اژدها با همه دشمنان دوست است!

روز پنجم ژوئن عربستان سعودی اعلام کرد که روابط دیپلماتیک خود با قطر را قطع کرده و مرزهای زمینی خود را به دلیل حمایت قطر از تروریسم بر روی این کشور خواهد بست. بحرین، مصر و امارات متحده عربی هم به سرعت به عربستان پیوستند و عبور هواپیماهای قطر را از فضای کشورهای خود ممنوع اعلام کردند. عربستان سعودی و هم‌پیمانان آن‌ها تا چهارم جولای به قطر فرصت دادند تا لیستی از خواسته‌های این کشورها را قبول کند. برای چین، تنش بین عربستان و هم‌پیمانانش با قطر پیچیدگی ناخواسته‌ای بین شرکای اقتصادی مهم به وجود می‌آورد.

به گزارش «انرژی امروز» اویل پرایس نوشت: چین ارتباطات خیلی نزدیکی با هر دو طرف مناقشه خلیج فارس دارد. سیاست خارجی این کشور عربستان سعودی و ایران را به عنوان «مشارکت استراتژیک جامع» می‌خواند. این سطح همکاری‌ها به این معنی است که چین ارتباط عمیقی با هر دو کشور برقرار کرده و بر سر مسائل جدی و مهم همکاری‌های قابل توجهی [با هر دو کشور] دارد.

در مقابل، روابط این کشور با کویت، عمان و بحرین اصولا اقتصادی است و از آن به عنوان «روابط همکاری‌های دوستانه» نام برده می‌شود.

این‌که چین چه پاسخی به تحریم‌های قطر از سوی عربستان سعودی می‌دهد و نیز روابط بسیار گسترده‌اش با این کشور کوچک اما استراتژیک و مهم منطقه به کجا می‌رسد، بیانگر چشم‌انداز استراتژیکی است که پکن در مقابل خاورمیانه دارد.

قطر شریک امنیتی چین

در سال 2014، در طول دیدار ژی‌ژیان ‌پینگ، رییس جمهور چین از قطر، دو کشور روابط خود را به سطح همکاری‌های استراتژیک گسترش دادند، روابطی که بیانگر نقش قطر نه فقط به عنوان شریک اقتصادی بلکه به عنوان یک شریک امنیتی هم مطرح می‌شود.

در سخنرانی که ژی‌ژیان ‌پینگ در مراسم امضای تقویت همکاری‌های مشترک ایراد کرد بر فرصت‌‌های بهبود تبادلات نظامی و همکاری ‌در جهت مبارزه با تروریسم تاکید کرد.

متن این توافق بیانگر اهداف توسعه‌ای مشتمل بر افزایش همکاری‌های امنیتی بود.

حمایت قطر از طرح احیاء جاده ابریشم و بانک توسعه آسیای چین به وضوع در این موافقتنامه نشان داده شده و مکرر توسط اعضا وزارت خارجه قطر بر آن تاکید شده است.

بهبود روابط و گسترش همکاری‌های امنیتی و سیاسی این دو کشور در بستری از روابط اقتصادی سفت و سخت شکل گرفته است.

از سال 2013، چین بزرگترین مصرف کننده نفت خاورمیانه شده است. قطر بزرگترین صادرکننده گاز مایع طبیعی LNG و بزرگترین تامین کننده LNG چین است.

درحالیکه سرعت افزایش تقاضای انرژی چین احتمالا رو به کاهش خواهد بود، سهم گاز طبیعی به‌عنوان بخشی از کل مصرف انرژی تا سال 2035 دو برابر شده به 11 درصد خواهد رسید. این تقاضا، اهمیت کشورهای صادر کننده LNG به ویژه کشورهایی چون قطر، ایران و عمان را برای بازار انرژی چین افزایش خواهد داد. تغییر در واردات چین احتمالا تبعاتی در روابط با کشورهای خلیج فارس خواهد داشت.

چین دشمنی بین ایران و عربستان سعودی را به خوبی مدیریت کرده و ارتباطات بسیار خوبی با هر دو کشور برقرار کرده است.

تقاضای چین برای نفت به نفع تمامی کشورهای منطقه است و هر دو طرف متخاصم در منطقه خواهان سلاح‌های چینی هستند.

چین و عربستان سعودی اخیرا همکاری‌های خود را عمیق‌تر کرده و روابط خود در خصوص صادرات تسلیحات نظامی را که به سال 1980 برمی‌گردد؛ بیشتر کرده‌اند.

البته با ادامه ارتباطات نظامی چین با ایران و افزایش حمایت این کشور از بشار اسد در سوریه، این تعادل ظریف احتمالا به یک نقطه اوج برسد.

به ویژه از سال 2014، مانورهای نظامی و معاملات تسلیحاتی چین با ایران منظم‌تر و برجسته‌تر شده به‌طوری که در نیمه ماه ژوئن امسال این دو کشور یک مانور مشترک برگزار کردند.

هسته‌ مرکزی خواسته‌های عربستان از قطر این بود که قطر ارتباطاتش را با ایران کلا قطع کند. این روابط اخیرا باعث شعله‌ور شدن آتش خشم بین قطر و عربستان سعودی و هم‌پیمانان آن‌ها شده که بیشتر برای پکن مضر خواهد بود.

سخنگوی وزارت امور خارجه چین در پاسخ به سوالی در خصوص موضع‌گیری چین درباره این مناقشه گفت: ما گزارش‌ها را دریافت کرده‌ایم. چین امیدوار است این کشورها اختلافات خود را از طریق گفتگو حل کنند، و در کنار هم به ثبات منطقه کمک کنند».

چین علاوه بر حمایت از روابط اقتصادی در تمام خاورمیانه، متعهد به توسعه توان نظامی خود در سراسر این منطقه است.

طبق اعلام گزارش وزارت دفاع ایالات متحده با عنوان «کشورها و ارتباطات درازمدت دوستانه آن‌ها»، این تعهد هم معاملات نظامی چین را در بر می‌گیرد، هم دیدار از بنادر عمان و مانورهای [نظامی] با این کشور، هم پایگاه دریایی این کشور در جیبوتی و دیگر پایگاه‌های نظامی چین را.

از طرفی روابط استراتژیک دوجانبه محکمی بین چین و پاکستان هم برقرار است.

درحالی محاصره قطر هنوز به نفت نرسیده است، قطر پاسخ قانع‌کننده‌ای به خواسته‌های عربستان نداد و احتمال گسترش تدریجی تنش و جنگ وجود دارد.

پیش از این هم چین در بسیاری از تنش‌های داخل منطقه‌ای کشورها بی‌طرف مانده است.

اما حالا که LNG قطر و ایران سهم خود را در واردات نفتی چین بالا می‌برد، درگیری نظامی چین در این منطقه قطعی‌تر می‌شود،‌ چون تعادل بین ایران و عربستان سعودی بیش از این دوام نخواهد یافت.