۸۰ درصد نفت و ۱۹۰ درصد گاز تولیدی جایگزین شد
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد: این مدیریت با اکتشافات جدید نفتی و گازی در طول برنامه پنج ساله پنجم توسعه کشور موفق شد که ۸۰ درصد نفت تولیدی و ۱۹۰ درصد گاز تولیدی را جایگزین کند.
به گزارش «انرژی امروز»، سید صالح هندی صبح امروز (۲۵ بهمن ماه) در نشست خبری خود با اصحاب رسانه، اکتشاف را نوک پیکان زنجیره ارزش صنایع بالادستی نفت خواند و گفت: انجام عملیات اکتشافی به صورت ضربتی قابل اجرا نیست چرا که ذات فعالیتهای اکتشافی بدوی و کند است و نیاز به آرامش و ثبات دارد.
وی اعلام کرد: مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با اکتشافات جدید نفتی و گازی خود در طول برنامه پنج ساله پنجم توسعه کشور، موفق شد که ۸۰ درصد نفت تولیدی و ۱۹۰ درصد گاز تولیدی را جایگزین کند که در مجموع رقم قابل قبولی است.
هندی با بیان اینکه شانس کشف میدانهای گازی در آینده بیشتر از میدانهای نفتی خواهد بود، اظهار کرد: اکتشافات جدید سالهای اخیر نشان میدهد که زمان خداحافظی با میدانهای بزرگ نفتی و گازی همانند پارس جنوبی، آزادگان و یادآوران فرا رسیده است و از این پس اکتشاف میدانهای سختتر با ضریب موفقیت پایینتر محتملتر است که البته این امر در دنیا هم مصداق دارد.
وی با بیان اینکه ضریب موفقیت اکتشافی به دو شیوه معمول قابل محاسبه است، اظهار کرد: یکی از روشهای معمول بر اساس تعداد چاههای موفق به چاههای حفر شده محاسبه میشود که بر اساس این روش هم اکنون ضریب موفقیت اکتشافی دنیا ۳۰ درصد است به این معنی که از هر ۳ چاه حفر شده یکی به هدف میرسد.
هندی ادامه داد: ضریب موفقیت اکتشافی در ایران نیز هم اکنون ۶۰ درصد است، به این معنی که از هر ۳ چاه، ۲ چاه به هدف میرسد البته این به این معنی نیست که مخزن کشف شده توجیه اقتصادی برداشت هم داشته باشد.
وی با بیان اینکه که ضریب موفقیت اکتشافی معمولاً ضریب دقیقی نیست افزود: علت آن هم این است که در تعیین این ضریب فقط چاههای جدید حفر شده ملاک سنجش است و چاههای توصیفی و تحدیدی را شامل نمیشود.
هندی استفاده از ضریب جایگزینی را شیوه معمول دیگری برای سنجش شانس موفقیتهای اکتشافی اعلام کرد و گفت: در این روش میزان جایگزین شدن نفت و گاز تولید شده با مقدار نفت و گاز کشف شده قابل استحصال ملاک قرار میگیرد.
افزوده شدن ۳۰ میلیارد بشکه نفت و ۱۲۸ تریلیون فوت مکعب گاز به ذخایر درجا
هندی از کشف ۱۱ میدان گازی جدید، ۱۰ میدان نفتی جدید، ۲ مخزن گازی و ۲ مخزن نفتی در طول شش سال گذشته تاکنون (در طول برنامه پنجم توسعه و امسال) خبر داد و گفت: میزان هیدروکربور مایع درجا نیز ۳۰ میلیارد بشکه برآورد میشود که ۴.۷ میلیارد بشکه آن قابل استحصال است.
وی میزان گاز کشف شده درجا در از ابتدای برنامه پنجم توسعه تاکنون ۱۲۸ تریلیون فوت مکعب گاز اعلام کرد و گفت: از این میزان نیز ۸۳.۸ تریلیون فوت مکعب آن قابل استحصال است.
هندی افزود: کشف ۳۰ میلیارد بشکه نفت درجا و ۱۲۸ تریلیون فوت مکعب گاز درجا از طریق حفر ۳۷ حلقه چاه اکتشافی و تحدیدی اتفاق افتاده است.
وی با اشاره به انعقاد ۱۴ قرارداد بلوکهای اکتشافی گفت: هم اکنون ۱۱ قرارداد اجرایی شده و ۳ قرارداد به صورت نیمه تمام باقی مانده است در ضمن از محل این قراردادها در دورههای مختلف تاکنون، ۱.۲ میلیارد دلار جذب سرمایه انجام شده است که نتیجه آن کشف ۱.۶ میلیارد بشکه نفت و ۱۶.۶ تریلیون فوت مکعب گاز بوده است.
