رویترز: رقابت عراق برای تولید برابر نفت با عربستان جاه‌طلبی غیرقابل دستیابی است
تحلیلگران می‌گویند ظرفیت تولید نفت عراق ممکن است پس از رشد حدود 25 درصدی در پنج سال آینده به اوج خود برسد و به اهداف سال 2027 دست یابد و به بلندپروازی طولانی مدت برای رقابت با تولید عربستان سعودی، تولیدکننده بزرگ اوپک پایان دهد.
به گزارش «انرژی امروز» از رویترز، درگیری‌های سیاسی فرصتی برای عراق برای سرمایه گذاری سریع‌تر در رشد تولید به همراه داشته است. اما با افزایش سرعت گذار انرژی، ممکن است بغداد حتی با تلاش وزیر انرژی جدید کشور برای جذب سرمایه، هرگز نتواند صدها میلیارد بشکه منابع نفتی را برداشت کند.
از سال 2016، تولید روزانه نفت عراق در حدود 4.5 میلیون بشکه متوقف شده است.
قبل از آن، ظرفیت تولید نفت این کشور به سرعت رشد کرد زیرا در سال 2009 دولت درهای بخش تولید نفت را در بزرگترین میادین نفتی بر روی شرکتهای نفتی بین‌المللی باز کرد.
اما بعدها عراق موافقت کرد بر اساس سیاست عرضه توافق شده با سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش، اوپک پلاس، تولید را محدود کند و در نتیجه رشد تولید نفت عراق تا حدودی کند شد.
عاصم جهاد، سخنگوی وزارت نفت عراق به رویترز گفت، حیان عبدالغنی، وزیر نفت عراق، که در ماه اکتبر روی کار آمد، قصد دارد استراتژی‌های تولید نفت عراق را برای رفع نیازهای محلی و در عین حال پیروی از توافق اوپک پلاس به روز کند.
جهاد گفت: هنوز زود است که دولت جدید درباره افزایش قابل توجه تولید نفت عراق خارج از توافق اوپک پلاس صحبت کند. بر اساس این توافق، هدف تولید عراق تا دسامبر 4.43 میلیون بشکه در روز است.
تحلیلگران شرکت مشاوره FGE و ریستاد انرژی به رویترز گفتند که در نتیجه، عراق تمرکز خود را به بخش‌های پالایش و گاز معطوف کرده و هزینه‌های سرمایه‌ای در بخش نفت را کاهش داده است.
سخت است اما غیرممکن نیست
برای بخش نفت، کشور بارها هدف رسیدن به ظرفیت ۷ تا ۸ میلیون بشکه در روز را از ۵ میلیون بشکه فعلی به تعویق انداخته است. دولت قبلی سال گذشته اعلام کرد که امیدوار است تا سال 2027 به سطوح بالاتر تولید دست یابد.
برخی از مشاوران صنعت انرژی پیش‌بینی می‌کنند که عراق ممکن است هرگز به این اهداف دست پیدا نکند.
ایمان ناصری، مدیر عامل خاورمیانه در موسسه مشاوره FGE، گفت: ظرفیت تولید نفت عراق تا سال 2028 و قبل از آغاز کاهش تولید، به 6.3 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. او گفت که سیاست، امنیت و محیط سرمایه گذاری همگی در جلوگیری از افزایش تولید بیشتر از این در عراق نقش داشتند.
ناصری گفت: «ما فکر می‌کنیم که هدف کنونی عراق، اگر نگوییم غیرممکن، سخت به نظر می‌رسد.»
ریستاد انرژی انتظار دارد به دلیل محدودیت‌های رشد متوسط و به دلیل پروژه‌هایی که برای افزایش تولید بسیار مهم هستند، تولید نفت عراق تا سال 2027 به 5.5 میلیون بشکه در روز محدود شود.
دو دهه پس از شروع جنگ، اهداف کنونی و حتی پیش‌بینی‌های پایین‌تر از هدف عراق پس از جنگ برای رساندن ظرفیت به 12 میلیون بشکه در روز دور از دسترس به نظر می‌رسند.
