گره کور پارس جنوبی غولهای چینی جایگزین توتال میشوند؟
غول نفت و گاز چین، CNPC اعلام کرده است که اگر شرکت فرانسوی توتال به دلیل تحریمهای ایالات متحده علیه ایران، بخواهد از پروژه گازی پارس جنوبی خارج شود، جای این شرکت را در ایران خواهد گرفت.
به گزارش خبرنگار بینالملل «انرژی امروز» در ماه جولای توتال یک قرارداد یک میلیارد دلاری برای توسعه میدان گازی پارس جنوبی امضا کرد. این قرارداد حالا فرصتی شده است برای CNPC چین تا در صورت خروج توتال از ایران، بتواند جای این کشور را در ایران بگیرد.
قراردادی که ایران با توتال امضا کرد اولین قرارداد سرمایهگذاری یک غول نفتی غربی در ایران از زمان اجرای تحریمهای بینالمللی علیه ایران است، تحریمهایی که عامل آنها ایالات متحده بوده و براساس توافق برجام در سال 2015 این تحریمها برداشته شدهاند.
اما با ظهور دونالد ترامپ، به عنوان رییس جمهور ایالات متحده که باعث عدم تایید پایبندی ایران به برجام در ماه اکتبر شد، کنگره باید در خصوص چگونگی اجرای تحریمهای مجدد علیه ایران تصمیمگیری کند.
بر همین اساس رویترز نوشته است که فعلا مشخص نیست که کنگره چه زمانی در خصوص رای گیری برای این موضوع تصمیمگیری خواهد کرد یا چه نوع تحریمهایی را برقرار خواهد کرد، اما تمامی این عوامل مانعی بر سر راه شرکتهایی است که خواهان حضور در ایران هستند و همزمان در ایالات متحده هم فعالیت دارند.
توتال دیرزمانی است که در ایالات متحده حضور دارد و پاتریک پویان، مدیر اجرایی این شرکت گفته است که اگر ادامه حضورمان در ایران امکان نداشته باشد از این کشور خارج خواهیم شد.
یک منبع آگاه در پکن گفته است بر اساس موافقتنامه توسعه فاز یازده پارس جنوبی، بزرگترین میدان گازی دنیا، اگر توتال اصرار بر خروج از ایران داشته باشد CNPC میتواند 50.1 درصد سهم توتال را تصاحب کند و تبدیل به اپراتور پروژه شود.
CNPC سهم 30 درصدی در این پروژه دارد و پتروپارس به عنوان زیرمجموعه شرکت ملی نفت ایران هم بقیه 19.9 درصد سهم این قرارداد را دارد.
رویترز از قول سه مقام شرکت نفت چینی گفته است که مقامات CNPC در هفتههای اخیر مذاکراتی داشتند تا بلکه بتوانند بر سر کنترل این پروژه به نتیجه برسند.
اما سخنگویان شرکتهای CNPC، توتال و شرکت ملی نفت ایران NIOC از دادن پاسخ در این زمینه خودداری کردند.
یکی از مقامات توتال گفته است که این شرکت «مکانیسمهایی دارد که به ما اجازه میدهد در صورت فشار تحریمهای بینالمللی به آرامی از این قرارداد خارج شویم».
منابع آگاه به رویترز گفتهاند که هر نوع تغییری باعث خواهد شد که زمانبندی پروژه به تاخیر افتد درحالی که توتال پیش از این هم در حال مذاکره با شرکتهای خدماتی برای این پروژه بوده است.
رویترز در ادامه مینویسد که تغییر در ساختار مالکیت این پروژه به این معنی خواهد بود که 80 درصد بار هزینههای پروژه بر دوش CNPC است که برآورد میشود در مرحله اول 2 میلیارد دلار باشد.
از طرفی باعث خواهد شد تا یک تیم فنی جدید برای مدیریت و بهرهبرداری از این پروژه فراساحلی آماده شود. معنی و مفهوم آن این است که رقیب بزرگ CNPC، یعنی CNOOC، بزرگترین بهرهبردار فراساحلی چینی هم وارد میدان میشود.
رویترز به نقل از یکی از مقامات چینی نوشته است که «اگر توتال از این پروژه خارج شود، CNPC احتمالا مجبور خواهد شد CNOOC را هم به میدان آورد چون CNPC تخصص چندانی در میادین فراساحلی ندارد».
اگر ایالات متحده فرانسه را معاف کند
در ماه اکتبر پاتریک پویان گفته بود بسته به اینکه تحریمها علیه ایران به کجا خواهد رسید و از آن جایی که انتظار میرود چین، اتحادیه اروپا، و روسیه هنوز به برجام پایبند باشند، شاید توتال هنوز بتواند در ایران بماند.
از طرفی پویان امیدوار است مثل اتفاقی که در سالهای دهه 1990 رخ داد، ایالات متحده از حضور فرانسه در ایران چشمپوشی کند.
او در کنفرانس نفت پول گفته بود «اگر قانونا بتوانیم این قرارداد را اجرا کنیم، حتما آن را اجرا خواهیم کرد».
یک منبع آگاه در توتال گفته است اگر توتال از این قرارداد خارج شود، چند ده میلیون دلار از دست خواهد داد، اما این پول برای یک شرکت اروپایی 120 میلیارد یورویی، پول چندان قابل توجهی نیست.
اما این شرکت فرانسوی ماه گذشته دفتری در واشینگتن افتتاح کرد تا برای سرمایهگذاری میلیارد دلاری در ایران روابط خود را با کابینه ایالات متحده تقویت کند.
توتال میگوید پارس جنوبی ظرفیت تولید 2 میلیارد فوت مکعب گاز را در روز دارد که معادل 400 هزار بشکه نفت در روز به همراه میعانات آن است. قرار است در سال 2021 تولید این میدان صرف بازار داخلی ایران شود.
ایران سومین تولید کننده سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، است و قرارداد با توتال نقطه عطفی برای بهبود اقتصادی این کشور بعد از برداشته شدن تحریمهاست.