آیا غولهای نفت و گاز به اهداف اقلیمی خود وفادار هستند؟
افزایش قیمت نفت و به دنبال آن سودآوری فراوانی که سال گذشته به واسطه بحران انرژی حاصل از حمله روسیه به اوکراین به وجود آمد، باعث افزایش طمع غولهای نفتی و عقبنشینی آنها از اهداف اقلیمی خود شده است.
به گزارش «انرژی امروز» برترین شرکتهای نفت و گاز جهان اهداف مختلفی را برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای خود و استفاده از محصولاتی که میفروشند تعیین کردهاند.
دانشمندان میگویند که جهان باید انتشار گازهای گلخانهای را تا سال 2030 حدود 43 درصد نسبت به سطوح سال 2019 کاهش دهد تا امیدی به تحقق هدف توافق پاریس برای حفظ گرمایش زیر 2 درجه سانتیگراد بالاتر از سطح قبل از صنعتی شدن داشته باشد.
اهداف مبتنی بر شدت انتشارات، میزان انتشار گازهای گلخانهای (GHG) مانند متان و دیاکسید کربن در واحد انرژی یا بشکه نفت و گاز تولید شده را اندازه گیری میکنند.
این بدان معناست که انتشار مطلق میتواند با افزایش تولید افزایش یابد، حتی اگر متریک شدت این گازها کاهش یابد.
بر اساس گزارش رویترز، بسیاری از شرکتها گفتهاند که کاهش انتشار گازهای گلخانهای مستلزم عملکرد خوب بازار کربن، افزایش فناوری جذب و ذخیرهسازی کربن، و توسعه استفادههای رقابتی از هیدروژن است.
اما غولهای نفتی در حال عقبنشینی از اهداف اقلیمی خود هستند. به عنوان مثال بریتیش پترولیوم اهداف اقلیمی خود را کاهش داده و سرمایهگذاریهای خود در نفت و گاز را عمیقتر میکند و تردیدهای جدیدی را در مورد وعدههای شرکتهای بزرگ نفتی برای پذیرش انرژی پاک ایجاد میکند.
غول انرژی بریتانیا به شدت از گذار انرژی استقبال کرده بود و یک لوگوی سبز ستاره و شعار «فراتر از نفت» را برای خودش تعیین کرده بود. اما اخیرا این شرکت اهداف کمتر جاهطلبانهتری را برای کاهش تولید نفت اعلام کرد زیرا گزارش داد که در سال 2022 درآمد بیشتری نسبت به همیشه داشته است.
بر اساس گزارش واشنگتن پست، این شرکت در گزارش درآمد سه ماهه خود اعلام کرد که در سال گذشته 27.7 میلیارد دلار درآمد داشته که بیش از دو برابر سود سال 2021 است. این آخرین مورد از یک رشته از درآمدهای بادآورده گزارش شده در این صنعت بود که انتقادات فراوانی به همراه داشت. رویال داچ شل در سال گذشته 41.6 میلیارد دلار سود داشت که بیش از 10 میلیارد دلار بیشتر از رکورد قبلی خود بود. اکسون موبیل و شورون هر دو با 55.7 میلیارد دلار و 36.5 میلیارد دلار بالاترین سود خود را در تاریخ اعلام کردند.
شرکتها تحت فشار مالی فزایندهای قرار دارند تا از برنامههای انرژی پاک خود جلوگیری کنند تا بیشتر بر کسبوکار اصلی تمرکز کنند.
خواست سهامداران که از شرکتها میخواهند فعالیتهای تجاری خود را با تعهدات توافق پاریس در مورد تغییرات اقلیمی هماهنگ کنند، در سال 2022 نسبت به سال 2021 حمایت کمتری را به دست آورد. برای مثال، در مورد شل، چنین درخواستهایی از سوی گروه فعال سهامدار هلندی وجود داشت اما تنها 20 درصد آرا را به دست آورد، در حالی که سال قبل 30 درصد آرا را به دست آورد. پیشنهاد این گروه تنها از حمایت یک سوم سهامداران شورون را داشت، درحالی که پیشنهاد مشابهی در سال 2021 بیش از 61 درصد رای آورد.
مارک ون بعل، بنیانگذار Follow This، که سهامداران را سازماندهی میکند تا از شرکت های نفتی بخواهند با شدت بیشتری به سمت انرژی پاک حرکت کنند، گفت: سال سختی خواهد بود. ما باید شتاب بیشتری از خود نشان دهیم، در غیر این صورت این شرکتها همچنان میگویند که میتوانند به تولید نفت و گاز ادامه دهند زیرا اکثر سهامداران از آنها میخواهند که این کار را انجام دهند. این واقعیت که آنها در حال حاضر این همه پول در میآورند کمکی نمیکند. این باعث میشود آنها فکر کنند که باید به این کار ادامه دهند.»
این سود تا حد زیادی به لطف عرضه جهانی محدود ناشی از تحریمهای روسیه که پس از تهاجم این کشور به اوکراین ایجاد شد، به دست آمده است. غولهای نفتی در سالی به سودآوری رسیدندکه رانندگان در پمپ بنزینها هزینه بسیاری پرداخت میکردند، به طور متوسط چیزی بیش از 5 دلار برای هر گالن.
حالا بریتیش پترولیوم اعلام کرده که در حال تجدید نظر در برنامه خود برای کاهش بیش از 35 درصدی انتشار گازهای گلخانهای تا پایان این دهه است. این شرکت گفته که هدف جدید آن کاهش 20 تا 30 درصدی است.
اهداف قبلی بریتیش پترولیوم در سال 2020 به عنوان بخشی از یک برنامه گستردهتر برای تبعیت از توافقنامه آب و هوایی پاریس در سال 2015 اعلام شده بود. این شرکت متعهد شده بود با توقف اکتشاف نفت و گاز در کشورهای جدید، کاهش تولید نفت و گاز و افزایش هزینههای سرمایهای برای انرژی کم کربن، ساختار خود را متحول کند.
این شرکتها انکار میکنند که برنامههای خود را برای گذار به انرژیهای پاکتر کاهش دادهاند و به سرمایهگذاری در انرژیهای باد و خورشید و همچنین پروژههای مقیاس بزرگ برای جذب و دفن انتشار کربن و تولید سوخت هیدروژن سبز اشاره میکنند که پیشتر شروع کردهاند.
اما چنین پروژههایی هنوز سهم کمی از سرمایهگذاریهای شرکت نفت بزرگ را تشکیل میدهند و به سختی نقطه تمرکز اصلی مدیران این شرکتها هستند. بر اساس تحلیل گلدمن ساکس، اکسون موبیل و شورون تنها 10 درصد از هزینههای سرمایهای خود را تا سال 2024 در انرژی سبزمصرف خواهند کرد. به گفته گلدمن، شرکتهای بزرگ اروپایی، شل و بریتیش پترولیوم، در حال حاضر 25 درصد از هزینههای خود را در این بخش استفاده خواهند کرد اما احتمالاً در سال آینده سبد انرژی سبز خود را به میزان قابل توجهی افزایش نمیدهند.