همکاری مطالعاتی مدیریت اکتشاف با شرکتها و دانشگاههای خارجی
هندی از همکاری با شرکتها و دانشگاههای بین المللی به منظور انجام مطالعات میدانهای هیدروکربوری خبر داد و گفت: هم اکنون مدیریت اکتشاف با شرکت OMV اتریش، لوک اویل روسیه، دانشگاه بارسلونا اسپانیا با همکاری مشترک با یک شرکت معتبر اسپانیایی فعال در حوزه نفت و گاز و دانشگاه ناپل ایتالیا با همکاری مشترک با شرکت ادیسون گاز ایتالیا، همکاری مطالعاتی دارد.
وی با بیان اینکه مدیریت اکتشاف هم اکنون استفاده از ۶ دکل خشکی و یک دکل دریایی را در ناوگان حفاری خود دارد، افزود: در برنامه ششم توسعه کشور حفر ۳۵ حلقه چاه خشکی و ۵ حلقه چاه دریایی در خلیج فارس در دستور کار قرار دارد.
هندی ادامه داد: انجام ۷ هزار کیلومتر عملیات لرزه نگاری دو بعدی و ۶ هزار کیلومتر عملیات لرزه نگاری سه بعدی نیز از جمله برنامههای مدیریت اکتشاف در طول زمان اجرایی برنامه ششم توسعه است.
ارجحیت محل و نوع اکتشافات هیدروکربوری بر حجم آن
وی با اشاره سیاستهای وزیر نفت مبنی بر اهمیت نقاط جغرافیایی کشف منابع نفت و گاز و ابلاغ آن به شورای پژوهشی مدیریت اکتشاف گفت: در شرایط حاضر محل و نوع کشف بر حجم نفت و گاز اکتشافی اولویت دارد.
هندی افزود: هم اکنون مدیریت اکتشاف بر ۵ طرح اولویت دار اکتشافی تمرکز دارد که نخستین اولویت بر کشف نفت در خلیج فارس با تاکید بر مناطق مرزی و مشترک تمرکز دارد.
وی طرح اکتشافی دشت آبادان با اولویت اکتشاف در منطقه جنوبی دشت، طرح اکتشافی دزفول شمالی و جنوبی با تاکید بر کشف گاز در میدانهای مرزی و مشترک غرب کشور و همچنین تزریق گاز به میدانهای نفتی با هدف افزایش ضریب بازیافت و تمرکز بر حوضه رسوبی کپه داغ در شمال شرق کشور با هدف کشف گاز را از اولویتهای اکتشافی شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد.
هندی افزود: البته ضمن انجام فعالیتهای اکتشافی در مناطق اولویت دار، حفاری، انجام مطالعات زمین شناسی، لرزه نگاری و .. همچنان در دستور کار قرار دارد.
واگذاری ۱۴ بلوک اکتشافی در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی
وی با اشاره به تعریف ۴۰ بلوک اکتشافی در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی گفت: هم اکنون از این تعداد ۱۴ بلوک در مناطق مختلف کشور انتخاب شده است. البته فعال کردن سه بلوک دانان با همکاری شرکت پترو ویتنام، دیر به وسیله شرکت ادیسون گاز و مغان از سوی یک شرکت کرواسی در اولویت قرار دارد.
هندی با بیان اینکه ۱۴ بلوک اکتشافی مصوب در قالب مدل جدید قراردادهای نفتی به مناقصه میرود افزود: طبق نظر وزیر نفت، مناقصه این بلوکها از طریق مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران برگزار میشود. ضمن اینکه برخی از بلوکها که جذابیت زیادی ندارد از طریق قراردادهای بیع متقابل واگذار میشوند.
وی از انجام همکارهای مطالعاتی با شرکت پتروناس مالزی و یک شرکت اروپایی در حوزه آنالیز حوضههای رسوبی و سیستمهای نفتی خبر داد و گفت: این مطالعات در همان ۵ اولویت رسوبی اعلام شده انجام میشود.
کشف تلههای چینهای و گنبدهای نمکی در اولویت است
هندی با اشاره به اینکه هم اکنون مدیریت اکتشاف بر کشف تلههای چینهای و گنبدهای نمکی تمرکز دارد افزود: مدیریت اکتشاف در این زمینه برنامههای مطالعاتی در دستور کار دارد ضمن اینکه در تلاش است که با شرکتهای بهره بردار و تولیدی رابطه تنگاتنگی برقرار کند به طوری که چاههای اکتشافی را همزمان با کشف هیدروکربور به شرکتهای بهره بردار تحویل دهد.
وی از متنوع سازی روشهای تأمین منابع مالی خبر داد و گفت: واگذاری بلوکهای اکتشافی در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی و همچنین استفاده از روش پرداخت با تأخیر (Deferred Payment) از جمله این روشهاست.
در روش پرداخت با تأخیر، شرکتهای طرف قرارداد تا دو سال هیچ مبلغی دریافت نمیکنند و بعد از دو سال از نخستین صورت وضعیت، پرداخت آغاز میشود.
