توسعه صنعت نفت و گاز مدیون برجام
روز پنجشنبه در حالی فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس مورد بهره برداری قرار گرفت و تولید بیش از ۱۲ میلیون لیتر بنزین در کشور محقق شد و خودکفایی در تولید بنزین در دسترس قرار گرفت که کارشناسان تلاش ها و جهت گیری ها درست دولت در چند سال گذشته یکی از دلایل مهم دستیابی به این موفقیت می دانند.
به گزارش «انرژی امروز» از پایگاه اطلاع رسانی دولت، توسعه صنعت نفت و گاز به عنوان یکی از صنایع پیشران و استراتژیک کشورمان در دولتهای یازدهم و دوازدهم با روندی کارشناسی دنبال شده و تمرکز دولت روی توسعه میادین مشترک در راستای اهداف سیاستهای اقتصاد مقاومتی و صیانت از حقوق کشور از سوی کارشناسان مورد تقدیر قرار گرفته است و یکی از ثمرات چنین نگاهی راه اندازی اصولی فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس با بهره گیری از توان متخصصان داخلی و همچنین استفاده از فرصت های ایجاد شده به وسیله دیپلماسی صحیح بین المللی در دولت است.
استفاده از فرصت برای رفع کمبودها و انتقال تکنولوژی در پسابرجام
به اعتقاد کارشناسان یکی از مشکلاتی که باعث تاخیر در راه اندازی پروژه ستاره خلیج فارس قبل از سر کار آمدن دولت یازدهم شده بود، دسترسی نداشتن به برخی تکنولوژی ها و همچنین منابع مالی مورد نیاز بود که این مشکلات با به ثمر رسیدن توافق برجام و رفع تحریم های نفتی به خوبی فراهم شد. دولت همان زمان هم البته در قراردادهایی که با شرکت های خارجی منعقد می کرد بدعهدی های احتمالی را مد نظر داشت و به همین جهت سعی داشت از فرصت ها به بهترین شکل ممکن استفاده شود.
بر این اساس در دوره تحریم‌هایی که در حدفاصل سال های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ شدت گرفت، عدم پایبندی شرکت های اروپایی و آمریکایی همچون بازل، اکسنس، UOP، BASF، مرک و امثال آن نسبت به قراردادهای فروش انواع کاتالیست و مواد افزودنی مجتمع‌های پتروشیمی و پالایشگاه های نفت نگرانی ها را به دلیل کاهش و یا توقف تولید محصولات نفتی و پتروشیمی ایجاد می کرد. با سر کارآمدن دولت یازدهم و حصول توافق برجام، تمامی شرکت‌های اروپایی، آسیایی و آمریکایی که به نوعی در دوره تحریم‌ها فروش انواع کاتالیست و مواد شیمیایی را به پالایشگاه ها و پتروشیمی‌های ایران ممنوع کرده بودند برای امضای قراردادهای جدید فروش اعلام آمادگی کردند.
در این میان اما مجموعه دولت و وزارت نفت از این فرصت به شکل مطلوب تری بهره برد و با امضای قراردادهای تولید مشترک با ماهیت انتقال تکنولوژی به کشور در دوران پسابرجام، شرکت‌های دانش بنیان، سازندگان و صنعتگرانی ایرانی را فعال کرده و زمینه انتقال این تکنولوژی ها به داخل کشور را فراهم کرد به طوری در یکی از اقدامات زمینه انتقال دانش و ساخت انواع کاتالیست‌های پرمصرف و کلیدی در صنایع نفت، پالایش و پتروشیمی ایران فراهم شد و حاصل این کار تولید انواع کاتالیست تولید بنزین با استاندارد یورو ۴ و ۵ در کشور و بی نیازی از این محصول مهم است که نفش مهمی هم در حرکت به سمت خودکفایی در تولید بنزین در کشور دارد و این یکی از نمودهای تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی در دولت های یازدهم و دوازدهم است.
توسعه صنعت نفت و گاز به توجه به اهمیت این صنعت در کشورمان یکی از اهداف مهم برنامه ریزیهای اقتصادی در کشور است و دولت هم با تکیه بر توان کارشناسی و شرکت‌های داخلی از یک سو و فراهم کردن زمینه جذب سرمایهگذاریهای خارجی در این صنعت از سوی دیگر تلاش کرده است توسعه این صنعت را با تمرکز بر میادین مشترک پیش ببرد و در این مسیر هم توفیقات غیر قابل انکاری به دست آورده که سرعت این موفقیت ها گاه ناظران و کارشناسان داخلی و بینالمللی را متحیر کرده است و نمونه آن هم راه اندازی فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس و تولید روزانه ۱۲ میلیون لیتر بنزین است که دست دشمنان برای مانور دادن روی تحریم های بنزینی به کل بسته است. سرمایهگذاریها و برنامهریزیهای دقیق دولت حال به ثمر نشستن است و فاز سوم این پالایشگاه هم تا آخر سال به بهره برداری خواهد رسید.
یکی از مهمترین خواستههای سیاستهای اقتصاد مقاومتی افزایش توان کشور در میادین مشترک نفتی و گازی و جبران عقبماندگیها در این حوزه است. بر کسی پوشیده نیست یکی از مهمترین الزامات جبران این عقبماندگیها هم دسترسی به آخرین تکنولوژیهای روز از یک سو و جذب سرمایهگذاری خارجی از سوی دیگر است. در مدل جدید قراردادهای نفتی این نکات به صورت ویژه مورد توجه قرار گرفته است و به همین دلیل میتواند عاملی موثر در توسعه این میدانها تلقی شود.
حسن مرادی، عضو هیات علمی دانشگاه و کارشناس حقوق بینالملل در حوزه انرژی با بیان اینکه توسعه میادین مشترک نفتی و گازی و توسعه حوزه انرژی به گرداندن چرخ اقتصاد کشور کمک می کند میگوید: «این موضوع در نهایت موجب افزایش رفاه عمومی و بهبود زندگی و معیشت مردم خواهد شد.»
غلامرضا تاجگردون رییس کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی هم عملکرد دولت در حوزه میادین مشترک را مثبت ارزیابی میکند و میگوید: «اولویت بندی فازهای پارس جنوبی با درایت انجام شده است.اقدامات صورت گرفته در پارس جنوبی نشان دهنده تدبیر مناسب از حیث مدیریت و برنامه ریزی دقیق است.پارس جنوبی و میادین مشترک از اولویت های اول کشور محسوب می شود،باید برای میادین مشترک برنامه ریزی و با استفاده از روش های مختلف تامین مالی کرد.»
علی محمد احمدی عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی ایران هم میگوید: «پیشرفت طرح های توسعه ای پارس جنوبی از لحاظ تجهیزات، انتقال فناوری، نصب و بهره برداری قابل توجه است.نتایج به دست آمده با سرمایه گذاری های انجام شده تناسب دارد و این موضوع به ویژه در بخش فراساحل و تاسیسات سکو به خوبی نمایان است.»
