ارزهای دیجیتالی چگونه باعث تحول حوزه انرژی می شوند؟

در هفته های اخیر بازیگران انرژی علاق زیادی به ارزهای دیجیتالی و سیستم بلاک چین پیدا کرده اند. دلیل عمده این علاقه را می توان، فرصت هایی تازه برای سودآوری بیشتریست که از طریق انجام معاملات به وسیله این ارزها نصیب آن ها می شود.

به گزارش «انرژی امروز»؛ قبل از پرداختن به فرصت هایی که این تکنولوژی برای شرکت ها و سازمان های مادر در حوزه انرژی به ارمغان می آورد، کمی با ارزهای دیجیتالی و سیستم بلاک چین بیشتر آشنا می شویم. هر کشوری ارز خود را دارد. اکثر کشورهای اروپایی از یورو استفاده می کنند، ارز روسیه روبل و ایالات متحده آمریکا دلار آمریکا است. . ما در بانک ها یا مبادلات خارجی از ارز مشخصی استفاده می کنیم ، پول را با استفاده از بانک ها و موسسات در سراسر جهان انتقال می دهیم و یا آن را سرمایه گذاری می کنیم.

بیت کوین و بلاک چین چیستند؟

بیت کوین یک شبکه و ارز پرداخت جدید است. تراکنش های این شبکه به صورت همتا به همتا و بدون نیاز به واسطه ها انجام می شوند. این بدان معناست که ما برای انجام تراکنش ها نیاز به نهاد های متمرکز مانند بانک یا موسسات دیگر نداریم.

تفاوت اصلی بیت کوین با ارزهای سنتی غیرمتمرکز بودن آن است. بیت کوین روی یک پایگاه داده غیرمتمرکز به اسم بلاک چین فعالیت می کند.

برای درک بیشتر بلاک چین می توانید به مقاله «فناوری بلاک چین چیست؟» مراجعه کنید. اما به زبان ساده ،در جهان امروز بیش از ۸۰ درصد امور روزمره ما به شرکت ها و سازمان های واسطه وابسته است. وقتی شما در بانکی حساب باز می کنید یا وارد ایمیل شخصی خود می شوید، در حقیقت از سازمان های واسطه کمک گرفته اید.

شرکت ها و سازمان های واسطه بر تمام اطلاعات شما کنترل دارند. مثلا وقتی به دوست خودتان در ایستاگرام پیام می فرستید در حقیقت این پیام را ابتدا برای پایگاه های داده اینستاگرام ارسال می کنید و پایگاه داده اینستاگرام آن را برای دوست شما می فرستد.

در پایگاه های داده بلاک چین، داده ها بین میلیون ها کامپیوتر توزیع شده اند و هیچ کس قادر به کنترل داده ها نیست و اگر شخصی بخواهد بلاک چین را هک کند باید بیش از ۵۱ درصد از کامپیوتر های شبکه را که با رمزنگاری پیشرفته حفاظت شده اند را هک کند که تقریبا غیرممکن است.

تاثیر ارز دیجیتال روی مدل تجارت حوزه انرژی

با ورود ارز دیجیتال به حوزه انرژی، ساختار سنتی بازار به طور کلی متحول خواهد شد. محققان این تحول را مثبت ارزیابی می کنند و معتقدند که این تکنولوژی فرصتی بی نظیر برای مشتریان و تولیدکنندگان انرژی خواهد بود. «PwC» در گزارشی دراین باره، دلیل گرایش شرکت های بزرگ انرژی به سمت بلاک چین و ارز دیجیتال را عبور از زیرساخت های مدل تجارت فعلی عنوان می کند.

در بازار سنتی، فضایی نسبتا بزرگ بین تولیدکننده و مصرف کننده وجود دارد؛ فضایی که به طور عمده با واسطه هایی نظیر بانک ها، دلال ها اشغال شده است. به اعتقاد کارشناسان، در ساختار ارزهای دیجیتالی، این فضا به نسبت زیادی از بین می رود و به طبع آن تولیدکننده و مشتری با یک لینک مستقیم به یکدیگر متصل می شوند.

یکی دیگر از اثرات مثبت این تحول را می تواند ایجاد حس اعتماد بیشتر در مشتری باشد. بسیاری از مشتریان انرژی به منظور بهره مندی از خدمات شرکت های تولیدکننده انرژی مجبورند با این شرکت ها قرارداد همکاری امضا کنند؛ قراردادی که بسیار از مواقع طرفین را دچار دردسرهای زیادی می کند. اما با استفاده از سیستم بلاک چین، مشتری به راحتی می تواند هر پانزده دقیقه منبع خود را عوض و از تولیدکننده دیگری سهم مورد نیاز خود را خریداری نماید.

