گفتگوی فرید زکریا با نتانیاهو؛ طرح بی‌بی برای مواجهه با برنامه هسته‌ای ایران چیست؟
فرید زکریا، روزنامه‌نگار و مفسر سیاسی شناخته شده هندی-آمریکایی که مجری برنامه هفتگی فرید زکریا جی‌پی‌اس (Fareed Zakaria GPS) در شبکه آمریکایی سی‌ان‌ان است، اخیرا (۲۳ اکتبر) میزبان گفتگو با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق اسرائیل بود. آقای زکریا در این گفتگو که برگردان آن را می‌خوانید، تلاش کرده تا مواضع آقای نتانیاهو را در صورت پیروزی در انتخابات امروز (۱ نوامبر) و بازگشت احتمالی به قدرت روشن کند.
فرید زکریا: یکی از دستاوردهای مهم دوران نخست وزیری شما، پیمان ابراهیم و نزدیکی گسترده‌تر با اعراب میانه‌رو است. این در حالی است که برای سال‌ها مردم خاورمیانه معتقد بودند، تا زمانی که در خصوص مساله اسرائیل و فلسطینی‌ها اقدامی نشود، حصول صلح اعراب و اسرائیل غیرممکن است. در واقع، کاری که شما و به یک معنا شما و کشورهای حاشیه خلیج [فارس] انجام دادید عکس این باور بود.
به نظر شما چه چیزی تغییر کرد؟ آیا اهمیت مساله فلسطینی‌ها برای اعراب کاهش یافته است؟ چون پیشتر و به ویژه در زمانی که افرادی همچون ناصر [جمال عبدالناصر، رهبر انقلاب ۱۹۵۲ مصر] روی کار بودند، موضوع اصلی مساله فلسطینی‌ها بود. یا این که ظهور ایران به عنوان دشمن مشترک موجب نزدیکی اسرائیل، عربستان سعودی و امارات عربی متحده شده است؟
همچنین، روابط کشورهای عربی با اسرائیل به طور فزاینده‌ای در حال گرم شدن است و آنها به دنبال فناوری اسرائیل و شریکی برای مقابله با ایران هستند. آیا این روند ادامه خواهد داشت؟
بنیامین نتانیاهو: خُب، من فکر می‌کنم هم ظهور ایران و هم به صراحت، ظهور اسرائیل نقش داشته است. من بخش زیادی از زندگی‌ام و تمام زندگی بزرگسالی‌ام را وقف تقویت قدرت نظامی اسرائیل کردم که بدون آزادسازی اقتصاد اسرائیل ممکن نبود. پس ما به قدرت اقتصادی هم بدل شدیم و ترکیب این دو، قدرت سوم را برای ما پدید آورد که همان قدرت دیپلماسی است.
زمانی که اسرائیل پیشتاز شد، از جمله این که به یک کشور پیشرو در نوآوری به کمک هزاران استارت‌آپ بدل شد و در زمینه امنیت سایبری و توان بی‌نظیر در مقابله با تروریسم مطرح شد، این کشور برای سایر کشورها در پنج قاره و همچنین در خاورمیانه جذاب شد. و زمانی که من مخالفان مسلح شدن ایران به سلاح‌های هسته‌ای را رهبری کردم، منافع مشترکی با بسیاری از کشورهای عربی ایجاد شد.
بنابراین، به نظر من، افزایش تهدید ایران از یک طرف و افزایش قدرت اسرائیل از طرف دیگر، برای ترغیب کشورهای حاشیه خلیج فارس که اکنون اسرائیل را نه به عنوان دشمن خود، بلکه به عنوان متحدی ضروری برای مقابله با تهدید مشترک از سوی ایران و همچنین بهبود زندگی شهروندان خود با بهره‌مندی از نوآوری و فناوری اسرائیل، می‌بینند، به طور مشترک نقش داشته است.
