورت محیط‌زیستی نمود پیدا می‌کند. برای مثال، سارقان نفتی به هنگام دزدی از کشتی به کشتی دیگری باعث آسیب به محیط دریا می‌شوند.
البته راه‌کارهایی برای مبارزه سرقت نفت وجود دارد. از نظام بانکی تا ورود افراد مناسب در دولت‌ها، اما به نظر می‌رسد مبارزه در این مرحله، کاری بسیار دشوار است.