تحلیلگران می‌گویند که به دلیل عوامل بازیابی کم، نرخ کاهش طبیعی بالا و به دلیل اینکه عراق به اندازه کافی در زیرساخت‌ها سرمایه گذاری نمی‌کرد، این جاه‌طلبی در سال 2012 پس از اینکه شرکتهای نفتی بین‌المللی فعال در عراق در مورد اهداف کاهش تولید میادین خود مذاکره کردند، کاهش یافت.
شرکتهای بزرگ نفتی همچنین امیدوار بودند که بغداد شرایط قراردادهای خدمات فنی (TSCs) را بهبود بخشد. این اتفاق هرگز رخ نداد و شرکت‌هایی مانند اکسون موبیل و رویال داچ شل این کشور را ترک کردند.
مسائل فرازمینی
تحلیلگران و صاحبان صنعت نفت می‌گویند که مشکلات عراق نه در زیرِ زمین که ظرفیت قابل توجهی نفت کشف نشده دارد، بلکه در بالای زمین است، یعنی تغییرات مکرر در دولت، درگیری‌های سیاسی و تشریفات اداری.
دولت‌های متوالی موفق به امضای دور پنجم صدور مجوز عراق در سال 2018 نشدند. شش قرارداد از یازده بلوک نفت و گاز پیشنهادی در نهایت در پایان فوریه امضا شد که نشان دهنده اصلاحات مورد انتظار در شرایط فعالیت در این کشور بود.
ذینفعان نه شرکتهای نفتی بین‌المللی، بلکه شرکت اماراتی کرسنت پترولیوم و دو شرکت چینی بودند.
یک منبع نزدیک به صنعت انرژی عراق که نخواست نامش فاش شود چون مجاز به صحبت با مطبوعات نیست، گفت که قراردادهای منعقد شده حق امتیاز پرداخت می‌کنند و درآمدها را به قیمت نفت مرتبط می‌کنند.
این منبع گفت که تصمیم عبدالغنی برای امضای قراردادها چهار ماه پس از انتصابش ممکن است نشان دهنده عزم جدید دولت برای بستن قراردادهایی باشد که برای شرکتهای انرژی بین‌المللی جذاب‌تر است.
هنوز مسائل دیگری باقی مانده است.
یک پروژه تصفیه آب دریا در مقیاس بزرگ که برای افزایش تولید در میادین نفتی جنوب از طریق تزریق آب مورد نیاز است، بیش از یک دهه است که به دلیل چانه‌زنی بر سر شرایط متوقف شده است.
شرکت بزرگ نفتی فرانسوی توتال انرژیز جدیدترین شرکتی است که این پروژه را به عنوان بخشی از قرارداد 27 میلیارد دلاری برای ساخت چهار پروژه نفت، گاز و انرژی‌های تجدیدپذیر طی 25 سال برعهده گرفت.
پاتریک پویان، مدیرعامل توتال انرژیز گفت که در این ماه اختلافات قراردادی حل نشده است.
پویان گفت: «عراق راحت‌ترین مکان برای سرمایه گذاری با همه ریسک‌ها نیست».
بر اساس داده‌های ریستاد و تحقیقات رویترز، این پروژه آبی تولید نفت در پنج میدان عراق را به میزان 2 میلیون بشکه در روز از برنامه 2.4 میلیون بشکه‌ای مورد نیاز برای دستیابی به اهداف سال 2027 عراق افزایش می‌دهد.
آدیتیا ساراسوات، معاون تحقیقات خاورمیانه ریستاد، گفت که اما تکمیل این پروژه تا قبل از سال 2027 بعید است.
وزیر نفت عراق در این ماه هفت فرصت سرمایه گذاری در بخش پالایش عراق را احیا کرد.
ساراسوات می‌گوید که حتی اگر عبدالغنی بتواند شرکتهای علاقه‌مند به این پروژه‌ها را بیابد، پتانسیل پالایش عراق تنها اجازه می‌دهد تا 500,000 بشکه در روز رشد تولید نفت خام داشته باشد و این زمان می‌برد.
در همین حال، داده‌های موسسه بازاریابی دولتی SOMO نشان داد که ظرفیت صادرات جنوب عراق در سال گذشته به دنبال تاخیر در ارتقای زیرساخت‌ها در بنادر خلیج فارس در حدود 3.2 تا 3.3 میلیون بشکه در روز متوقف شده است.
