بیطرف برای آب و برق چه کرد؟
حبیب الله بیطرف، گزینه پیشنهادی رییس کابینه دولت دوازدهم برای تصدی وزارت نیرو است؛ مردی که لقب «درخشان‌ترین دوران وزارت نیرو» را برای زمان وزیری خود در آن وزارت‌خانه در دوره اصلاحات کسب کرد.
به گزارش خبرنگار نیروی «انرژی امروز»، حبیب الله بیطرف، هشت سال در دوره اصلاحات، وزارت نیرو را مدیریت کرد. وزارت نیرو به واسطه حساسیت حوزه کاری و چالش‌های جدی‌ای که به آن مواجه بوده و هست، وزارت‌خانه‌ای پرچالش است که روزهای خوش کمتری را به خود دیده چرا که همواره تکه‌ای بدهکار و پربرنامه از دولت محسوب می‌شده است. وزارت نیرو، وزارت‌خانه‌ای بسیار مهم است که همواره نیازمند وزیری به عظمت خود بوده است اما می‌توان به این مساله پرداخت که چقدر در نظر روسای دولت، حساسیت برای انتخاب وزیر این ساختمان شیشه‌ای وجود داشت؟!
مساله آب و برق به قدری در امور زندگی حائز اهمیت است که شاخه‌های این توجه را می‌توان در شعارهای دوران انقلاب نیز مشاهده کرد. «آب و برق مجانی» شعاری که اکنون هرکسی می‌داند نباید توقع تحقق آن را داشته باشد. وزارت نیرو همواره وظیفه تامین آب و برق را داشته است با این وجود فراخوان همکاری مردم برای مشارکت در حفظ محیط زیست و حقوق بشر، در دولت یازدهم به جایی رسید که مردم، متهمان اصلی افزایش مصرف برق شدند!
بر کسی پوشیده نیست که انسان در همه امور باید جریان زندگی، نیازها و هزینه‌هایش را مدیریت کند و این امر کاری فرهنگی را می‌طلبد، الزامی که به مقوله «فرهنگ‌سازی»معنا بخشیده است اما همانگونه که وظیفه تک‌تک ایرانیان مدیریت مصرف و حفظ منابع طبیعی و توان کشور است اما وظیفه وزارت نیرو نیز مدیریت صحیح آب و برق است، امری که همواره مورد بحث بوده است.
حبیب الله بیطرف اکنون به عنوان وزیر نیرو دولت دوازدهم به مجلس پیشنهاد شده است؛ باید دید او که به داشتن برنامه و نظم معروف است، می‌تواند در صورت مهر تایید مجلس، دوران طلایی را به وزارت نیرو بازگرداند؟
اما بیطرف که از سال 76 تا سال 84 که تصدی وزارت نیرو را برعهده داشت چه دستاوردی داشت؟
بر این اساس فعالیت‌های شاخص وی در این سال‌ها، عمدتا جنبه مدیریتی و غیرسازه‌ای داشته است از جمله:
– گنجاندن موضوع ارزش اقتصادی، امنیتی، سیاسی و زیست محیطی آب و مهار آب‌هایی که از کشور خارج می‌شوند در سیاستهای کلی برنامه چهارم برای تحقق سند چشم انداز 20 ساله نظام (ابلاغی مقام معظم رهبری)
– طراحی و راه اندازی سیستم مکانیزه نظارت عالی بر تاسیسات آبی، تهیه پایگاه اطلاعاتی جامع تاسیسات آبی و مهمتر از همه تهیه طرح تحول در مدیریت منابع آب زیرزمینی که بعد ها به نام طرح تعادل بخشی شناخته شد
– تدوین و تصویب راهبردهای توسعه بلندمدت منابع آب کشور، تصویب قانون تشویق سرمایه‌گذاری در طرح‌های آب کشور و آیین نامه اجرایی آن، شناساندن عرصه آب به عنوان یک فرابخش در سند ملی فرابخشی مدیریت منابع آب، تدوین دستورالعمل نحوه صدور مجوز بسته بندی آب جهت مصارف شرب و تدوین قانون الحاق یک ماده به قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین(جبران افت سطح زیر زمینی)
– تحولات ساختاری در بخش آب چون تشکیل موسسه تحقیقات آب و تشکیل شرکت مادر تخصی مدیریت منابع آب ایران
دیپلماسی آب
بیطرف اقدامات مهمی را در دوران وزارت خود بنا نهاد و پیگیری کرد که اکنون هم جزو مهمترین طرح‌های وزارت نیرو در دولت یازدهم محسوب می‌شود مانند «طرح تعادل بخشی» که به آن اشاره شد. وی در زمینه دیپلماسی آب نیز کارهای مهمی انجام داده است.