افزایش قابل توجه ذخایر نفت و گاز درجا در دولت یازدهم
وی با اشاره به دستاوردهای اکتشافی شرکت ملی نفت ایران در طول دوران دولت یازدهم (از سال ۱۳۹۲ تا کنون) گفت: در این مدت ۹ میدان گازی جدید، ۴ میدان نفتی جدید و یک مخزن نفتی جدید کشف شده است که نتیجه آن افزوده شدن ۶.۵ میلیارد بشکه نفت و ۶۲.۵ تریلیون فوت مکعب گاز به ذخایر درجا بوده است.
هندی افزود: اغلب میدانهای کشف شده میدانهای کوچیکی بودند اما ۵ میدان بزرگ و شاخص در میان آنها به چشم میخورد که میدان گازی پازن، میدان گازی خارتنگ، میدان گازی چارک، میدان نفتی یادمان و میدان نفتی سپهر جنوب غربی را شامل میشود.
وی شناسایی هیدراتهای گازی و شیل های نفتی و گازی را یکی از اولویتهای اکتشافی برشمرد و گفت:هم اکنون فاز نخست پروژه هیدراتهای گازی به اتمام رسیده و قرارداد فاز دوم نیز انجام میشود.
کشف ۵ میدان نفتی و گازی شاخص در دولت یازدهم
به گفته هندی، میدان گازی پازن در استان فارس و در ۱۷۷ کیلومتری جنوب شیراز و ۶۵ کیلومتری جنوب عسلویه و شمال شرق شهرستان جم قرار دارد. این ساختمان با هدف گروه دهرم حفاری و در سال ۱۳۹۴ به نتیجه رسیده است.
وی افزود: حجم ذخیره گاز اکتشاف شده در افق دهرم میدان گازی پازن ۱۹.۰۵ تریلیون فوت مکعب و حجم درجای نفت و میعانات گازی آن ۴۳۶ میلیون بشکه برآورد شده اسست.
هندی ادامه داد: با حفر یک حلقه چاه دیگر در بخش شمال غرب میدان پازن و در سایر افقها و مخازن و حفر چاه تحدیدی در آینده به میزان قابل توجهی به حجم ذخایر این میدان افزوده خواهد شد.
وی با اشاره کشف میدان گازی خارتنگ در استان بوشهر گفت: این میدان در ۱۲۲ کیلومتری شرق بوشهر و ۶۰ کیلومتری شرق خورموج واقع شده است. حفاری این شاختمان با اهداف اکتشافی دهرم و افقهای پالئوزوییک زیرین درسال ۱۳۹۰ آغاز و در سال ۱۳۹۲ به نتیجه رسیده است
هندی توضیح داد: در مجموع چهار مورد لایه آزمایی در چاه خارتنگ-۱ صورت گرفت که نتیجه آن وجود گاز و میعانات گازی در سازندهای کنگان، دالان، فراقون و زکین بوده است.
به گفته هندی، حجم درجای ذخیر گاز اکتشاف شده در افق دهرم میدان گازی خارتنگ، ۱۶.۴ تریلیون فوت مکعب و حجم درجای نفت و میعانات گازی آن ۲۶۱ میلیون بشکه برآورد میشود.
وی میدان گازی چارک را از دیگر میدانهای کشف شده در طول دوران دولت یازدهم اعلام کرد و گفت: این میدان در استان هرمزگان و در ۲۲۰ کیلومتری غرب بندرعباس و در ۸۰ کیلومتری بندر لنگه و شمال بندر چارک واقع شده سات. حفاری این ساختمان با هدف افق دهرم در سال ۱۳۹۳ آغاز و با کشف ۱۷.۳۸ تریلیون فوت مکعب گاز درجا و ۱۷۴ میلیون بشکه نفت و میعانات گازی درجا به نتیجه رسیده است.
هندی ادامه داد: میدان یادمان نیز از جمله میدانهای کشف شده در دولت یازدهم است که در ۶۵ کیلومتری غرب اهواز و ۲۲ کیلومتری جنوب غرب هویزه در بخش شمال غربی زیر پهنه ساختاری دشت آبادان در غرب ساختمان جفیر، شمال غربی ساختمان سپهر و شرق میدان آزادگان واقع شده است.
وی افزود: میدان یادمان که یک تله چینهای محسوب میشود ۲.۸ میلیارد بشکه ذخیره نفت درجا دارد.
به گفته هندی، میدان سپهر جنوب غربی در استان خوزستان یکی دیگر از میدانهای کشف شده است که در منطقه دشت آبادان در فاصله ۶۵ کیلومتری اهواز و ۳۶ کیلومتری جنوب غرب هویزه در جنوب میدان نفتی جفیر و شمال میدان یادآوران و شرق میدان نفتی آزادگان واقع شده است.
وی هدف از حفاری ساختمان سپهر جنوب غربی را ارزیابی سازند ایلام و فهلیام اعلام کرد و گفت: با اخذ نتیجه مثبت از این دو سازند، حفاری چا در سال ۱۳۹۴ با اتمام رسیده است.
هندی افزود: بر اساس برآوردهای انجام شده حجم نفت درجای میدان سپهر جنوب غربی که یک تله چینهای محسوب میشود، ۲.۱۹۱ میلیارد بشکه است.