روزگار تیره و تار اوپک؟
افزایش و کاهش مصرف نفت در جهان تابع فصل است. بنابراین بررسی موشکافانه ماه‌هایی که تقاضا برای نفت در آن زیاد است نشان خواهد داد که چرا کاهش تولید کشورهای صادر کننده نفت اوپک، و هم‌پیمانانشان ثمر داد.
به گزارش «انرژی امروز» اعضا سازمان کشورهای توید کننده نفت اوپک، در تلاش است تا بر روند اشباع بازار چیره شود و قیمت نفت را در محدوده 50 دلار حفظ کند، هر چند این قیمت نصف قیمتی است که نفت سه سال پیش داشت.
به اعتقاد بلومبرگ، ریتم سالانه پالایش، خودروسواران ایالات متحده و آب و هوا نقش بزرگی در تعیین موفقیت کارتل‌های نفتی برای افزایش قیمت دارند.
1- چرا چند ماه آینده بسیار مهم است؟
در طول تابستان با حمله‌ور شدن آمریکایی‌ها به جاده‌های این کشور، تقاضای نفت افزایش یافت. در طول ماه سپتامبر، مصرف به صورت تجدریجی کاهش می‌یابد چون فصل رانندگی در حال اتمام است و پالایشگاه‌ها هم به خاطر تعمیرات نفت پالایش نمی‌کنند و بعد در ابتدای زمستان با شروع فصل سرما دوباره تقاضا افزایش می‌یابد.
دوره‌هایی که تقاضای نفت افزایش می‌یابد اوپک فرصت دارد ذخایر اشباع شده نفت را کاهش دهد، در حالی که احتمال خطر اشباع دوباره وجود دارد.
2- چرا نباید کاهش نفت اوپک، اشباع بازار را کم کند؟
اوپک و هم‌پیمانان آن‌ها مثل روسیه برای کاهش 1.8 میلیون بشکه در روز نفت در ماه ژانویه توافق کردند.
اطمینانی که عربستان سعودی، رهبر غیررسمی اوپک، در ابتدای کار داشت که این کاهش تولید به سرعت اثر خواهد کرد، به این واقعیت رسید که کاهش تولید باید بیشتر ادامه یابد.
کاهش تولید بایستی ادامه می‌یافت چون سرمایه‌گذاری‌های جدیدی روانه صنایع شیل ایالات متحده شد و تولید دوباره به اشباع رسید.
3- تحلیل‌گران به دنبال چه هستند؟
داده‌هایی که نشان می‌دهد در طول تعطیلات ایالات متحده، مردم چقدر رانندگی کرده‌اند، در چند ماه آینده منتشر خواهد شد. اما هنوز نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد تقاضای تابستانی ایالات متحده به اوپک کمک کرد تا به هدف خود برسد.
پالایشگاه‌های این کشور، به رکورد 17.6 میلیون بشکه در روز در اوایل آگوست رسیدند که نسبت به متوسط تابستانه دو سال گذشته بالا بود. ذخایر نفت خام از اول ماه آوریل به طور متوسط هر هفته کاهش داشت و هم‌اکنون به کمترین میزان خود از ژانویه سال 2016 رسیده است.
4- فاکتورهای غیرقابل پیش‌بینی کدام‌ها هستند؟
آب و هوا بخش بزرگی از این فاکتورهاست. طوفان‌ها می‌توانند تولید نفت را در خلیج مکزیک کاهش دهند و بر بهره‌برداری از پالایشگاه‌ها تاثیر گذارند. یک زمستان غیرمعمول در نیم‌کره شمالی می‌تواند تقاضای نفت را افزایش دهد و قیمت‌ها را بالا ببرد.
پیش‌بینی سرعت بازیابی تولید نفت شیل در ایالات متحده، که اوپک را گرفتار خود کرده است، سخت است.
5- آیا اشباع جهانی ذخایر سوخت در نهایت از بین خواهد رفت؟
این موضوع هنوز هم یکی از موارد مورد اختلاف است. اوپک و روسیه پیش از این میزان تولید خود را کاهش داده‌اند، که این 9 ماه کاهش تولید بیشتر از آنی بود که پیش از این پیش‌بینی شده بود و حالا در تلاش هستند این کاهش تولید را برای بهار آینده ادامه دهد.
هر چند شاید ثابت شود که این اقدام کافی نیست، داده‌های آژانس بین المللی انرژی نشان می‌دهد که ذخایر نفت در کشورهای صنعتی تا انتهای سال 2018 می‌تواند بالاتر از سطح اشباع بازار باقی بماند.
بدون کاهش بیشتر تولید، که احتمالا اعضا اوپک هم از آن حمایت نخواهند کرد، سال‌ها طول خواهد کشید که اشباع بازار از بین برود.
6- معنی و مفهوم این حرف برای تلاش‌های اوپک در افزایش قیمت نفت چیست؟
هدف اوپک تعادل دوباره بازار و از بین بردن اشباع سه ساله است. نیمه اول این تلاش‌ها با افزایش تولید نفت لیبی و نیجریه و افزایش تولید نفت شیل ایالات متحده از بین رفت.
وضعیت در نیمه دوم باید عوض شود، نیمه دومی که هم گلدمن‌ساچ و آژنس بین المللی انرژی پیش‌بینی کرده‌اند که تقاضا بیش از تولید خواهد بود.
7- چه چیز برنامه‌های اوپک را به هم می‌ریزد؟
سه خطر بزرگ وجود دارد. رشد جهانی مایوس کننده اقتصاد می‌تواند دلمردگی تقاضای نفت را به همراه داشته باشد. اعضا اوپک می‌توانند از تعهد خود عدول کنند و سهمیه خود را افزایش دهند.
یا شیل ایالات متحده می‌تواند سریع‌تر از آنچه انتظار می‌رود رشد کند؟
جلسه بعدی اعضا اوپک در 30 نوامبر است و داده‌های ذخایر سپتامبر نشان خواهد داد که آیا تقاضای تابستانی نفت توانسته است سطح ذخایر جهانی را به متوسط پنج ساله کاهش دهد.
اگر ذخایر به اندازه کافی کاهش نیافته باشند، این کارتل‌های نفتی باید میزان تولید خود را فراتر از بهار سال 2018 ادامه دهند. هرچند با این پایبندی‌های نصفه و نیمه به توافق کاهش تولید، بعید به نظر می‌رسد چنین توافقی حاصل شود.
8- و آیا این به معنای پایان کار اوپک است؟
احتمالا خیر. آگهی درگذشت اوپک دوباره و دوباره نوشته خواهد شد اما این گروه هر بار سرزنده‌تر به کار خود ادامه خواهد داد. هنوز تردیدهایی وجود دارد که شیل بتواند همه‌گیری اوپک در بازار نفت را ضعیف کند، حداقل فعلا نخواهد توانست، اما مدعی بعضی مزیت‌های کلیدی خواهد بود.
قلب تپنده اوپک، خاورمیانه است که هنوز هم سودده‌ترین منطقه دنیاست. هنوز هم حفاری در صحرای عربستان بسیار کم هزینه‌تر از حفاری در اقیانوس اطلس یا حتی میادین شیل تگزاس است.
سرانجام ما مجبوریم به نفت خام اوپک بسنده کنیم تا به نفت گران‌قیمت شیل، خارج از حوزه کاری کشورهای این گروه.
