ارزیابی اقتصادی استفاده از انرژی خورشیدی در روستاهای دور افتاده مناطق جنوبی ایران، مطالعه موردی روستای باغ تاج از توابع شهرستان دشتستان استان بوشهر

امروزه انرژی و به طور خاص انرژی الکتریکی از مهمترین نیازهای جامعه ی بشری برای رشد و توسعه است و میزان و نحوه دسترسی به انرژی نشان دهنده ی میزان توسعه یافتگی یک منطقه محسوب می شود. در همین راستا مسئولین کشوری در جهت فراهم کردن رفاه مناطق مختلف و دستیابی به توسعه در کلیه مناطق کشور سعی بر این دارند که روستاهای دور افتاده کشور را از نعمت برق بهره مند سازند. سؤالی که در اینجا ذهن یک اقتصاددان را مشغول می کند، این است که این اقدامات تا چه اندازه در جهت مصالح ملی کشور و تخصیص بهینه منابع اقتصادی بوده است.

ما در این تحقیق با بهره گیری از روش های ارزیابی اقتصادی سعی کردیم تا به این سؤال با مقایسه دو شیوه برق رسانی به روستای دور افتاده باغ تاج از توابع شهرستان دشتستان استان بوشهر پاسخ دهیم. دو روش مورد نظر ما در این تحقیق، گسترش شبکه سراسری برق و کاربرد سیستم های فتوولتائیک خورشیدی می باشد، که محاسبه شاخص های ارزیابی اقتصادی حاکی از آن است که در شرایط عدم پرداخت یارانه از طرف دولت به این دو طرح ، هیچ کدام از آنها صرفه اقتصادی نداشته و دارای خالص ارزش فعلی منفی نیز هستند.

اما در برخی موارد دولت ها به منظور تحقق اهداف عدالت اجتماعی مجبور به اجرای چنین طرح هایی با خالص ارزش فعلی منفی هستند، در چنین شرایطی دولت مجبور به پرداخت یارانه به ازای تفاوت ارزش یک واحد برق از ارزش مطلوب یک واحد برق برای دستیابی به ارزش خالص فعلی مثبت می شود. با فرض چنین پیش شرطی ما برای برق رسانی روش کاربرد سیستم فتوولتائیک خورشیدی را پیشنهاد می کنیم، زیرا در این طرح خالص ارزش فعلی کمتر منفی است و عایدی حاصل از آن نیز نسبت به استفاده از شبکه سراسری برق بیشتر است و در این حالت دولت باید یارانه کمتری را متحمل شود.

اما در پایان تحقیق به عنوان پیشنهاد مطرح ساختیم که دولت به جای فراهم ساختن تأسیسات شهری با هزینه گزاف، برای روستاهای کمتر از بیست خانوار با پرداخت هزینه کمتر، اهالی این روستاها را به روستاها و شهرهای همجوار با فرهنگ مشابه که از تأسیسات شهری برخوردارند، منتقل سازد.

استاد راهنما: مجید احمدیان

استاد مشاور: نفیسه بهراد مهر

سال انتشار: خرداد ۱۳۹۲