3000 دلار رشد در عرض 3 روز برای یک ارز تا کنون بی سابقه بوده است؛ اما با نگاه عمیق تر می توان دریافت که تاثیرات این تکنولوژی نیز به اندازه سرعت رشد آن بی سابقه است به طوریکه به احتمال قریب به یقین در سه سال آینده این تکنولوژی در جای جای بازار معاملاتی همگیر خواهد شد.

بسیاری از شرکت های وابسته به حوزه انرژی به خصوص شرکت های فعال در حوزه انرژی های تجدیدپذیر درطی این مدت مدل تجارت خود را به طور کامل به سمت بلاک چین تغییر داده اند. به عنوان مثال، شرکت آمریکایی «LO3 Energy» در حال توسعه شبکه معاملاتی بر اساس بلاک چین است. مدیر اجرایی این شرکت معتقداست که با استفاده از بلاک چین، نه تنها معاملات مالی بلکه فاکتورهای دیگری را نیز می تواند کنترل و مدیریت کرد.

به عنوان مثال در شبکه توزیع برق، هر چه منابع تولید برق گسترده و پراکنده تر شوند، مدیریت، شفافیت و بازدهیشان به مراتب پایین تر می آید. بلاک چین راه حلی مناسب برای حل این مشکل ارائه می دهد. عضوهای کوچک شبکه توزیع برق می توانند با استفاده از بلاک چین، مقادیری مشخص از انرژی همسایگان خود را با سرعت و بازدهی بالا بخرند و یا از آن ها قرض بگیرند. استفاده از بلاک چین باعث می شود که شبکه توزیع برق بر مبنای پایگاهی واحد مدیریت شود.

مثال دیگری از تاثیر ارز دیجیتال و بلاک چین در حوزه انرژی، بکارگیری آن برای تامین سرمایه توسعه نیروگاه های خورشیدی در آفریقای جنوبی است. پروژه ای موسوم به «The Sun Exchange» که در آن افراد متعدد از نقاط مختلف دنیا با سرمایه هایی جزئی و از طریق بلاک چین و تکنولوژی ارز دیجیتالی در توسعه یک نیروگاه خورشیدی شرکت کردند.

به گفته مسئولان این پروژه، بالغ بر 70 نفر از سراسر دنیا، 30 هزار دلار از طریق ارز دیجیتال سرمایه گذاری کردند. نیروگاه تولیدشده به منظور تامین برق مدارس آفریقای جنوبی مورد استفاده قرار می گیرد و مابقی سود بدست آمده از آن از طریق همین سیستم به سرمایه گذاران بازپس داده می شود. این سیستم برای توسعه انرژی تجدیدپذیر در کشوری مثل آفریقا که دولت از پروژه های آن حمایت چندانی نمی کند، بسیار سودمند است.

دیگر مزیت این تکنولوژی حذف زیرسازمان های ذی نفع، تعرفه های دولتی و دیگر محدودیت هایست که دولت های مختلف برای سرمایه گذاری و تزریق پول برای پروژه های بزرگ انرژی در هر کشور اتخاذ می کنند.

مشکلات و معضلات اساسی ارزهای دیجیتالی

در کنار مزیت های این انرژی، این تکنولوژی همچنان باگ های مخصوص به خود رانیز دارد؛ عدم ثبات و عدم اطمینان از امنیت شبکه دیجیتالی و نیازمندی به محاسبات پیچیده و کامپیوترهای فوق پیشرفت و به طبع آن مصرف بالای انرژی برای استخراج و تولید این ارز دیجیتال را می توان از مشکلات این تکنولوژی در عرصه کنونی به شمار آورد.

احتمالا ساازندگان این ارز دیجیتالی به این موضوع توجه نداشتند که یک شبکه کامپیوتری که برای استخراج بیت‌کوین به کار گرفته می‎شود، در یک روز چه مقدار انرژی مصرف می‌کند.

ظهور بیت‌کوین در یک لحظه خاص در تاریخ رخ داد؛ در لحظه‌ای که بشریت برنامه‌ریزی‌های زیادی برای مقابله با تغییرات آب‌وهوایی انجام می‌دهد و هر اقدام و اتفاقی که در این دوران ایجاد می‌شود باید ازنظر تأثیری که بر شرایط آب‌وهوایی دارد سنجیده شود.

