طراحی دستگاه ایرانی تست رله‌های حفاظتی شبکه برق با همکاری صنعت برق و دانشگاه صنعتی امیرکبیر

در پی طراحی و ساخت سیستم تست انواع رله‌های حفاظتی با همکاری صنعت برق و دانشگاه صنعتی امیرکبیر، این تجهیز Hi-tech با قابلیت‌های منحصر به فرد، معتبرترین برند خارجی (اتریشی- آمریکایی) را پشت سر گذاشت و در خدمت شرکت‌های برق منطقه‌ای قرار گرفت. تجهیزی که هر ساعت اجاره آن تا 10 میلیون تومان هزینه در پی داشت و به دلیل جایگاه حساس آن در امنیت و حفاظت شبکه برق و صنایع زیر بنایی کشور از دیر باز درصدر فهرست تحریمی غرب قرار گرفته بود، هم اینک با یک دهم قیمت در کشور تولید می‌شود.

بومی‌سازی این تجهیز حساس که گام بلند صنعت و دانشگاه در مرزهای دانش و محصول همکاری دفتر تحقیقات و توسعه فن آوری شرکت توانیر و واحد R&amp.D دانشگاه صنعتی امیرکبیر محسوب می‌شود، 900 عملکرد مختلف را پوشش می‌دهد و 38 فارغ التحصیل دانشگاهی به طور مستقیم و غیر مستقیم با این پروژه در ارتباطند.

حسین عسگریان ابیانه، استاد تمام دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری پروژه «تست غیرمتمرکز – هم‌زمان رله‌های پست‌های DCS کشور» که طرح پژوهشی برگزیده سال 97 وزارت علوم شناخته شده، شروع ساخت را از سال 71 عنوان کرد که با تز فوق لیسانس 2 دانشجوی برق آغاز شد و محصول 26 سال کار مستمر و تلاش علمی ده‌ها دانشجو و مراکز آزمایشگاهی است.

وی با اشاره به بسته شدن قراردادی به ارزش 3.5 میلیارد تومان با معاونت علمی ریاست جمهوری در سال 90 از پیگیری ساخت سری رله‌های جریان زیاد و تستر رله در فاز نیمه صنعتی در سال 94 و ساخت صنعتی سیستم با کمک شرکت توانیر در خصوص اطمینان بخشی به معاونت علمی ریاست جمهوری نسبت به خرید و بهره گیری از سیستم در شبکه و تشویق شرکت‌های برق منطقه‌ای خبر داد.

عسگریان با اشاره به ارتقای سیستم در سال 95 و صرف بیش از 20 میلیارد تومان هزینه از ابتدای پروژه تاکنون به تشریح ویژگی‌های شاخص آن پرداخت و گفت: با افزودن یک ماژول، قابلیت تست End to End غیر متمرکز برای دستیابی به امکان فرمان همزمان به رله‌های ابتدایی و انتهایی فراهم شد و قراردادن GPS در داخل سیستم که با انجام تنظیمات نرم افزاری و سخت افزاری و کدنویسی همراه بود از دیگر ویژگی‌های شاخص آن محسوب می‌شود.

وی از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد این سیستم ایرانی را قابلیت گزارش گیری عنوان کرد که متناسب با خواسته کاربر تهیه می‌شود و با افزوده شدن قابلیت انعطاف گزارش گیری به سیستم، شرکت‌های برق منطقه‌ای این دستگاه را نسبت به معتبرترین نمونه خارجی ترجیح می‌دهند و ضمن اعلام رضایت از عملکرد سیستم، آن را اقتصادی می‌دانند.

عسگریان قیمت تمام شده دستگاه ایرانی را 150 میلیون تومان و نوع خارجی آن را یک میلیارد و 500 میلیون تومان ذکر کرد و افزود: این دستگاه علاوه بر قابلیت گزارش گیری و افزودن سیستم GPS، حدود 3.5 کیلوگرم از مشابه خارجی (OMICRON) سبک‌تر است و از طریق وب سایت قوی که برای آن طراحی شده می‌توان بسیاری از مسائل را از راه دور حل کرد و در صورت خرابی از 2 سال گارانتی و 5 سال وارانتی برخوردار است.

وی با اشاره به اهدای 4 دستگاه از این سیستم به شرکت توانیر و پژوهشگاه نیرو به 900 عملکرد مختلف آن اشاره کرد و از ارتباط 38 فارغ التحصیل دانشگاهی (22 نفر مستقیم و 16 نفر غیر مستقیم) با این طرح خبر داد.

عسگریان گفت: این دستگاه در حال ارتقای است و تلاش می‌شود ضمن کوچک کردن سیستم، قابلیت انعطاف آن را از طریق نرم‌افزار ارتقا دهیم و روند ارتقای سیستم به طور مستمر ادامه دارد.

وی این تجهیز را علاوه بر قابلیت تست انواع رله‌های جریان بالا و رله‌های دیستانس و فرکانسی از قابلیت تست انواع رله‌های قدیمی مغناطیسی نیز برخوردار دانست.

عسگریان قیمت هر رله شبکه انتقال را حدود 100 میلیون تومان عنوان کرد که اگر به موقع مورد تست و تنظیم قرار نگیرد می‌تواند به شبکه برق و خود رله ضربه بزند و از این رو بهره گیری از یک سیستم تست رله که بتواند به موقع تمامی عملکردها را تست کند از ضروریات یک شبکه قدرت محسوب می‌شود و نقش به سزایی در کاهش حوادث شبکه دارد.

عسگریان در این ارتباط به استفاده از تعداد بالای این سیستم ایرانی در برق منطقه‌ای باختر و ارائه گزارش به شرکت مدیریت شبکه اشاره کرد که از کاهش قابل توجه حوادث شبکه در حیطه عملکرد برق باختر با بهره گیری از سیستم ایرانی تست رله حکایت دارد.

وی اجاره روزانه این سیستم در خارج از کشور را حدود 100 میلیون تومان و در کشور برای هر ساعت حدود 10 میلیون تومان عنوان کرد که نه تنها در صنعت برق بلکه تمامی صنایع سنگین که با پست‌های بالای 20 کیلوولت در ارتباط هستند از قبیل صنایع فولاد، پتروشیمی، آلومینیوم و غیره کاربرد دارد.