رأی قاطع روحانی، آزادراه IPC می‌شود؟
ویدا ربانی، خبرنگار پارلمانی «انرژی امروز»
الگوی قراردادهای جدید نفتی موسوم به IPC چندی پس از تصویب برجام از سوی بیژن زنگنه، وزیر نفت ارائه شد؛ اما باوجود گذشت نزدیک به دو سال و رفت‌وآمدهای بسیار این قراردادها به مجلس هنوز به تصویب نرسیده است. در جریان انتخابات ریاست جمهوری نیز مسئله قراردادهای نفتی یکی از موضوعات چالش‌برانگیز بین حامیان دولت و رقبای آن بود.
سعید جلیلی، از حامیان ابراهیم رییسی در انتخابات، مدعی شد قراردادهای نفتی به حدی ایراد داشته که 55 بار اصلاح‌شده؛ اما بازهم ایراد دارد. از سوی دیگر بیژن زنگنه گفت: اگر 55 بار هم اصلاح‌کرده باشند، بر آنها اشکالی نیست و این نشان‌دهنده این است که آدم‌های لجبازی نبوده و اهل تعامل هستند.
اما وزیر نفت به همین اکتفا نکرد و انتقادات و جلوگیری از تصویب قراردادهای نفتی را مخالفتی سیاسی و معطوف به انتخابات دانسته و گفت: «من الان می‌فهمم که چرا آقایان این‌قدر در کارهای قراردادهای نفتی کارشکنی کردند؛ چراکه می‌خواستند الان بگویند شما سرمایه‌گذاری نکردید. می‌دانند که قراردادهای نفتی موجی از سرمایه‌گذاری و اشتغال برای شرکت‌های ایرانی ایجاد کرد.»
اکنون اما حسن روحانی با رأی قاطع پیروز انتخابات شده و این سؤال باقی است که حالا که دولت یازدهم ابقا شده و فضای انتخاباتی و سیاسی بر بحث‌های کارشناسانه قراردادهای نفتی سایه نمی‌اندازد، روند تصویب این قراردادها سرعت می‌گیرد؟
نمی‌توانیم به شرکت‌های توانمند بگوییم کاغذ سفید ما را امضا کنید
اسدالله قره خانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس، در گفتگو با «انرژی امروز» بابیان اینکه «نمی‌توان گفت همه انتقادها به قراردادهای نفتی سیاسی است»، گفت: «وقتی یک دولتی رقیب انتخاباتی دارد و رقابتی وجود دارد قطعاً سیاست‌های آن دولت هم با چالش روبه‌رو می‌شود. اما برخی بودند که نظرات کارشناسی را ارائه می‌کردند و با صحبت متقاعد می‌شدند و به برخی از بندها انتقاد داشتند و نه باکلیت قراردادهای نفتی. می‌گفتند برخی از بندها گویا نیست و باید بهتر تبیین شود. یا کارشناسان وزارت نفت نتوانستند به خوبی توضیح دهند یا نقطه آغازین الگو قراردادهای IPC از ابتدا ایرادات اساسی داشت. یعنی قبل از اینکه به مجلس ابلاغ شود. سه بار هم به مجلس ارائه‌شده و رد شد و اصلاحاتی انجام شد. چون ذهنیتی از نقطه آغازین آن قراردادها شکل‌گرفته بود تصور بر این بود که قراردادهای جدید هم مانند گذشته است و برخی از مخالفت‌ها متوجه این مسئله بود. اما روی‌هم‌رفته بسیار مورد مداقه قرار گفت و چکش‌کاری شد.»
وی ادامه داد: «اما این واقعیت هم وجود دارد که طرف‌های قرارداد توانمند هستند، درزمینه تکنولوژی بسیار پیشرفته هستند. در بخش سرمایه‌گذاری، سرمایه فراوانی دارند و در بخش خرید تولیدات و تجهیزات نیز توانمند هستند. ما با چنین شرکت‌هایی روبه‌رو هستیم. ما نمی‌توانیم به این شرکت‌ها بگوییم که ما کاغذی سفید می‌آوریم و شما امضا کنید. از یک سو باید منافع خود را تبیین کنیم و آنها هم منافع معقول و منطقی داشته باشند. «
قره خانی با تاکید بر اینکه باید مراقب باشیم که در این قراردادها تمامی زوایا را موردتوجه قرار دهیم، گفت: «باید حقوقدان‌های برجسته و کارشناسان زبده را در عقد این قراردادها داشته باشیم تا مراقب باشیم عبارت یا کلمه‌ای به‌کاربرده شود که در آینده حقوق ما ضایع شود. اینها مراقبت‌های بعدی است اما این قراردادها راه ورود است و مسیر را نشان می‌دهد. یعنی درواقع الگوی قرارداد است و قرار هم نیست ما هر موردی را فقط با این قراردادها داشته باشیم. بنابراین من فکر می‌کنم پس‌ازاین انتخابات و رأی قاطعی که دولت داشته و منطقی هم که بر حوزه انرژی حاکم شده است بتوانیم به‌کارها سرعت ببخشیم.»
امروز به قراردادهای نفتی نیاز داریم
حسین امیری خامکانی، نایب‌رییس کمیسیون انرژی مجلس، نیز در گفتگو با «انرژی امروز» بابیان اینکه قراردادهای IPC بسیار موردبحث قرار گرفت، گفت: «نظرات مخالفان در جلسات متعدد و اتاق فکرهای متعدد بیان شد و دولت هم انتقادهای منطقی را پذیرفت تا به مرحله‌ای رسیدیم که نزدیک به انتخابات بود. در حال حاضر مردم رأی قاطعی به آقای روحانی داده‌اند و یکی از برگ‌های برنده آقای روحانی هم در حوزه انرژی بوده است، و حالا می‌تواند با قاطعیت بیشتر ضمن حفظ منافع ملی قراردادها را پیش ببرد.»
وی ادامه داد:«ما امروز به این قراردادها نیاز داریم. در حال حاضر مخالفان هم باید در ایجاد آرامش کوشا باشند و به رأی مردم تمکین کنند و اجازه دهند امنیت سرمایه‌گذاری حفظ شود که هم بتوان سرمایه‌های خارجی را جذب کرد و صنعت بزرگ نفت، گاز و پتروشیمی که درواقع صنایعی هستند که در زیرمجموعه خود صنایع بسیاری را فعال می‌کند اجازه دهند رونق پیدا کند تا اشتغال نیز افزایش پیدا کند.»
امیری خامکانی با تاکید بر اینکه اشتغال کشور را نمی‌توان با دعوا با دنیا حل‌وفصل کرد، کفت:«با ناامنی، با آتش زدن سفارتخانه‌ها نمی‌توان اشتغال ایجاد کرد. پس از گذشته نزدیک به چهار دهه که از پیروی انقلاب می‌گذرد باید ثبات و امنیت سرمایه‌گذاری را در کشور داشته باشیم.»
