فریز قیمت خودرو شکست
در آخرین ماه زمستان، فریز قیمتی خودرو شکست. پس از گیر و دار فراوان میان خودروسازان و سیاست‌گذار، بالاخره مجوز افزایش قیمت خودرو صادر شد.
به گزارش «انرژی امروز» از روزنامه هم‌میهن، چند روز پیش خبری در روزنامه ایران، روزنامه رسمی دولت، منتشر شد که براساس آن خبر، خودروسازان می‌توانند صورتهای مالی خود را منتشر کرده و طبق همان صورتهای خودرویی در قیمت نهایی کالای خود تغییراتی اعمال کنند. در متن خبر منتشرشده آمده: «طبق اصلاحیه ۶٣٣ شورای رقابت در خصوص قیمتگذاری محصولات خودروسازان، مصوب شده است که تولیدکنندگان خودرو می‌توانند مستندات و صورتهای مالی خود را در هزینه‌‌‌های تولید به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ارائه دهند تا این سازمان براساس صورتهای مالی دریافت‌شده، درخواست خودروسازان مبنی بر به‌‌‌روزرسانی قیمت محصولات را به دلیل تغییرات نرخ ارز، قیمت مواد اولیه و قیمت نهادههای تولید، مورد بررسی قرار دهد و در نهایت طبق چارچوب مصوبات شورای رقابت، خودروساز را مجاز به افزایش قیمت محصولات داند.»
چند روز بعد از این اصلاحیه، قیمت خودروهای گروه بهمن شامل فیدلیتی و دیگنیتی حدود ۲۰۰ میلیون تومان افزایش داشت و این‌طور که از بررسی‌ها برمی‌آید، ظاهراً این خودروساز مجوز افزایش قیمت گرفته است و خیلی زودتر از آنچه که مردم منتظر آن بودند، قیمت خودروهای دیگر در بازار افزایش خواهد یافت. حتی با وجود اصلاحیه مذکور، برخی هنوز هم معتقدند فاصله قیمت خودروی داخلی با قیمت خودرو در بازار آزاد بسیار زیاد است. آنان اعتقاد دارند که قیمتگذاری دستوری، همچنان به نفع دلال‌ها و واسطه‌ها تمام شده؛ دست مردم را برای خرید خودرو کوتاه کرده و در نهایت هم سودی به خودروساز نمی‌رساند.
البته به نظر می‌رسد که سیاست‌گذار قصد دارد این‌گونه آرام و به تدریج، فاصله میان قیمت خودرو در بازار و قیمت خودروی کارخانه را کم کند. تنها دلیل عقب‌گرد صنایع و به‌خصوص صنایع خودرویی، نحوه تعیین قیمت‌ها نیست. تحریم، مشکلات ارزی و نبود سرمایه در گردش از جمله مسائلی است که سیاست‌گذار هرگز آنچنان که شایسته است از چشم تولیدکننده به آن ننگریسته است. در واقع، قیمتگذاری دستوری تنها یکی از مشکلات بازار پرالتهاب خودرو است. علاوه بر همه این‌ها، اختلاف‌نظر درباره قیمت خودرو میان کارشناسان اقتصادی بسیار زیاد است.
برخی معتقدند افزایش قیمت خودرو به نفع مصرف‌کننده نهایی نیست؛ زیرا موجب می‌شود دایره افرادی که توانایی خرید خودرو ندارند، بزرگ‌تر و بزرگ‌تر شود. همزمان که برخی کارشناسان معتقدند افزایش قیمت خودرو منطقی نیست، عده دیگری از آنان استدلال می‌کنند زمانی که فاصله قیمت خودرو در کارخانه با قیمت خودرو در بازار این‌قدر زیاد بوده و صف‌های خرید خودرو نیز طولانی است، بازار عرصه جولان‌دهی واسطه‌ها می‌شود. با این حال، تورم تولیدکننده در این مدت نیز افزایشی بوده است؛ تورم تولید به مجموعه هزینه‌هایی می‌پردازد که به بخش تولید تحمیل می‌شود. مصرف‌کننده‌ها از صف‌های طولانی برای خرید خودروهای بی‌کیفیت ناراضی‌اند؛ توأمان با نارضایتی مصرف‌کننده‌ها، تولیدکننده‌ها نیز در ضرر هستند.
سرکوب قیمت‌ها در کنار افزایش روزانه قیمت دلار و نهادههای تولید خودرو، منجر می‌شود که تولیدکنندگان خودرو شکایت کنند چگونه با قیمت نهادههای تولید آنان با دلار محاسبه می‌شود اما محصول نهایی آن‌ها مشمول قیمتگذاری دستوری و سرکوب قیمت‌هاست. در واقع بازار خودرو تبدیل به زمینی شده که جولان‌گاه دلالان است و نه مصرف‌کننده احساس رضایت دارد نه تولیدکننده و قرار نیست هیچ‌یک از مشکلات این دو طرف حل شود.
کاهش زیان‌انباشته خودروساز
البته این در حالی است که روز گذشته خبری مبنی بر کاهش زیان انباشته یکی از دو خودروساز بزرگ منتشر شد. بنا بر اطلاعات منتشرشده، سایپا در نامه‌ای اعلام کرد که انتظار می‌رود با افزایش تیراژ در این شرکت، زیان انباشته سایپا نیز کاهش یابد زیرا این شرکت همزمان با پیگیری بحث افزایش قیمت خودرو، افزایش تیراژ را در دستور کار خود قرار داده است. همچنین، عملکرد ۹ ماهه این شرکت نشان می‌دهد که زیان انباشته این شرکت ۹۸ هزار میلیارد ریال بوده است. این رقم در مقایسه با زیان انباشته همین شرکت در ۶ ماهه گذشته(۸۰ هزار میلیارد ریال)، شیب کاهشی داشته است.
