آذربایجان؛ گزینه جدید مرکل برای تامین گاز آلمان
بعد از انتقاد آمریکا از آلمان به خاطر وابستگی بیش از حد این کشور به گاز روسیه، آنگلا مرکل صدر اعظم این کشور به جمهوری آذربایجان سفر می‌کند تا در مورد صادرات گاز دریای خزر به اروپا با آذربایجان مذاکره کند.
مرکل قرار است روز شنبه، سوم شهریور، به باکو سفر کند. وی از دیگر کشورهای قفقاز شامل گرجستان و ارمنستان نیز دیدار خواهد کرد.
خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه ۳۱ مرداد از قول یک منبع گزارش داد که در جریان سفر مرکل به باکو، وی با الهام علی‌یف، رئیس‌جمهوری آذربایجان، دیدار کرده و یکی از موضوعات مورد بحث میان طرفین، انتقال گاز دریای خزر به اروپا خواهد بود.
همزمان خبرگزاری «تاس» روسیه گزارش مشابهی منتشر کرده است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، اخیرا احداث خط لوله گازی «جریان شمالی ۲» برای انتقال سالانه ۵۵ میلیارد متر مکعب گاز روسیه از دریای بالتیک به آلمان و دیگر کشورهای اروپایی را «وحشتناک» توصیف کرده بود.
آمریکا همچنین تهدید کرده است که این پروژه را تحریم خواهد کرد.
سال گذشته روسیه فروش گاز به اروپا (شامل ترکیه) را بیش از هشت درصد افزایش داد و به رکورد تاریخی ۱۹۴ میلیارد متر مکعب رساند که ۳۶ درصد کل گاز مصرفی اروپا را در بر می‌گیرد.
آلمان نزدیک به ۴۰ درصد از گاز خود را از روسیه تامین می‌کند. حدود نیمی از این گاز از طریق اوکراین به اروپا صادر شده بود. این کشور از ترانزیت گاز روسیه سالانه سه میلیارد دلار نفع می‌برد ولی روسیه در نظر دارد با احداث خط لوله جدید «نورد استریم ۲» فروش گاز به اروپا از طریق اوکراین را تا دو سال دیگر متوقف کند یا آن را به حداقل برساند، موضوعی که نگرانی‌های گسترده‌ای را در غرب برانگیخته است.
رویترز می‌نویسد که به رغم تعهد برای احداث خط لوله «نورد استریم ۲» مذاکرات مرکل با دیگر فروشندگان گاز نشان می‌دهد که وی راه را برای مسیرهای جایگزین به منظور واردات گاز باز نگه داشته است.
یکی از منابع جایگزین، گاز دریای خزر است. آذربایجان همراه با ده شرکت خارجی برای احداث خط لوله «دالان جنوبی» با طول ۳۵۰۰ کیلومتر تاکنون ۴۰ میلیارد دلاری سرمایه‌گذاری کرده‌اند و این پروژه تقریبا تکمیل شده است.
این خط لوله قرار است در مرحله اول، یعنی سال ۲۰۲۰، سالانه شش میلیارد متر مکعب گاز به ترکیه و ۱۰ میلیارد متر مکعب گاز به اروپا (یونان، آلبانی و ایتالیا) صادر کند و در مرحله دوم در سال ۲۰۲۵ ظرفیت انتقال گاز به اروپا را به دو برابر برساند.
رویترز از گاز ایران و شمال عراق به عنوان گزینه‌های محتمل دیگر برای افزایش میزان گاز صادراتی از طریق دالان جنوبی نام برده است.
این گزارش همچنین با اشاره به کنوانسیون حقوقی دریای خزر اشاره کرده که اخیرا میان پنج کشور ساحلی خزر امضا شد. بند ۱۴ این کنوانسیون به ترکمنستان اجازه می‌دهد که خط لوله‌ای برای صادرات گاز به آذربایجان از طریق دریای خزر احداث کند، اما شرط گذاشته است که این خط لوله بایستی «استانداردهای لازم را داشته باشد و نگرانی دیگر کشورهای ساحلی از لحاظ زیست محیطی را رفع کند».
مرکل چند روز قبل نیز درباره موضوع احداث خط لوله «نورد استریم ۲» با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه مذاکره کرد و خواستار تضمین ادامه ترانزیت گاز روسیه از طریق اوکراین شد.
روسیه از دادن چنین تضمینی امتناع می‌کند، اما می‌گوید که آماده مذاکره با اوکراین است.