در آن دوران در وزارت نیرو فعالیت‌های بین‌المللی بخش آب کشور وارد تحولی جدی شد که تشکیل «مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری وابسته به یونسکو در تهران»، تاسیس «مرکز بین المللی قنات و سازه‌های تاریخی آبی»، تاسیس «کمیته ایرانی انجمن بین‌المللی نیروگاه‌های آبی» از جمله فعالیت‌های بین‌الملل بخش آب بود.
همچنین مشارکت در تاسیس «شبکه جهانی اطلاعات آب و توسعه برای مناطق خشک و مشارکت در تاسیس نهاد بین‌المللی برای آب‌های مرزی ومنابع آب مشترک از جمله این اقدامات بود.
فعالیت‌های سازه‌ای
در بخش فعالیت‌های سازه‌ای نیز در دوره اصلاحات و وزیری بیطرف، تعداد53 سد با حجم آب قابل تنظیم 9 میلیارد و 144 میلیون مترمکعب احداث شده است. همچنین طی این مدت نیز 84 سد با آب قابل تنظیم 9 میلیارد و 157 میلیون مترمکعب دردست ساخت بوده است.
در این دوران 532 هزار هکتار شبکه آبیاری و زهکشی اصلی با رشد 33 درصدی نسبت به 57 سال قبل از آن و 51 هزار هکتار شبکه آبیاری زهکشی فرعی احداث شده است.همچنین 70 هزار هکتار شبکه مورد مرمت و نوسازی قرار گرفت.
در این مدت همچنین 3580 مگاوات به ظرفیت نیروگاه‌های پاک برق‌آبی کشور افزوده شد که حاکی از رشد 65 درصدی در مقایسه با 57 ساله قبل از آن بوده است. از سوی دیگر 5176 مگاوات ظرفیت نیروگاهی نیز در دست ساخت قرار گرفت.
اقدامات برقی بیطرف
در زمانی که حبیب‌الله بیطرف به صندلی مدیریت وزارت نیرو در دوره اصلاحات تکیه کرده بود، ظرفیت تولید برق از ۲۳۲۵۷ مگاوات (با رشد متوسط سالانه ۴ ۷ درصد) به ۴۱۰۳۲ مگاوات، طول خطوط انتقال و فوق توزیع از ۳۵۴۸۱ با ۳ ۵ درصد رشد به ۵۳۷۶۷ کیلومتر مدار وظرفیت ترانس‌های توزیع از ۴۰۸۳۶ با 5.6 درصد رشد به ۶۲۹۵۴ مگاولت آمپر افزایش یافت.
همچنین طول خطوط فشار متوسط و توزیع از ۱۸۱۲۵۰ به ۲۴۹۵۹۶ کیلومتر (با ۱ ۴ درصد رشد)، تعداد مشترکان از ۱۳ میلیون و ۵۵۰ هزار مشترک به ۱۹ میلیون و ۶۵۲ هزار مشترک (با ۸ ۴ درصد رشد)، روستاهای برقدار شده از ۳۸۲۹۵ به ۵۲۳۵۰ روستا (با چهار درصد رشد) افزایش یافت.
