روس‌ها بعد از گاز «حاکمیت هسته‌ای اروپا» را هم می‌خواهند!

طی سالیان متمادی، اتحادیه اروپا همواره برای کاهش کنترل شدید روسیه بر ذخایر گاز طبیعیش تلاش کرده و درست در زمانی که امید می رفت به این هدف نائل شود، برنامه اتحادیه مبنی بر ارتقای نیروگاه های ساخت روسیه، نگرانی ­ها در مورد افتادن در دام تکنولوژی هسته­ ای مسکو را افزایش داده است.

به گزارش خبرنگار بین الملل `انرژی امروز`، در ملاقات روز پنجشنبه ولادیمیر پوتین از مجارستان، یکی از موضوعات مهم مورد بحث، مسئله بسته دوم پروژه انرژی هسته ای بود، توافقی بحث برانگیز بین بوداپست و شرکت دولتی انرژی هسته ای روسیه، Rosatom که توسط کمیسیون اروپا در دست بررسی است.

اگر همچنان که انتظار می رود، بروکسل به این توافق چراغ سبز نشان دهد، متعاقب آن بازار اروپا به روی تکنولوژی هسته ای روس ها و خدماتشان باز شده و از سوی دیگر، به دلیل اعتبار ذخایر انرژی کرملین، وابستگی این قاره به روسیه بیش از پیش افزایش خواهد یافت.

علاوه بر آن، در سال های گذشته و به دلیل مناقشات روسیه و اوکراین، اتحادیه اروپا بارها شاهد کاهش عرضه گاز از سوی روسیه شده و مقرر شد منابع گازی جدیدی برای تامین گاز موردنیاز اتحادیه  و کاهش وابستگی به روسیه درنظر گرفته شده و بازارهای داخلی از آمادگی لازم برای کاهش ناگهانی عرضه گاز برخوردار شوند، اما با توسعه Rosatom و حمایت شدید کرملین از آن، اتحادیه نتواست به برنامه های خود جامه عمل بپوشاند.

طبق برنامه ریزی های انجام گرفته، Rosatom پروژه بسته دوم انرژی را که هزینه آن بالغ بر 12 میلیارد یورو برآورد شده است بمدت 50 سال اجرایی کرده و حداقل برای 10 سال نخست، تنها تامین کننده سوخت مورد نیاز پروژه باقی خواهد ماند. بیش از 80 درصد هزینه بودجه نیز توسط یک وام پرداختی از سوی دولت روسیه تامین می شود.

به گفته ایان آرمسترانگ، تحلیگر برجسته Global Risk Insights، `توافقات هسته ای مانند بسته دوم انرژی، همانند قراردادهای نفتی و گازی، نفوذ کرملین در اروپا را افزایش خواهد داد. ساخت نیروگاه در کشورهایی مانند فنلاند، بلیط ورود به بازارهای هسته ای اروپاست و کشورهایی مانند مجارستان که هم پیمان روسیه بوده و نخست وزیرش یکی از مخالفان سرسخت تحریم های اروپا علیه روسیه است، کمک می کنند Rosatom بر لابی های ضد هسته ای در اروپا غلبه کرده و بتواند بر سایر رقبای خود در منطقه پیروز شده و عرصه را در اختیار بگیرد`.

در این میان، جمهوری چک یکی دیگر از کشورهای اتحادیه اروپا  نیز در انتظار واکنش مجارستان است تا با Rosatom قرارداد ببندد.

توسعه Rosatom

توسعه Rosatom در بازارهای بین المللی انرژی هسته ای از سال 2005 و از زمان تصدیگری نخست وزیر سابق سرگئی گرینکو، به عنوان مدیر اجرایی شرکت آغاز شد. 12 سال بعد، این شرکت بالغ بر 110 میلیارد دلار سفارش از سوی 49 شرکت خارجی برای تولید رآکتورهای جدید، اورانیوم غنی شده و دیگر خدمات دریک بازه زمانی 10 ساله دریافت کرد.

علاوه بر مجارستان و فنلاند، این شرکت در نظر دارد رآکتورهای جدیدی در ترکیه، هند، چین، بلاروس، بنگلادش و مصر تاسیس نماید. در عین حال، پروژه هایی نیز در برزیل، امارات، عربستان سعودی، الجزایر و نیجریه در دست اجرا دارد.

به گفته آندری روژدستوین، معاون شرکت در امور بین الملل،` Rosatom تنها شرکت فعال در این حوزه است که در تمامی بخش های زنجیره تولید، از تولید اورانیوم گرفته تا ساخت و راه اندازی نیروگاه ها فعالیت دارد. در شرکت ما، تکنولوژی و اجرا در هم تنیده است`.

بعد از فاجعه فوکوشیمای ژاپن، کارشناسان این شرکت نهایت دقت را بکارگیری استانداردهای ایمنی لازم و به روز در نصب تاسیسات به کار می برند.

اهمیت سیاسی

موفقیت Rosatom برای مسکو از اهمیت ویژه ای برخوردار است، تا بدان حد که علیرغم تحریم های غرب و آمریکا و کاهش منابع مالی به دلیل کاهش قیمت نفت و گاز، دولت از هیچ کوششی برای تامین بودجه پروژه های شرکت فروگذار نمی کند.

در اروپا نیز، تمرکز مسوولان Rosatom بر توسعه، مدرنیزه کردن و افزایش طول عمر رآکتورهای موجود است که نمونه بارز آن، پروژه شرکت EDF فرانسه می باشد. در پروژه فنلاند نیز که از حدود یک سال پیش آغاز شده و به نوعی راهگشای ورود روسیه به بازارهای اروپایی به شمار می رود، علیرغم مالکیت بیشتر دولت فنلاند در پروژه، اما روسیه از هیچگونه تلاش در ارتقای نیروگاه خودداری نمی کند.

به اعتقاد روژدستوین، `همکاری با شرکت های اروپایی در تامین سوخت هسته ای پیروزی بزرگی برای ما به شمار می رود و تضمین کننده فرصت های مناسب برای ایجاد ظرفیت های هسته ای جدید در این منطقه از جهان خواهد بود`.