برای مقابله با تغییرات اقلیم توسعه فناوری جذب کربن ضروری است

اقلیم‌شناسان در گزارش تازه‌ای می‌گویند که فناوری جذب گاز گلخانه‌ای دی اکسید کربن از جو زمین باید فورا در سطح گسترده به کار گرفته شود.

به گزارش «انرژی امروز» از بی بی سی، آنها می‌گویند که کاهش شدید میزان تصاعد دی اکسید کربن برای محدود کردن میزان گرمایش کافی نیست و طبیعت به تنهایی قادر به جذب کربن کافی از اتمسفر نیست.

دی اکسید کربن مهمترین گاز گرم کننده زمین است که در اثر سوزاندن سوخت‌های فسیلی مثل نفت و گاز راهی هوا می‌شود.

دکتراستیو اسمیت از دانشگاه آکسفورد که نویسنده اصلی این گزارش است می‌گوید: «برای محدود کردن میزان افزایش دما به ۲ درجه سانتیگراد، باید روند کاهش تصاعد را تسریع کنیم. اما یافته‌های این گزارش واضح است: ما همچنین باید کربن را از هوا خارج کنیم. روش‌های زیادی درحال ظهور هستند که پتانسیل دارند.»

دانشمندان توافق نظر دارند که زمین عمدتا به این دلیل درحال گرمتر شدن است که میزان دی اکسید کربنی که راهی جو می شود خیلی بیش از مقداری است که از آن خارج می شود. این گزارش می گوید سالانه دو میلیارد تن دی اکسید کربن از جو خارج می شود. این درحالی است که بنابرتخمین ها ۳۳ میلیارد تن از آن در سال ۲۰۲۱ وارد جو زمین شد.

پیش بینی می شود تا زمانی که میزان تصاعد و جذب این گاز یکسان نباشد – به اصطلاح «صفر خالص» – دمای زمین به روند صعودی ادامه دهد.

اما رسیدن به آن مرحله آسان نیست. تازه ترین گزارش های اقلیمی سازمان ملل حاکیست که برای دستیابی کامل به «صفر خالص» باید بخشی از دی اکسید کربن به کمک فناوری از جو زدوده شود تا ضرر ناشی از بخش هایی که نمی توانند به راحتی کربن زدایی کنند جبران شود.

درحال حاضر تقریبا همه دی اکسید کربنی که از هوا زدوده می شود ناشی از فرآیندهای طبیعی است. این عمدتا محصول فرآیند فتوسنتز توسط گیاهان است که دی اکسید کربن را جذب می کنند و همچنین خاک که آن را جذب و ذخیره می کند.

اما میزان جذب دی اکسید کربن توسط فرآیندهای طبیعی محدود است. برای مثال، برخی سناریوهای خوشبینانه حاکیست که میزان جذب طبیعی دی اکسید کربن – با کمک جنگل کاری – می تواند تا سال ۲۰۵۰ دو برابر شود اما این فقط ۴ میلیارد تن در سال می شود.

راه حل‌های فنی؟

گزارش تازه تحت عنوان «وضعیت جذب دی اکسید کربن» حاکیست که برای مهار و کاهش روند گرمایش در آینده باید همین حالا در توسعه راه حل های فنی سرمایه گذاری کرد.

شیوه هایی که این گزارش به آنها اشاره می کند کاملا جدید و در مراحل مختلف توسعه و استقرار هستند. اما این فناوری ها تا اینجا میزان خیلی خیلی کمی از دی اکسید کربن را جذب می کنند.

یک روش موسوم به «بی ای سی سی اس» دی اکسید کربن را در فرآیند سوزاندن مواد ارگانیک مثل محصولات کشاورزی و تکه های چوب برای تولید برق جذب می کند.

سایر گزینه ها شامل اینهاست: تاسیسات عظیمی که کربن را از هوا خارج و در دل زمین ذخیره می کنند؛ استفاده از زغال های مخصوص که کربن را به تله می اندازد؛ و فرآیند تقویت شده «هوازدگی سنگ» (راک وِدِرینگ) که کم و بیش متکی بر همان فرآیند جذب کربن در جریان فرسایش طبیعی متکی است.

«بیوشار» یک نوع زغال چوب است که به روش های مخصوص تولید می شود و کربن را به تله می اندازد و می توان از آن به عنوان کود استفاده کرد.

استفاده از فناوری های جذب دی اکسید کربن از هوا البته منتقدانی دارد. برخی فعالان شک دارند که این روش ها مقرون به صرفه باشد و می ترسند که بهانه ای باشد برای تعلل و تاخیر در فرآیند انتقال از سوخت های فسیلی به سوخت های پاکیزه.

این گزارش هم تاکید می کند که جذب کربن نباید یک راه حل معجزه آسا برای مقابله با گرمایش زمین تلقی شود بلکه می گوید که تحقق اهداف اقلیمی سازمان ملل نیازمند فناوری، علاوه بر فرآیندهای طبیعی، برای کاهش گازهای گلخانه ای است.

در همه  این موارد فرض بر این است که تصاعد دی اکسید کربن در اثر مصرف سوخت های فسیلی – که قول آن مکررا در اجلاس های اقلیمی داده شده – به سرعت کاهش خواهد یافت. روند سالانه تصاعد تا این لحظه هنوز سیر نزولی را شروع نکرده است.