مهاجرت شرکت‌های بزرگ آلمانی به دیگر کشورها
چین، آمریکا و بریتانیا، مقصد جدید شرکت‌های آلمانی
کلاوس روزنفلد مدیرعامل Schaeffler AG (یکی از شرکت‌های مادر در زمینه تولید قطعات) می‌گوید: «سال گذشته فروش تعدیل شده بر اساس ارز با 9.4 درصد افزایش به 15.8 میلیارد یورو رسید. سود تلفیقی 557 میلیون یورویی ما هم اگرچه تقریباً یک‌چهارم نسبت به سال قبل کاهش داشت، اما همچنان باتوجه به شرایط پیچیده جهان پس از کرونا قابل قبول است. یعنی به هیچ وجه درخشان نیست، اما فاجعه هم نیست.»
با این وجود، او درمورد آینده محتاط است، زیرا افزایش هزینه مواد و انرژی بر هزینه‌های تمام شده گروه صنعتی تأثیر‌گذار خواهد بود. او برای سال جاری، به‌طور محافظه‌کارانه رشدی بین 5 تا 7درصد را پیش‌بینی می‌کند. روزنفلد می‌گوید: «دفاتر سفارش 3 بخش خودرو، صنعت و تجارت قطعات یدکی (پس از فروش) به خوبی پر شده، اما حاشیه سود. با 6.6 درصد در حال ضعیف‌تر شدن است و 2.2درصد کمتر از سال 2021 خواهد بود.»
مجله Focus آلمان در مقاله‌‌ای تامل‌برانگیز از روند در حال تسریع مهاجرت شرکت‌های بزرگ آلمانی به دیگر کشورها دیگر، مخصوصاً چین، آمریکا و بریتانیا خبر داده است. این مقاله با نقل قول مستقیم از گروه فولکس واگن شروع شده که «ما تمام برنامه‌های پیشین خود برای ساخت خودروهای برقی در آلمان را کنار ‘گذاشتیم.»
تا همین چند ماه پیش هراس از چین بین تمام مردم و شرکت‌های آلمانی یک حس مشترک بود اما دیگر اثری از آن نیست. این روزها شرکت‌های مهم آلمانی با عجله در حال انتقال کارخانه‌های تولیدشان به چین هستند. در این میان اقتصاد آلمان با استیصال کامل نظاره‌گر این خروج است.
فولکس واگن با سرعت عجیبی درحال ساخت کارگاه و کارخانه در چین است. قیمت نیروی کار در چین افزایش یافته و تبدیل به توفیق اجباری برای فولکس واگن شده که روند اتوماسیون را در کارخانه‌ها و کارگاه‌هایش شدت بخشد. قرار است این کارخانه‌ها نیاز بازار اروپا را هم تامین کنند.
یک سال پیش فولکس واگن اعلام کرد کارخانه جدیدی برای تولید خودروهای الکتریکی در ایالت باواریای آلمان و کنار دفتر مرکزی‌اش در شهر ولفسبورگ ایجاد می‌کند تا سرعت تولید هر خودروی الکتریکی از ۳۰ ساعت به ۱۰ ساعت کاهش یابد. هفته پیش این شرکت اعلام کرد این نقشه از اساس اشتباه است چون متقاعد شده با وضعیت فعلی امکان ندارد کارگران بتوانند در داخل آلمان با چنین سرعتی خودرو تولید کنند.
اما وضعیت و سرعت تولید در چین برای فولکس واگن کاملا برعکس آلمان است.. این شرکت در عرض تنها ۱۸ ماه کارخانه‌ای برای تولید خودروهای الکتریکی ساخته که با برخورداری از ۹۰۰ ربات، قادر است سالی ۳۵۰ هزار خودرو تولید کند. یعنی ماهی 29.166 خودرو، روزی 972 خودرو و در هر 24 ساعت بیش از 30 خودرو.
به این ترتیب سرعت تولید هر خودروی الکتریکی از 10 ساعت که رویای این کارخانه در آلمان بود به عدد عجیبی رسیده است. ساخت هر خودرو تنها 48 دقیقه وقت می‌برد؛ یعنی هر 4 ساعت 5 خودرو.
بقیه شرکت‌ها هم در حال دنبال کردن راه فولکس واگن هستند. بی‌ام‌دبلیو در حال راه‌اندازی یک کارخانه 1.4 میلیارد دلاری جدید باتری‌سازی در چین است. گروه کامیون‌سازی مرسدس بنز نیز کارخانه جدیدی در چین افتتاح کرده که قادر به تولید ۶۰ هزار کامیون در سال است.
مشکلات بی‌پایان هزینه انرژی و بوروکراسی دست و پاگیر آلمان در کنار پیشنهادهای وسوسه‌کننده چین، آمریکا و انگلیس به این شرکت‌ها به همراه مشکلات نیروی کار و تورم داخل آلمان به تسریع این مهاجرت دامن زده است. انگار رقابت محسوسی در زمینه مهاجرت از آلمان بین شرکت‌های اصلی این کشور شکل گرفته، به‌خصوص اجرای برنامه IRA در آمریکا (اختصاص یارانه در زمینه مصرف انرژی به کارخانه‌هایی که درخاک این کشور تاسیس می‌شوند) تبدیل به مشوق بزرگی برای تولیدکنندگان آلمانی شده است.
در این بین وضعیت درمورد صنایع شیمیایی و دارویی آلمان بغرنج‌تر هم شده است.
مدیرعامل گروه داروسازی بایر (Bayer) گفته که آلمان دیگر در صدر اولویت‌های ما برای سرمایه‌گذاری نیست و آمریکا و چین مهم‌ترین مقاصد سرمایه‌گذاری ما خواهند بود. مدیرعامل گروه باسف (BASF) هم از وضعیت آزاردهنده بوروکراسی آزاردهنده در آلمان، افزایش هزینه‌ها و کاهش تقاضا در این کشور ابراز ناامیدی کرده و گفته با اینکه سرمایه‌گذاری در چین بدون ریسک نیست اما قطعا مزایای حضور در این کشور بر ریسک‌هاش می‌چربد.
به عنوان تیر خلاص، جمع‌بندی یکی از مسئولان انجمن صنایع شیمیایی آلمان این‌گونه است: «از الان به بعد بسیاری از شرکت‌ها مجبورند تصمیم‌های استراتژیک دردناکی را درباره آلمان به عنوان یک مرکز تجاری-صنعتی بگیرند.»
