«رقابت کُشنده» در مناقصات حفاری چراغ قرمز خطر روشن شده است
یک فعال صنعت حفاری در مقالهای تصریح کرد: اقتصاد صنعت حفاری ایران امروز حال خوبی ندارد و چراغ قرمز و علامت خطر آن مدتی است که روشن شده است.
مرتضی پاکروان، مدیرعامل شرکت حفاری استوان کیش، در بخشی از مقاله خود با عنوان «چالشها و الزامات نوسازی صنعت حفاری» که برای انتشار در اختیار «انرژی امروز» قرار داده است؛ نوشت: وقتی میخواهیم برای یک نوسازی دیگر و یک موج جدید در نوسازی صنعت حفاری صحبت و برنامهریزی کنیم باید ابتدا به آسیبشناسی و بررسی و تحلیل منطقی در خصوص مسایل و مشکلات وارده به این شرکتها در موج اول نگاه کنیم.
رواج بیسابقه رقابت بدون قاعده در مناقصات
وی افزود: امروز رواج بیسابقه رقابت بدون قاعده در مناقصات و کاریابیهای حفاری که من نام آن را «رقابت کُشنده» گذاشتهام در میان شرکتهای حفاری ایران به وفور دیده میشود، بیایید واقعیتها را یک بار با هم مرور کنیم و از یادآوری آنها راهی برای حل مشکلات این صنعت بسازیم. آیا واقعا نوسازی که میتواند مترادف افزایش و تکمیل ناوگان و یا تجهیز و بهروزرسانی ادوات و ماشینآلات موجود دستگاهها و سرمایهگذاری در ارتقای دستگاههای حفاری باشد بدون ساختن مجموعهای از قواعد تنظیمگر و اطمینانبخش بازار میتواند مفید و جذاب باشد؟
پاکروان پرسید: چه کسی تضمین میدهد در این بازاری که بر روند کارسپاریهایش انظباط مشخص و برنامه مدون و آینده روشنی وجود ندارد و قیمتها میتواند به صورت باورنکردنی نقض شود، سرمایهگذاری میلیونها دلار برای نوسازی ناوگان به پشیمانی ختم نشود؟
مدیرعامل شرکت حفاری استوان کیش تصریح کرد: امروزه در بازار حفاری ایران نیاز است برای ایجاد ثبات و امنیت و عدالت که زمینههای توسعه و بهسازی و سرمایهگذاری است. طرحهای نو و جدیدی در تقسیم کار و کارسپاری و قیمت گذاری از طرف کارفرمایان محترم ارائه شود و از حالت سنتی و مرسوم که فاصله زیادی با شرایط مطلوب دارد؛ گذر نماییم.
وی افزود: در شرایط موجود یک شرکت ممکن است به دلایلی غیرفنی، و تاکید میکنم غیرفنی بتواند برای چهار پنج سال آیندهاش قرارداد حفاری تضمینشده کسب کند و شرکتهای دیگری نیز باشند که با وجود صلاحیتهای فنی اما برای یک قرارداد کوتاهمدت هم مجبور باشند که راهی پرپیچ و خم را طی کنند و به احتمال زیاد در نهایت هم دست خالی و سرخورده از این عرصه فعالیت شده و از دور به تماشای بازار بنشینند، این موضوع که در یک دوره زمانی یکسان چند شرکت ارایهدهنده و تامین کننده دستگاه حفاری با مشخصات و شرح وظایف قراردادی یکسان ولی با مبالغ قراردادی و نحوه دریافت مطالبات کاملا متفاوت! به یک کارفرما خدمات بدهند و قرارداد داشته باشند؛ امری نامطلوب و غیرقابل هضم و فهم است.
نیاز فوری به سازمان رگولاتور
به اعتقاد این فعال صنعت حفاری، «ایجاد نهاد تنظیم مقررات در بازار که همه اختیارات حاکمیتی را در این بخش داشته باشد؛ نه یک راهحل که یک ضرورت برای بقاء و رشد و توسعه صنعت حفاری ایران چه در بخش فنی و چه اقتصادی است».
وی یادآور شد: قبلا در برخی بخشهای اقتصاد ایران، ایجاد نظامهای رگولاتوری را تجربه کردهایم، سازمان رگولاتور در فوریترین وجه عملکرد خود این اختیار را دارد که بر قراردادها نظارت کند، از قیمتشکنی و نرخگذاریهای بیقاعده ممانعت کند، عدالت را در کارسپاری به شرکتها رصد کند و در یک کلام اقتصاد این صنعت را از بیماری که گرفتارش شده نجات بخشد، در گامهای بعدی نیز میتواند بر صلاحیتهای فنی و استانداردهای عملیاتی این صنعت نظارت کرده و زمینههای کاهش ریسک سرمایهگذاری را فراهم کند.
پاکروان با بیان اینکه «اقتصاد صنعت حفاری ایران امروز حال خوبی ندارد و چراغ قرمز و علامت خطر آن مدتی است که روشن شده است»، خطاب به فعالان صنعت نفت تصریح کرد: بیایید تا دیرتر نشده فکری برای برونرفت از این شرایط کنیم، قویا معتقدم مقامات بخشهای محترم کارفرمایی هم نمیخواهند شاهد شرکتهای حفاری ورشکسته و بدون انگیزه و راکد باشند، خوب است آنها هم پا در میدان بگذارند و با همکاری سازنده میان کارفرما و شرکتهای حفاری و همچنین انجمن شرکتهای حفاری که به نظر میرسد نقشی بسیار کمرنگ و نامحسوس دارد؛ نهاد رگولاتوری حفاری ایران شکل بگیرد، رقابتی که امروز در صنعت حفاری ایران شاهد آن هستیم و بخصوص فقدان برنامه و نظم وعدالت در کارسپاری به شرکتها، یک رفتار باخت باخت است و در نهایت ممکن است وضعیت از این هم که هست، بدتر شود.
وی افزود: انتظار است در این برهه حساس که امیدها و نگاهها به توانمندیها و پتانسیلهای داخلی و بومی برای حل مشکلات و پیشبرد امور اقتصاد و صنعت خصوصا در توسعه میادین و افزایش توان تولید معطوف شود و البته فضای کلی حاکم بر کشور هم مویید همین مهم است. با حمایت منطقی و ایجاد فضای نشاط و امید؛ زمینه توسعه وبهسازی تجهیزات مورد نیاز این صنعت و رشد و شکوفایی اقتصاد ان را شاهد باشیم.
این فعال صنعت حفاری در پایان عنوان کرد: نوسازی ناوگان حفاری ایران را میتوانم به نونوار شدن خانه حفاری تشبیه کنم و متذکر شوم که دیوارها و حتی پی این خانه امروز ترکهای عمیق برداشته، باید قبل از نونوار کردنش، فکری به حال گسلهای خطرناک آن کنیم.
متن کامل مقاله را در اینجا میتوانید بخوانید.