به نظر می‌رسد که بیت‌کوین نتوانسته در این بخش موفق عمل کند. به عبارتی باید گفت که این تراکنش‌های مالی دیجیتال با یک هزینه جهان شمولی همراه است. رشد چشمگیر ارزهای رمزنگاری‌شده تقاضای بسیار زیادی برای قدرت محاسبه ایجاد کرده است. همانطور که لحظه به لحظه بیت‌کوین رشد می‌کند، مسائل و پیچیدگی‌های ریاضی که باید توسط کامپیوترها برای تولید بیت‌کوین حل و رفع شود هم بیشتر می‌شود. به این فرایند تولید بیت‌کوین استخراج (Mining) می‌گویند.

مصرف انرژی یک سال کشور هائیتی برای یک روز استخراج بیت کوین!

امروزه انرژی موردنیاز برای ایجاد هر تراکنش بیت‌کوینی به اندازه انرژی مصرفی ۹ خانوار در ایالات متحده و در یک روز است. از طرف دیگر ماینرها و کسانی که به‌دنبال تولید و استخراج بیت‌کوین هستند، کامپیوترهای بیشتر و با سرعت بالاتری را نصب می‌کنند.

در حال حاضر، قدرت محاسباتی شبکه بیت‌کوین تقریبا ۱۰۰ هزار برابر بزرگتر از ۵۰۰ ابرکامپیوتر سریع در جهان است. همچنین انرژی برق مصرفی این شبکه سخت‌افزاری هم به‌شدت زیاد است و سالانه ۳۱ تراوات در ساعت تخمین زده شده است که این میزان مصرفی از مصرف انرژی سالیانه ۱۵۰ کشور هم حتی بیشتر است.

نیاز به انرژی این شبکه به این راحتی‌ها هم برطرف نمی‌شود و می‌توان گفت که سیری‌ناپذیر است چراکه انرژی موردنیاز این شبکه روزانه حدود ۴۵۰ گیگاوات در ساعت افزایش پیدا می‌کند. می‌توان گفت که این میزان مصرف انرژی برابر با میزان برقی است که کل کشور هائیتی در سال مصرف می‌کند.

گفته می‌شود که بزرگ‌ترین معدن‌های استخراج بیت‌کوین در جهان در کشور چین قرار دارد و آن‌ها انرژی موردنیاز برای تولید و استخراج بیت‌کوین را از سدهای هیدورالکتریکی بزرگ به دست می‌آورند که یکی از ارزان‌ترین منابع انرژی بدون کربن در دنیا است.

بعد از چند ماه و باتوجه به نرخ کنونی رشد بیت‌کوین، انرژی موردنیاز شبکه ارزهای رمزنگاری‌شده، از انرژی که در حال حاضر در دسترس است هم فراتر می‌رود و نیاز است که برای این کار به فکر نیروگاه‌های تولید انرژی جدیدی باشیم.

پیش‌بینی شده است که تا جولای سال ۲۰۱۹، انرژی موردنیاز شبکه بیت‌کوین حتی از انرژی موردنیاز و مصرفی کل ایالات متحده هم بیشتر شود. تا فوریه سال ۲۰۲۰ هم انرژی که این شبکه لازم دارد، از انرژی مصرفی کل دنیا هم بیشتر خواهد بود.

روند کنونی یک روند ناپایدار است و نمی‌توان به این شکل به این مسیر ادامه داد. در حال حاضر هم تلاش‌های زیادی برای اصلاح چگونگی پردازش شبکه‌های بیت‌کوین انجام شده است و امیدواریم بالاخره روزی برسد که برای ساخت و تولید کوین‌های جدید به برق مصرفی کمتری نیاز باشد.

همانند سایر پیشرفت‌های فناورانه مانند آبیاری در کشاورزی و چراغ‌های LED در فضای باز، ارائه سیستم‌های کارآمدتر و پیشرفته‌تر برای استخراج بیت‌کوین می‌تواند تأثیر به‌سزایی برای جذب هزاران ماینر جدید داشته باشد.

چیزی که قطعی و مسلم است این است که افزایش میزان انرژی برای انجام تراکنش‌های بیت‌کوین می‌تواند فعالیت‌های انجام‌شده جهت الکتریکی کردن جهان و کاهش انتشار کربن را کاهش دهد که البته به نظر می‌رسد این تأثیر را داشته است، فقط سؤال اصلی که می‌ماند این است که این تأثیرها تا چه حد بوده است؟