فرید زکریا: فکر می‌کنید برای پیوستن عربستان سعودی به روند عادی‌سازی روابط با اسرائیل به چه اقدامی نیاز است؟ شما به طور مشخص برای تحقق این امر تلاش کردید ولی گزارش‌ها حاکیست که آنها خواهان تحرکی در حل مساله اسرائیل و فلسطینی‌ها هستند. چه کار باید کرد تا عربستان سعودی اسرائیل را به رسمیت بشناسد؟
بنیامین نتانیاهو: خُب، اولین چیزی که باید بدانید این است که عربستان سعودی روند عادی‌سازی تدریجی روابط را آغاز کرده است، زیرا در سال ۲۰۱۸ و پیشتر از حصول پیمان ابراهیم در سال ۲۰۲۰، سعودی‌ها فضای هوایی عربستان را به روی صدها هزار شهروند اسرائیلی باز کردند. اسرائیلی‌هایی که می‌توانستند به کشورهای حاشیه خلیج فارس و اکنون فراتر از کشورهای خلیج پرواز کنند. این تصمیم سنجیده‌ای بود.
همچنین، باید صادقانه بگویم که هیچ راهی برای این که توافق با کشورهای حاشیه خلیج فارس بدون تایید عربستان سعودی محقق شود، وجود ندارد. البته عربستان در حال طی مسیر عادی‌سازی روابط با اسرائیل است. من هم فکر می‌کنم که عربستان در همین مسیر قرار دارد. عادی‌سازی روابط عربستان با اسرائیل قطعا هدف اصلی دیپلماتیک من در صورت انتخاب مجدد خواهد بود و امیدوارم طی چند هفته آینده این مهم را محقق کنم.
من فکر می‌کنم آنها باید این اطمینان را داشته باشند که اسرائیل به سیاست ایستادگی در برابر تجاوزهای ایران ادامه می‌دهد، تجاوزهایی که هر چند کمتر از ما ولی آنها را هم تهدید می‌کند. فکر می‌کنم که در صورت انتخاب مجدد من خیال آنها از این بابت راحت خواهد شد.
فرید زکریا: فکر نمی‌کنید که آنها به اقدامی در مورد حل مسئله اسرائیل و فلسطینی‌ها نیاز داشته باشند؟
بنیامین نتانیاهو: شاید. اما من فکر می‌کنم که آنها نیز متوجه شده‌اند که اگر به فلسطینی‌ها حق وتو بدهید، تحقق صلح غیر ممکن خواهد شد.
فرید زکریا: اجازه دهید از شما در مورد توافق ایران بپرسم. شما در خروج دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران بسیار تاثیرگذار بودید. در آن زمان، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و حتی سرویس اطلاعاتی اسرائیل، همه بر این باور بودند که ایران به توافق پایبند است و حدود یک سال و نیم با رسیدن به توان ساخت سلاح هسته‌ای فاصله دارد. اکنون که این توافق از هم پاشیده است، اکثر برآوردهای سرویس‌های اطلاعاتی می‌گویند که ایران تنها یک ماه تا ساخت سلاح هسته‌ای فاصله دارد.
این شرایط که ایران هیچ محدودیتی بر سر راه دستیابی به بمب هسته‌ای ندارد، چگونه امنیت اسرائیل را افزایش می‌دهد؟
بنیامین نتانیاهو: فرید، من در کتابم [بی بی: قصهٔ من]، ماجرای یورش به آرشیو هسته‌ای ایران را تعریف کرده‌ام، عملیاتی که خودم به موساد اجازه انجام آن را دادم. آیا تا به حال فیلم «آرگو» [فیلم آمریکایی نجات تعدادی از گروگان‌های این کشور در ایران] را دیده‌اید؟
فرید کریا: بله.
