نصف شدن تقاضای لیتیوم در چین؛ مشکل جدید تولیدکنندگان باتری
افت 61 درصدی قیمت کبالت نسبت به سال گذشته
درست پس از آنکه سازندگان باتری، مخارج قابل توجهی صرف یافتن منابع معدنی کردند، ناگهان با روی دیگر بازار مواجه شدند.
بنا به گزارش «والاستریت ژورنال» مدتی است که به امید فروش بیشتر، تنگناهای عرضه کمتر شده اما برخلاف انتظار تولیدکنندگان، میزان تقاضای بازار بزرگی مثل چین برای وسایل نقلیه الکتریکی و تقاضای بازار جهانی برای بسیاری از لوازم الکترونیکی مصرفی هم بسیار کمتر شده است.
طی چند ماه گذشته، قیمتهای کبالت و لیتیوم به شدت کاهش یافته است. بازار کساد باتریها دوطرفه شده؛ عرضه افزایش داشته اما تقاضا بسیار کم شده است. در این میان ارزش کبالت بیش از بقیه مواد معدنی پایین آمده است. طبق گزارش بنچمارک مینرال اینتلیجنس، قیمتها در فوریه 2023 نسبت به ژانویه 2022 نهتنها رشدی نداشته، بلکه حدود 61 درصد نیز کاهش یافته است.
قیمت کربنات لیتیوم هم در اکثر ماههای سال گذشته افزایش سریعی داشت، اما از نوامبر تاکنون 21 درصد افت داشته است.
در بخش تقاضا، کاهش یارانه خودروهای برقی چین (در ماه دسامبر) هم تبدیل به مشکل بزرگی شده که باعث افزایش قیمت این دسته از خودروها شده است. طبق گزارش S&P Global، فروش این خودروهای چینی 64 درصد از فروش جهانی را در سال 2022 تشکیل میدهد. این ضربه به تقاضا با سرعت قابل توجهی تاثیر خود را روی زنجیره تامین نشان داد. بر اساس گزارش گلدمن ساکس، تقاضای لیتیوم چین اکنون 52 درصد کمتر از میانگین 3 ماهه خود است.
تقریباً تولید همه چیز، از باتری گرفته تا خودرو، به شدت کاهش یافته است. با این حال، پس از دو سال رشد سریع، عرضه خودروهای الکتریکی احتمالاً با این خطر مواجه خواهد شد که جلوتر از تقاضا حرکت کند. شاید خریداران اروپایی یا اهالی ایالات متحده، امسال از خرید این خودروهای گرانقیمت خودداری کنند. تصمیم عجیبی هم نیست زیرا رشد اقتصادی کمی داشتهاند و قدرت خریدشان کاهش پیدا کرده است.
اوضاع غمانگیز کبالت
کبالت به جز افت 61 درصدی قیمت، مشکل بزرگ دیگری هم دارد. به طور خاص میتوان گفت باتریهای با پایه نیکل، ارزانتر از باتریهای غنی از کبالت هستند. از سال گذشته و با پایان یافتن معافیتهای مالیاتی فروش خودروهای انرژی جدید در سرزمین اصلی چین، فروش آن دسته از خودروهای برقی که از باتریهای سنگین و گرانتر ِ کبالت استفاده میکنند، سختتر شده است. باتریهای مقرون به صرفه لیتیوم آهن فسفاتِ بدون کبالت نیز جای خود را در بازار باز کرده و محبوبیت لازم را کسب کردهاند.
از طرف دیگر، اخیراً تقاضا برای لوازم الکترونیکی مصرفی که در باتریهای خود از کبالت استفاده میکنند، هم در چین و هم در غرب، کمتر شده است. براساس تخمین شرکت مشاوره «ریستاد انرژی» تقاضای کبالت برای باتریهای اکسید کبالت لیتیومی که در لوازم الکترونیکی مصرفی استفاده میشوند، در سال 2022 و در بحبوحه کاهش محمولههای گوشیهای هوشمند، تبلتها و لپتاپها، حداقل 12 درصد کاهش داشت.
به نظر میرسد رفع تنگناهای زنجیره تامین نیز سریعتر از حد انتظار پیش میرود؛ تا حد زیادی به دلیل انگیزههای قوی برای استخراج و فرآوری محصولات جدید از سوی ایالات متحده.
براساس پیشبینیهای «ریستاد انرژی» در سال جدید میلادی تولید معادن کبالت 33 درصد افزایش خواهد یافت. این شرکت همچنین پیشبینی کرده که تولید لیتیوم 41 درصد افزایش مییابد. این یعنی کاهش هرچه بیشتر قیمت، آن هم در زمانی که بازار محصولات استفادهکننده از این قبیل باتریها به سمت کسادی میرود.
با چنین اعدادی، به نظر میرسد در سال جاری باید برای کاهش بیشتر قیمتها آماده شد، مگر اینکه رشد اقتصادی در هر 3 قسمت اصلی اقتصادی جهان (ایالات متحده، اروپا و چین) روند صعودی داشته باشد.