بنیامین نتانیاهو: عملیات ما یک آرگوی بسیار پیچیده‌تر بود. چرا که ماموران ما نیم تن مواد شامل سی‌دی، اسناد و مدارک را از گاوصندوق‌های قفل شده سرقت کردند و از سوی نیروهای امنیتی ایران تحت تعقیب قرار گرفتند. اما نه تنها موفق شدند که اسناد و مدارک را از ایران خارج کنند بلکه خودشان را هم نجات دادند. مطالعه اسناد نشان داد که ایران دروغ می‌گوید و به توافق پایبند نیست. در واقع، ما به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر دادیم که ایران سه سایت هسته‌ای خود را اعلام نکرده بود.
پس ایران تقلب می‌کرد و این توافق به هیچ وجه محافظ برنامه هسته‌ای ایران نبود. پس چه با توافق یا بدون توافق، ایران به سمت توسعه سلاح‌های هسته‌ای پیش می‌رود. تنها چیزی که یک رژیم سرکش را از دستیابی به تسلیحات هسته‌ای باز می‌دارد و من هم به طور خاص در کتابم بر آن تاکید کرده‌ام ، ترکیبی از تحریم‌های فلج کننده و یک گزینه نظامی معتبر است.
فرید، تنها کاری که توافق انجام می‌دهد این است که به ایران مهر تایید بین‌المللی برای تبدیل شدن به یک کشور هسته‌ای می‌دهد. همه این را متوجه شده‌اند. این توافق قرار نیست ایران را متوقف کند. این توافق مانع از توسعه زرادخانه هسته‌ای نمی‌شود بلکه با تایید بین المللی آن را تسهیل می‌کند. شما نمی‌توانید از این واقعیت که که باید با ایران مقابله کرد، فرار کنید.
فرید زکریا: بنابراین اجازه دهید یادآوری کنم که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اطلاعات ایالات متحده هر دو معتقدند که ایران به توافق پایبند بوده است. اما سوال من از شما این است که اگر نخست وزیر شوید، با معضلی که مطرح کردید، مواجه خواهید شد؛ یعنی ایران یک ماه تا دستیابی به سلاح هسته‌ای و امکان ساخت آن فاصله خواهد داشت. آیا ترجیح می‌دهید که آن فیوز اطمینان کوچک [برجام] همچنان وجود داشته باشد یا در مواجهه با برنامه هسته‌ای ایران از ابزار نظامی استفاده خواهید کرد؟
بنیامین نتانیاهو: اول از همه، من فکر می‌کنم تولید یک سلاح هسته‌ای خیلی بیشتر از این‌ها طول می‌کشد، زیرا عوامل زیادی در آن دخیل هستند ولی بیش از این وارد این موضوع نمی‌شوم. اما فرید، من این را می‌گویم که هر کاری که لازم باشد انجام می‌دهم تا ایران که خواستار نابودی اسرائیل است، نتواند سلاحی را برای تهدید ما تولید کند. البته آنها آمریکا را هم تهدید می‌کنند. درست است که ایران ما را شیطان کوچک خطاب می‌کند ولی آمریکا را شیطان بزرگ می‌داند.
آنها شعار مرگ بر اسرائیل، مرگ بر آمریکا سر می‌دهند. حالا آیا باید اجازه بدهید که این رژیم بتواند با موشک‌های بالستیک قاره‌پیما، موشک‌های با کلاهک هسته‌ای، به هر شهری در ایالات متحده دسترسی داشته باشد؟ البته که نه. این هلند نیست که به سلاح هسته‌ای دست می‌یابد بلکه این آیت‌الله‌ها هستند که صاحب سلاح هسته‌ای می‌شوند. ما باید اقدام مشترکی برای جلوگیری از این اتفاق انجام دهیم، زیرا اگر ایران به زرادخانه هسته‌ای دست یابد، جلوگیری از تجاوز ایران، تروریسم ایران و تهدیدات واقعی ایران برای جوامع ما بسیار دشوارتر خواهد بود. من متعهد هستم که از این اتفاق جلوگیری کنم.
منبع: یورو نیوز
